Page 165 - พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
P. 165
หมู่พระมหามณเฑียร
หมายถึงกลุ่มเรือนหลวง หลังคาทรงจั่ว มีช่อฟ้า หน้าบัน ปลูกเชื่อมต่อกัน ในสมัยต่อมารูปแบบหลังคาของ
พระมหามณเฑียรเปลี่ยนแปลงไปตามพระราชนิยม เช่น ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลพระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
หมู่พระมหามณเฑียรตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของพระราชฐานชั้นกลาง ณ ต�าแหน่งเดิมของพระราชมณเฑียร
ชั่วคราว ซึ่งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อครั้งปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริย์แห่ง
พระบรมราชจักรีวงศ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๕
พระมหามณเฑียรนี้ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๘ หลังจากพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงประกอบ
พระราชพิธีปราบดาภิเษก โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น ณ ต�าแหน่งเดิมของพระราชมณเฑียรชั่วคราว ประกอบด้วยพระที่นั่ง ๓ องค์
พระปรัศว์ซ้าย พระปรัศว์ขวา และหอ ๒ หอ คือ หอพระเจ้า และหอพระธาตุมณเฑียร เดิมพระที่นั่งทั้ง ๓ องค์มีนามรวมกันว่า
พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ต่อมารัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ พระราชทานนามแยกเป็นองค์ๆ ได้แก่ พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน
พระที่นั่งไพศาลทักษิณ และพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหสูรยพิมาน และรัชกาลที่ ๖ พระราชทานนามพระปรัศว์ขวา และ
พระปรัศว์ซ้ายว่า “พระที่นั่งเทพสถานพิลาส” และ “พระที่นั่งเทพอาสน์พิไล” ส่วนหอพระเจ้า ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น
หอพระสุลาลัยพิมาน
ในอดีตหมู่พระมหามณเฑียรนี้ มีความส�าคัญยิ่ง เพราะเป็นพระวิมานที่บรรทมของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เป็นที่เสด็จออกขุนนางเพื่อการบริหารราชการแผ่นดิน และเป็นมณฑลพิธีประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกและเฉลิมพระราช
มณเฑียรตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๒ จนถึงรัชกาลที่ ๙
161
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
