Page 65 - การเรียนรู้สู้ภัยธรรมชาติ 2 สค22019 ม.ต้น
P. 65
- การตดั ไม้ทาลายป่าทาใหไ้ ม่มีตน้ ไม้ยดึ เกาะหนา้ ดนิ
- การสร้างอ่างเก็บน้าบนก็เป็นการเพมิ่ น้าหนักบนภูเขาและยงั ทาใหน้ า้ ซึมลงใต้
ดนิ จนเสยี สมดลุ
- การเปลย่ี นทางน้าตามธรรมชาติ ทาใหร้ ะบบน้าใต้ดนิ เสียสมดลุ
- น้าทง้ิ จากอาคารบ้านเรือน สวนสาธารณะ ถนนหนทาง บนภูเขา
- การกระเทอื นอย่างรนุ แรง เชน่ การระเบิดหนิ การระเบดิ ดนิ การขุดเจาะน้า
บาดาล การขดุ ดินเพือ่ สร้างอ่างเก็บน้า เข่อื น ฝายกัน้ นา้ เปน็ ตน้
2.3 ปจั จยั ท่ีมีผลต่อการเกดิ ดินโคลนถลม่
ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดดินโคลนถล่มที่เกิดขึ้นในประเทศไทย (คณะสารวจพ้ืนที่
เกดิ เหตดุ ินถลม่ ภาคเหนือตอนล่าง, 2550) เกิดจากปจั จยั หลกั 4 ประการ ดงั นี้
2.3.1 สภาพธรณีวิทยา โดยปกติช้ันดินท่ีเกิดการถล่มลงมาจากภูเขา เป็นช้ันดิน
ท่เี กิดจากการผกุ ร่อนของหนิ ให้เกดิ เปน็ ดนิ ซงึ่ ขนึ้ อยกู่ ับชนิดของหนิ และโครงสร้างทางธรณวี ิทยา
2.3.2 สภาพภูมิประเทศ สภาพภูมิประเทศที่ทาให้เกิดดินถล่มได้ง่าย ได้แก่ ภูเขา
และพื้นที่ที่มีความลาดชันสูง หรือมีทางน้าคดเค้ียวจานวนมาก นอกจากน้ันยังพบว่า ลักษณะภูมิ
ประเทศที่เป็นร่องเขาด้านหน้ารับน้าฝน และบริเวณที่เป็นหุบเขากว้างใหญ่สลับซับซ้อนแต่มีลาน้า
หลกั เพยี งสายเดยี ว จะมีโอกาสเกิดดินโคลนถล่มได้งา่ ยกวา่ บรเิ วณอืน่ ๆ
2.3.3 ปริมาณน้าฝน ดินโคลนถล่มจะเกิดขึ้นเม่ือฝนตกหนักหรือตกต่อเนื่องเป็น
เวลานาน นา้ ฝนจะไหลซึมลงไปในช้ันดินจนกระทั่งชนั้ ดินอม่ิ ตัวด้วยน้า ทาให้ความดันของน้าในดิน
เพิ่มข้ึน เป็นการเพ่ิมความดันในช่องว่างของเม็ดดิน ดันให้ดินมีการเคล่ือนท่ีลงมาตามลาดเขาได้
ง่ายข้ึน และนอกจากนี้แล้วน้าท่ีเข้าไปแทนที่ช่องว่างระหว่างเม็ดดินทาให้แรงยึดเกาะระหว่างเม็ด
ดินลดนอ้ ยลง สง่ ผลใหด้ ินมีกาลังรบั แรงตา้ นทานการไหลของดนิ ลดลง
2.3.4 สภาพส่ิงแวดล้อม สภาพส่ิงแวดล้อมท่ีเปลี่ยนแปลงไป อาจทาให้เกิดดิน
โคลนถลม่ ได้ โดยพบว่าพนื้ ท่ีที่เกดิ ดินโคลนถล่มมักเป็นพน้ื ท่ภี ูเขาสูงชนั ท่มี ีการเปล่ียนแปลงการใช้
ประโยชนท์ ี่ดนิ ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น
- พ้ืนท่ตี น้ น้า ลาธาร ปา่ ไม้ ถูกทาลายในหลาย ๆ จุด
- การบุกรุกทาลายปา่ ไม้เพื่อทาไร่และทาการเกษตรบนท่ีสงู
ชดุ วชิ าการเรียนรสู้ ูภ้ ัยธรรมชาติ 2 - 55
