Page 3 - NACT270316

ngHệ An Cuối tuần GĂ“C NHĂŒN CHUYÊN GIA 27-3-2016 3

PhĂ²ng chống thĂ¢m hụt ngĂ¢n sĂ¡ch
ThĂ¢m hụT NSNN giai Ä‘oạN 2007-2014
Ä‘Ă£ TăNg mạNh cả về Số TuyệT đối vĂ NhĂ mĂ¡y nÆ°á»›c sạch Diá»…n YĂªn - Diá»…n ChĂ¢u xĂ¢y dá»±ng từ nguồn vốn ODA. Ảnh: HoĂ ng VÄ©nH
Tá»· lệ TrĂªN gDP So vá»›i giai Ä‘oạN
TrÆ°á»›c vĂ NgĂ y cĂ Ng gia TăNg. TroNg của ChĂ­nh phủ; cÆ¡ chế cảnh bĂ¡o sá»›m nhĂ¢n sẽ gĂ³p phần quan trọng để thay NSNN thá»±c tế về mức 25% GDP
Năm 2015, NgĂ¢N SĂ¡ch TiếP Tục khĂ³ cĂ²n hạn chế, chẳng hạn nhÆ° trường đổi tÆ° duy chiến lược trong khĂ¢u thiết trÆ°á»›c khi tiến tá»›i cĂ¢n bằng thu chi
khăN, đặc biệT khi giĂ¡ Dầu giảm hợp của Vinashin, Vinaline,...; quyền kế vĂ hoạch định chĂ­nh sĂ¡ch kinh tế NSNN thĂ´ng qua siết chặt ká»· luật chi
mạNh khi TổNg Thu Æ°á»›c TĂ­Nh đạT hạn của cĂ¡c cÆ¡ quan cĂ²n chồng chĂ©o, vÄ© mĂ´ của ChĂ­nh phủ, nhằm tạo ra NSNN, chấm dứt tình trạng chi vượt
884.8 NghìN Tá»· đồNg (97,1% Dá»± ToĂ¡N phĂ¢n tĂ¡n. Theo Luật Quản lĂ½ nợ cĂ´ng mĂ´i trường cÅ©ng nhÆ° cÆ¡ há»™i tiếp cận dá»± toĂ¡n, đồng thời cắt giảm chi
Năm), TroNg Ä‘Ă³ TổNg chi Æ°á»›c TĂ­Nh thì Bá»™ TĂ i chĂ­nh lĂ Ä‘Æ¡n vị chủ trì xĂ¢y bình đẳng tá»›i cĂ¡c nguồn lá»±c phĂ¡t thường xuyĂªn gắn vá»›i cải cĂ¡ch hĂ nh
đạT 1064.5 NghìN Tá»· đồNg, chủ yếu dá»±ng hạn mức vay nÆ°á»›c ngoĂ i, bao triển giữa cĂ¡c loại hình doanh nghiệp chĂ­nh, đẩy mạnh xĂ£ há»™i hoĂ¡ vĂ triệt
lĂ chi PhĂ¡T TriểN Sá»± NghiệP kiNh Tế - gồm cả hạn mức tá»± vay, tá»± trả của DN khĂ¡c nhau, theo Ä‘Ă³, gĂ³p phần quan để tiết kiệm chi thường xuyĂªn. TrĂªn
xĂ£ há»™i, quốc PhĂ²Ng, aN NiNh, quảN nhÆ°ng Ä‘iều hĂ nh cụ thể lại do trọng cho tĂ¡i cÆ¡ cấu nền kinh tế vĂ cÆ¡ sở Ä‘Ă³ Æ°u tiĂªn bố trĂ­ đầy đủ, kịp
lĂ½ hĂ Nh chĂ­Nh. Do ThĂ¢m hụT NgĂ¢N NHNN. NhÆ° vậy, rõ rĂ ng từ kĂªnh huy chuyển đổi mĂ´ hình tăng trưởng. thời nguồn từ NSNN để trả nợ gốc vĂ
SĂ¡ch cao vĂ liĂªN Tục, TroNg khi đầu Ä‘á»™ng, trả nợ, sá»­ dụng vẫn cĂ²n chÆ°a lĂ£i… lĂ giải phĂ¡p căn cÆ¡ - PGS.TS.
TÆ° cĂ´Ng lá»›N, DĂ N Trải, kĂ©m hiệu quả, thống nhất vá»›i nhau - GS.TS. Trần BĂªn cạnh Ä‘Ă³, việc kiểm soĂ¡t chặt TĂ´ Trung ThĂ nh cho biết.
cÅ©Ng NhÆ° quảN lĂ½ Nợ cĂ´Ng yếu kĂ©m, Thọ Đạt, giĂ¡m đốc Trường Đại học chẽ thĂ¢m hụt ngĂ¢n sĂ¡ch vĂ nợ cĂ´ng
Nợ cĂ´Ng Ä‘Ă£ gia TăNg NhaNh chĂ³Ng. Kinh tế Quốc dĂ¢n HĂ Ná»™i phĂ¢n tĂ­ch. để giảm nguy cÆ¡ xảy ra khủng hoảng Nhìn chung, cĂ¡c quan Ä‘iểm của
NSNN vĂ vỡ nợ cĂ´ng, đảm bảo an giá»›i chuyĂªn gia đều thống nhất, việc
NgĂ¢n sĂ¡ch trung hạn thiếu bền vững TÆ° duy về kinh tế nhĂ nÆ°á»›c chÆ°a thay đổi ninh tĂ i chĂ­nh tiền tệ quốc gia. Theo cÆ¡ cấu lại chi NSNN theo hÆ°á»›ng ổn
Theo phĂ¢n tĂ­ch của Bá»™ TĂ i chĂ­nh Trong số cĂ¡c khuyến nghị chĂ­nh Ä‘Ă³, cần nĂ¢ng cao khả năng dá»± bĂ¡o định vĂ giảm dần tá»· trọng chi đầu tÆ°
năm 2007, nợ cĂ´ng má»›i ở mức 47% tăng trưởng kinh tế vĂ lạm phĂ¡t để phĂ¡t triển trĂªn cÆ¡ sở cÆ¡ cấu lại đầu tÆ°
GDP thì tá»· lệ nĂ y Ä‘Ă£ tăng vọt 56,3% sĂ¡ch, cĂ¡c nhĂ nghiĂªn cứu cho biết, lĂ m cÆ¡ sở Ä‘iều chỉnh chĂ­nh sĂ¡ch tĂ i cĂ´ng, giảm dần mức Ä‘á»™ thĂ¢m hụt
GDP vĂ o năm 2010. Theo Bá»™ TĂ i Việt Nam vẫn Ä‘ang thiếu má»™t số khoĂ¡ cho phĂ¹ hợp theo hÆ°á»›ng giảm NSNN cả về số tuyệt đối vĂ số tÆ°Æ¡ng
chĂ­nh, năm 2013 tổng nợ cĂ´ng lĂ Ä‘á»™ng lá»±c cÆ¡ bản vượt qua được vĂ¹ng gĂ¡nh nặng thu NSNN trong thá»±c tế đối thĂ´ng qua cắt giảm chi NSNN,
53,5% GDP, dÆ° nợ ChĂ­nh phủ 41,7% trÅ©ng suy giảm vĂ Ä‘áº¡t được tăng về mức 20 - 22% GDP nhằm há»— trợ tiến tá»›i cĂ¢n bằng NSNN vĂ cĂ³ thặng
GDP, dÆ° nợ nÆ°á»›c ngoĂ i 37,3% GDP. trưởng bền vững nhÆ°ng chất lượng tăng trưởng kinh tế, giĂºp nĂ¢ng cao dÆ° NSNN để cĂ³ nguồn trả nợ cĂ´ng
Tuy nhiĂªn, trong năm 2014, nợ cĂ´ng tăng trưởng cĂ²n thấp, chÆ°a cĂ³ dấu năng lá»±c cạnh tranh vĂ tĂ­ch luỹ vốn trong trung vĂ dĂ i hạn… sẽ phải gắn
Ä‘Ă£ gia tăng nhanh chĂ³ng, lĂªn đến hiệu cải thiện; tÆ° duy về kinh tế nhĂ cho đầu tÆ° phĂ¡t triển mở rá»™ng SX- chặt vá»›i tăng cường quản lĂ½ NSNN,
mức 60,3%, nợ nÆ°á»›c ngoĂ i tăng xấp nÆ°á»›c chÆ°a cĂ³ thay đổi trong thá»±c tế; KD trong Ä‘iều kiện há»™i nhập toĂ n quản lĂ½ nợ cĂ´ng theo nguyĂªn tắc đảm
xỉ 40% GDP. Theo dá»± tĂ­nh, nợ cĂ´ng khu vá»±c tÆ° nhĂ¢n chÆ°a cĂ³ nhiều cÆ¡ há»™i cầu. Cần hoĂ n thiện cĂ´ng tĂ¡c quản lĂ½ bảo cĂ´ng khai minh bạch, ká»· luật tĂ i
sẽ tăng lĂªn đỉnh cao nhất lĂ 64,9% để phĂ¡t triển. Theo Ä‘Ă³, những vấn đề thuế theo hÆ°á»›ng Ä‘Æ¡n giản, hiện đại, chĂ­nh, giĂ¡m sĂ¡t chặt chẽ, sá»­ dụng
GDP vĂ o năm 2016, cĂ¡c năm sau Ä‘Ă³ liĂªn quan đến thĂ¢m hụt thÆ°Æ¡ng mại hiệu quả nhằm chống thất thu NSNN hiệu quả vĂ Ä‘Ă¡nh giĂ¡ theo kết quả đầu
dá»± kiến sẽ giảm dần cho đến năm Ä‘ang manh nha quay trở lại khi kinh vĂ ngăn chặn cĂ¡c hĂ nh vi vi phạm ra, phĂ¹ hợp vá»›i thĂ´ng lệ vĂ chuẩn
2020 cĂ²n khoảng 60,2% GDP. Tuy tế phục hồi, cÅ©ng nhÆ° khả năng vÆ°Æ¡n Luật Thuế, phĂ­, đảm bảo mĂ´i trường má»±c quốc tế.
vẫn ở ngưỡng an toĂ n nhÆ°ng cĂ¡c chỉ lĂªn vị trĂ­ cao hÆ¡n trong chuá»—i giĂ¡ trị kinh doanh bình đẳng, cạnh tranh
tiĂªu nợ cĂ´ng Ä‘ang tiến dần tá»›i toĂ n cầu Ä‘ang được xĂ¡c lập ở khu cĂ´ng bằng lĂ nh mạnh. NĂ¢ng cao khả Đối vá»›i nhĂ³m giải phĂ¡p kiểm soĂ¡t
ngưỡng nguy hiểm, ảnh hưởng đến vá»±c Đông Á lĂ khĂ³ khăn hÆ¡n. BĂªn năng dá»± bĂ¡o thu NSNN gắn vá»›i tăng nợ quốc gia, cần tiếp tục sá»­a đổi cĂ¡c
khả năng trả nợ trong dĂ i hạn, vĂ Ä‘áº·c cạnh Ä‘Ă³, nghiĂªn cứu cĂ²n cho thấy trưởng kinh tế ở cấp vÄ© mĂ´ cÅ©ng nhÆ° quy định về quản lĂ½ đối vá»›i nguồn vốn
biệt Ä‘ang đối diện vá»›i nhiều rủi ro. hiệu lá»±c chĂ­nh sĂ¡ch tiền tệ chÆ°a cao, thá»±c trạng phĂ¡t triển kinh tế ở cấp địa vay nợ; tăng cường cĂ´ng tĂ¡c quản lĂ½
Trong Ä‘Ă³, Ä‘Ă¡ng lÆ°u Ă½ lĂ tốc Ä‘á»™ gia cÆ¡ chế Ä‘iều hĂ nh tá»· giĂ¡ Ä‘ang tạo phÆ°Æ¡ng nhằm xĂ¢y dá»±ng dá»± toĂ¡n thu vĂ xá»­ lĂ½ rủi ro về nợ cĂ´ng; kiểm soĂ¡t
tăng nợ cĂ´ng nhanh trong khi triển nhiều sức Ă©p đến tá»· giĂ¡ vĂ nền kinh sĂ¡t vá»›i thá»±c tế, giảm đến mức thấp chặt chẽ việc cấp vĂ quản lĂ½ bảo lĂ£nh
vọng tăng trưởng kinh tế cĂ²n nhiều tế, thĂ¢m hụt ngĂ¢n sĂ¡ch lá»›n vĂ rủi ro nhất quy mĂ´ thu kết chuyển, nhờ Ä‘Ă³ của ChĂ­nh phủ; tăng cường cĂ´ng tĂ¡c
khĂ³ khăn trong giai Ä‘oạn sắp tá»›i, nợ cĂ´ng Ä‘ang gia tăng nhanh chĂ³ng. thu hẹp khoảng cĂ¡ch số thu NSNN kiểm tra, theo dõi, giĂ¡m sĂ¡t vĂ cĂ³ biện
ngĂ¢n sĂ¡ch trung hạn thiếu bền vững giữa dá»± toĂ¡n vĂ quyết toĂ¡n NSNN – phĂ¡p xá»­ lĂ½ cụ thể đối vá»›i cĂ¡c chÆ°Æ¡ng
(khả năng thu suy giảm, mức chi khĂ³ ChĂ­nh vì thế, cĂ¡c nhĂ phĂ¢n tĂ­ch GS.TS Trần Thọ Đạt cho biết. trình, dá»± Ă¡n được bĂ£o lĂ£nh ChĂ­nh phủ
giảm, đặc biệt lĂ chi thường xuyĂªn), cho rằng, việc đổi má»›i mĂ´ hình tăng gặp khĂ³ khăn trong việc trả nợ đến
tá»· trọng trả nợ vay trong tổng thu trưởng Việt Nam vĂ tĂ¡i cÆ¡ cấu nền Sá»­ dụng nguồn lá»±c tĂ i chĂ­nh hạn, trĂ¡nh gĂ¢y Ă¡p lá»±c đến nghÄ©a vụ nợ
ngĂ¢n sĂ¡ch vượt ngưỡng cho phĂ©p kinh tế phải được tiếp tục thá»±c hiện hiệu quả nhất dá»± phĂ²ng của ngĂ¢n sĂ¡ch nhĂ nÆ°á»›c; đẩy
Ä‘ang lĂ nguy cÆ¡ lá»›n đến nền kinh tế. má»™t cĂ¡ch cấp bĂ¡ch vĂ quyết liệt. Đồng quan Ä‘iểm nĂ y, PGS.TS. TĂ´ mạnh hợp tĂ¡c quốc tế trong quản lĂ½ nợ
Do số nợ vay được sá»­ dụng vĂ o Đồng thời, bĂªn cạnh việc đổi má»›i tÆ° Trung ThĂ nh (Đại học Kinh tế Quốc cĂ´ng. NgoĂ i ra, cần tĂ­ch cá»±c cÆ¡ cấu lại
những mục Ä‘Ă­ch khĂ´ng sinh lợi nĂªn duy về vai trĂ² của khu vá»±c nhĂ nÆ°á»›c, dĂ¢n HĂ Ná»™i) cÅ©ng cho rằng, việc cÆ¡ thị trường tĂ i chĂ­nh theo hÆ°á»›ng giảm
toĂ n bá»™ số chi trả nợ gốc phải trĂ´ng cÅ©ng cần đổi má»›i tÆ° duy về khu vá»±c cấu lại thu NSNN theo hÆ°á»›ng tăng tá»· bá»›t sá»± can thiệp trá»±c tiếp của nhĂ nÆ°á»›c
vĂ o phĂ¡t hĂ nh nợ má»›i (đảo nợ), đặc tÆ° nhĂ¢n. Khu vá»±c kinh tế tÆ° nhĂ¢n trọng thu từ SX-KD trong nÆ°á»›c gắn (thĂ´ng qua thu chi NSNN vĂ hoạt
biệt lĂ vay trong nÆ°á»›c. Mặc dĂ¹ số vay khĂ´ng chỉ được coi lĂ â€œmá»™t trong vá»›i hiệu quả SX-KD thật sá»±, tăng tá»· Ä‘á»™ng của cĂ¡c định chế tĂ i chĂ­nh của
đảo nợ khĂ´ng lĂ m tăng thĂªm mức dÆ° những Ä‘á»™ng lá»±c phĂ¡t triển của nền trọng thuế trá»±c thu Ä‘i Ä‘Ă´i vá»›i giảm tá»· nhĂ nÆ°á»›c hay nhĂ nÆ°á»›c nắm cổ phần
nợ cĂ´ng vĂ dÆ° nợ ChĂ­nh phủ, nhÆ°ng kinh tế” mĂ cần khẳng định lĂ â€œÄ‘á»™ng trọng thu từ xuất nhập khẩu vĂ khai chi phối), tĂ´n trọng cĂ¡c quy luật thị
việc phải vay đảo nợ nhiều sẽ ảnh lá»±c cÆ¡ bản” nhằm tạo ra được những thĂ¡c tĂ i nguyĂªn vĂ thuế giĂ¡n thu trường cạnh tranh bình đẳng nhằm
hưởng đến khả năng huy Ä‘á»™ng thá»±c bứt phĂ¡ trong phĂ¡t triển kinh tế phĂ¹ nhằm giảm tĂ­nh dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng của khÆ¡i thĂ´ng nguồn lá»±c tĂ i chĂ­nh,
tế vĂ lĂ m tăng chi phĂ­ do phải thanh hợp vá»›i xu thế của nền kinh tế thị NSNN trÆ°á»›c những biến Ä‘á»™ng vĂ cĂº chuyển những nguồn lá»±c tĂ i chĂ­nh đến
toĂ¡n lĂ£i vay tĂ­nh trĂªn số vay đảo nợ. trường hiện đại trong bối cảnh đẩy sốc từ bĂªn ngoĂ i, đồng thời phĂ¹ hợp những khu vá»±c cĂ³ hiệu quả sá»­ dụng
VĂ nếu ká»· luật tĂ i khĂ³a khĂ´ng siết nhanh há»™i nhập kinh tế quốc tế ngĂ y vá»›i những cam kết mở cá»­a vĂ há»™i cao nhất.
chặt, việc trả nợ quĂ¡ hạn trong năm cĂ ng sĂ¢u rá»™ng. Đổi má»›i tÆ° duy về vai nhập quốc tế. Giảm quy mĂ´ chi
cĂ³ thể ảnh hưởng đến cung tiền vĂ trĂ² “động lá»±c” của khu vá»±c kinh tế tÆ° SĂ´ng Hồng
gĂ¢y Ă¡p lá»±c đến chĂ­nh sĂ¡ch tiền tệ -
má»™t chuyĂªn gia cho biết.
NgoĂ i ra, quản lĂ½ nợ cĂ´ng cĂ²n
nhiều hạn chế, chẳng hạn như hiệu
quả sá»­ dụng vốn ODA vĂ cĂ¡c chĂ­nh
sĂ¡ch sá»­ dụng vốn ODA chÆ°a cao,
chÆ°a gắn vá»›i chĂ­nh sĂ¡ch huy Ä‘á»™ng
vốn đối ứng; cĂ¡c chỉ tiĂªu nợ trong tầm
kiểm soĂ¡t nhÆ°ng má»™t số rủi ro thị
trường chÆ°a được tĂ­nh toĂ¡n kỹ cĂ ng;
rủi ro tĂ­n dụng chÆ°a được phản Ă¡nh
trong phĂ­ cho vay lại vĂ phĂ­ bảo lĂ£nh