Page 15 - ไม้สน2545
P. 15

5



                                                                                      ี
                                                                   ิ
                               ี
                                                         ี
                    อุบลราชธาน มีระยะชะงักงันประมาณ 1 ป แหล่งกําเนดอําเภอฝาง จังหวัดเชยงใหม่ มีระยะชะงักงัน
                                                                                 ิ
                    5 – 7 ป เปนต้น จากการเปรยบเทยบการเจรญเตบโตของกล้าไม้สน 4 ชนดเมื ออายุ 1 ป พบว่าสนคารเบย
                          ี
                                           ี
                                                        ิ
                                                ี
                                                                                                        ิ
                                                                                                          ี
                            ็
                                                            ิ
                                                                                            ี
                                                    ู
                                                                                                      ู
                    สนโอคารปา และสนสามใบ มีความสงเฉลี ย 31.27, 27.26 และ 27.18 เซนตเมตรตามลําดับ โดยสงกว่า
                            ์
                                                                                    ิ
                                                      ิ
                              ึ

                                       ู
                                                                   ิ
                                                                       ิ
                                                             ่
                    สนสองใบซงมีความสงเพียง 6.27 เซนตเมตร แตการเจรญเตบโตทางเส้นผ่าศูนย์กลางทคอรากของสน
                                                                                              ี
                                                                           ึ
                                                                              ่
                                                                                 ่
                                                           ี
                                                         ิ
                                                                    ่

                                   ์
                    สามใบ สนโอคารปา สนสองใบ และสนคารเบย ไม่แตกตางกันซงมีคาเทากับ 0.38, 0.37, 0.36 และ 0.32
                                                                                                  ่
                        ิ
                    เซนตเมตรตามลําดับ (สมชาย และคณะ, 2539) สนสองใบเมื อพ้นระยะสภาพหญ้าแล้วในชวง 2 – 3 ป    ี
                                                    ่

                                           ิ
                                               ิ
                                                                      ึ
                                                                                               ิ
                    แรกกล้าไม้จะยังคงมีการเจรญเตบโตคอนข้างช้าอีกระยะหนง เมื อตั งตัวดแล้วจงจะเจรญเตบโตอย่างรวด
                                                                                            ิ
                                                                                 ี
                                                                                      ึ
                                              ี
                    เรวมีลําต้นเปลาตรงสงเฉลี ยปละ 1 – 2 เมตร และขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเพิ มข นเฉลี ยปละ 0.7 – 1.0
                                                                                         ึ
                                       ู
                     ็
                                                                                                ี
                                                                      ึ
                                                           ิ
                                                                                   ื
                                                                            ื
                        ิ
                    เซนตเมตร (Cooling, 1968) จนบางต้นทําให้เกด “foxtail” ข นมา คอการมีเรอนยอดพุ่งสงข นไป โดยไม่
                                                                                              ู
                                                                                                ึ
                                                                                               ั
                                                                                          ึ
                               ็

                    แตกกิ งก้านเปนระยะหลายๆ เมตร แล้วอาจแตกกิ งรอบๆ ลําต้นแบบ basket whorl ซงอาจรบนํ าหนักมาก
                                                               ็
                    จนลําต้นหักงอหรอพับกลับลงมาได้ (flop) อันเปนข้อเสยอย่างหนงของสนสองใบ (สมยศ, 2530)
                                                                      ี
                                    ื

                                                                               ึ
                                                                                                    ุ
                    Hamzah และ Natawiria (1974) กล่าวว่า ลักษณะการเกด foxtail จะมีความสัมพันธ์โดยตรงกับคณสมบัต ิ
                                                                  ิ
                                                                     ู
                         ิ
                                                                                           ิ
                    ของดนทั งทางกายภาพและทางเคมี ดนยิ งมีความอุดมสมบรณสงเพียงไรยิ งมีโอกาสเกด foxtail ได้มาก
                                                                       ์
                                                                         ู
                                                   ิ
                                                                       ่
                                      ื
                                          เปลอก   ไม้สนสองใบจะหนามากและเปนรองลึกตามความยาวของลําต้นและมีรอยตัด
                                                                    ็
                    ขวางบ้างเปนระยะๆ ต้นทโตเต็มวัยความหนาของเปลือก 4 – 6 เซนตเมตร  สนํ าตาลดําหรอเทาดํา สน
                                                                               ิ
                                                                                      ี
                                                                                                 ื
                                          ี
                             ็
                                                                                     ุ
                                                            ่
                                  ุ
                                                                         ่
                    สองใบสายพันธ์ Continental จะมีเปลือกหนารองลึกและใหญกว่าสายพันธ์ Insular การมีเปลือกหนา
                                                                                    ิ
                    เชนน  ีทําให้คอนข้างมีความทนทานตอไฟปา โดยทั วไปสนสองใบจะมีปรมาณเปลือกประมาณ 15 –
                               ่
                                                    ่
                                                         ่
                     ่
                    20 % ของลําต้น  ใบ จะอยู่รวมกันเปนกระจก กระจกละ 2 ใบ แตละกระจกอยู่รวมชดตดกันตามปลายก ง
                                                  ็
                                                                                          ิ
                                                               ุ
                                                                                            ิ
                                                                          ่
                                                                                 ุ
                                                                                                          ิ
                                                        ุ
                                                ู
                               ่

                          ู
                                   ่
                                                                                    ู
                                                                                                    ึ
                            ็
                    ทําให้ดเปนชอแนนคล้ายหางม้า รปทรงด้านขวางของใบเปนแบบ sector มีรปลักษณะคล้ายครงวงกลม
                                                                      ็
                    ดอก จะออกตามปลายก งตอนบนของลําต้น ดอกตัวผู้มีลักษณะรปทรงคล้ายหมอนกลมยาวนวลๆ ออก
                                                                          ู
                                        ิ
                     ี
                                                                                                   ี
                                      ิ
                                                                                                     ี
                                                             ้
                                                                                            ิ
                                                  ิ
                                                      ิ
                    เรยงซ้อนกันรอบๆ ก ง และมีการเจรญเตบโตพรอมทั งมีการเปลี ยนแปลงของสดอกเร มจากสเขยวนวล
                                                                                       ี
                                                      ่
                                                                                                ็
                              ี
                                                                                                   ี
                    เหลืองอมเขยว เหลืองม่วง และเมื อแกจัดเกสรตัวผู้จะปลิวกระจายออกมาแล้วกลายเปนสนํ าตาลมี
                                                                   ุ
                                              ิ
                                                                                    ็
                    ลักษณะแห้งและรวงหลดจากก ง ดอกตัวผู้ของสายพันธ์ Insular อาจจะพบเหนได้ตลอดป สวนดอกตัวผู้
                                        ุ
                                                                                              ี
                                   ่
                                                                                                 ่
                                                             ื
                                                                                                         ู
                               ุ
                    ของสายพันธ์ Continental จะเร มบานประมาณเดอนกุมภาพันธ์ – มีนาคม ดอกตัวเมียมีลักษณะคล้ายรป
                                              ิ
                                                                  ิ
                                                   ่
                                                                                             ู
                                     ู
                                                                         ี
                                                                                      ่
                                                                           ็
                              ื
                                                                                   ู
                                                                     ่
                                                         ิ
                    หลอดไฟหรอคล้ายรปไมโครโฟนแทงยาวตดอยู่ปลายก ง สวนทเปนดอกมีรปรางโค้งนนและมีเกสรโดย
                                                           ั
                          ี
                    รอบมีสเหลืองอมเขยว เมื อถึงระยะทจะรองรบละอองเกสรตัวผู้เกล็ดจะเปดออกและมีนํ าเลี ยงซมอยู่
                                                                                                       ึ
                                     ี
                                                                                    ิ
                                                    ี
                                                                                                ี
                                          ั
                                                                                                        ื
                                                                              ิ
                    รอบๆ เมื อดอกตัวเมียได้รบการผสมจากละอองเกสรตัวผู้แล้วจะเจรญพัฒนาเปลี ยนเปนสม่วง 4 เดอน
                                                                                             ็
                                                                             ิ
                                                            ิ
                                                                          ิ
                    แรกหลังการผสมเกสรผลจะยาว 0.7 – 2.0 เซนตเมตร แล้วจะเจรญเตบโตอย่างรวดเรวประมาณเดอนละ
                                                                                           ็
                                                                                                      ื
                                                                                                      ิ
                                         ื
                                                                                      ็
                                             ่
                                                                 ื
                                                                         ิ
                          ิ
                                   ่
                    2 เซนตเมตรในชวง 4 เดอนตอมา จนกระทั งปลายเดอนพฤศจกายนก็จะโตเตมท (10 - 11 เซนตเมตร)
                                                                                         ี
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20