Page 4 - thong bao
P. 4

Duyên Nợ Truyền Tin - Hồi Ký - Nguyễn Huy Hùng

cho coi cách họ dùng đống lửa và tấm da thú vật để tạo các bụm khói thông tin với nhau
như thế nào.

         Đến tận Thế kỷ 20, chúng ta cũng còn thấy các làng xã Việt Nam dùng MÕ TRE
hoặc GỖ để báo tin cho nhau giờ cầm canh đêm hoặc hiệu báo động có cướp xâm nhập
khu vực, giữa các trạm tuần đinh canh gác tại các xóm trong cùng một làng. Quần chúng
vùng đồng bằng sông Hồng (Bắc Việt) còn dùng TRỐNG lớn tạo được tiếng vang lan đi
thật xa, để báo tin giữa các trạm canh đê trong mùa nước lũ lụt. Ngoài ra, TRỐNG cũng
được dùng để báo hiệu cho quần chúng biết giờ khai mạc các kỳ họp làng, lễ hội, hay hát
tuồng hát bội, để mà giắt nhau đi tham dự. Nơi thành thị dưới thời Pháp thuộc trước
1945, đêm đêm chúng ta cũng thường nghe tiếng KẺNG cầm canh, hoặc báo động có tù
vượt ngục, giữa các trạm lính canh gác tù ngồi trên các chòi lô cốt cao tại các góc tường
chung quanh nhà khám lớn giam tù.

         Trên toàn thế giới, suốt từ buổi xa xưa cho đến Đệ Nhất Thế Chiến, tất cả các
nước trên 5 châu Lục địa đều dùng TRỐNG và KÈN để chuyển lệnh cho quân sĩ, biết giờ
giấc thức, ngủ, tập họp, nghỉ việc tại các doanh trại, và tiến quân, thối lui nơi chiến
trường. Hiện nay các trại lính của Pháp và Hoa Kỳ vẫn còn dùng KÈN báo thức, ngủ, và
mặc niệm trong những buổi lễ an táng hoặc chiêu hồn Tử Sĩ. Dĩ nhiên người ta phải quy
định các khúc nhạc với những âm điệu KÈN khác nhau, và những hồi TRỐNG khác nhau
để phân biệt mỗi loại tin tức cần truyền đạt. Bên Âu Châu, người ta còn dùng 2 chiếc CỜ
nhỏ mầu trắng đỏ, cằm nơi 2 tay dơ lên hạ xuống theo một quy ước riêng để làm phương
tiện liên lạc giữa 2 trạm truyền tin nằm trong tầm mắt nhìn được của con người. Những
người đi thuyền, tầu, lênh đênh trên biển cả, ngoài các CỜ nói trên, người ta còn dùng
một loại gương phản chiếu ánh sáng mặt trời có miếng che đóng mở được, nhằm thực
hiện những loại tín hiệu ngắn và dài phối hợp để biểu tượng cho các mẩu tự La tinh
(Morse) để liên lạc trao đổi tin tức với nhau.

         Tất cả những loại phương tiện truyền tin này đều lộ liễu, mọi người có thể thấy và
biết được sự hiện diện và vị trí của đối phương. Do đó người Âu Châu vì nhu cầu bảo mật
các kế hoạch hành quân xâm lược, cũng như phòng thủ, họ đã nghĩ ra cách huấn luyện và
dùng CHIM BỒ CÂU và CHÓ ĐƯA THƯ thay cho các phương tiện cố hữu mọi người
đã quen dùng. Cho đến giữa Thập niên 1940 qua đầu Thập niên 1950, chúng ta thấy quân

                                       đội viễn chinh của Pháp tái xâm chiếm Việt Nam vẫn
                                       còn có những đơn vị Truyền Tin BỒ CÂU ĐƯA THƯ,
                                       làm phương tiện phụ dùng trong các trường hợp nguy
                                       cấp khi các phương tiện điện tử Vô tuyến (radio) và
                                       Hữu tuyến (wire) vì lý do nào đó bị trục trặc không dùng
                                       được.

                                                Từ khi Quân Đội Quốc Gia Việt Nam được thành
                                       lập vào đầu Thập niên 1950, trong các Đại đội Truyền
                                       Tin cũng có trong tổ chức Trung đội BỒ CÂU ĐƯA
                                       THƯ. Các BỒ CÂU LIÊN LẠC VIÊN này được tiếp tục
                                       nuôi dưỡng và xử dụng cho đến khoảng năm 1956 mới
                                       giải tán, không dùng nữa vì tốn kém và hầu như không
                                       có nhu cầu.

                                                Theo sử liệu Việt Nam, thì vào Thế kỷ 15 (trong
                                       khoảng các năm 1423-1429), thời Anh Hùng Áo vải đất
                                       Lam Sơn là Lê Lợi chiêu mộ Nghiã Binh đánh đuổi quân

                                                                                                                                                                4
   1   2   3   4   5   6   7   8   9