Page 33 - ไม้สน2545
P. 33
23
สวนรวมพันธุ (Clone bank)
์
ี
ี
ิ
ึ
้
ุ
มีการจัดสรางสวนรวมพันธ์ของไม้สนสามใบซงดําเนนการในป พ.ศ. 2522 ทบ้านแม่
่
่
สะนาม อําเภอฮอด จังหวัดเชยงใหม่ โดยทําการคัดเลอกแม่ไม้สนสามใบจาก 3 แหง ในหนวยงานของ
ื
ี
ุ
ุ
ั
โครงการปรบปรงพันธ์ไม้สน รวมทั งหมด 76 แม่ไม้ โดยแยกรายละเอียด ดังน ี
ี
ิ
1) แม่ไม้สนสามใบจากปาธรรมชาตบ้านแม่รด อําเภอแม่สะเรยง จังหวัดแม่ฮองสอน
่
่
ิ
จํานวน 24 แม่ไม้
ี
ุ
ู
2) แม่ไม้สนสามใบจากแปลงปลก สวนผลิตเมล็ดพันธ์ ทสถานทดลองปลูกพรรณไม้ห้วย
ี
ี
บง จังหวัดเชยงใหม่ จํานวน 22 แม่ไม้
่
ิ
ิ
่
ี
3) แม่ไม้สนสามใบจากปาธรรมชาต อุทยานแหงชาตดอยอินทนนท์ จังหวัดเชยงใหม่
จํานวน 30 แม่ไม้
ิ
ี
ิ
ื
วิธดําเนนการโดยเก็บยอดหรอก งพันธ์ไม้สนสามใบ (clones) จากแม่ไม้ดังกล่าวมาทํา
ุ
็
การต่อยอด (grafting) และนํามาปลูกรวมกันไว้เปนสวนรวมพันธ์ ุ
่
การคัดเลอกแมไม (Plus tree selection)
ื
้
ั
ุ
การคัดเลือกแม่ไม้เปนขบวนการทสําคัญของการปรบปรงพันธ์ไม้ปาและแม่ไม้สามารถ
็
ี
่
ุ
ี
ี
ุ
ู่
ทจะถ่ายทอดลักษณะทางพันธกรรมทดไปสลูกหลานได้ ดังนั นการคัดเลือกแม่ไม้จงมีความสําคัญอย่าง
ึ
ี
่
ยิ งตอการประสบความสําเรจของงานปรบปรงพันธ์ การคัดเลือกแม่ไม้ อาจให้คําจํากัดความว่า เปน
็
ุ
็
ั
ุ
่
ุ
ี
ุ
ขบวนการคัดเลือกคณลักษณะทดของต้นไม้เพื อการขยายพันธ์ตอไป (Kellison และ Sprague, 1971)
ี
ุ
ู
การคัดเลือกแม่ไม้มีวัตถุประสงค์เพื อให้ได้ผลตอบแทนทางพันธ์ (Genetic gain) สงสด
ุ
เรวทสด และถูกทสดเทาทจะทําได้ ในขณะเดยวกันก็รกษาฐานทางพันธกรรม (Genetic base) ไว้ให้กว้าง
่
ี
ุ
ี
ั
ุ
ี
ี
ุ
็
พอเพื อให้มั นใจได้ว่าจะได้ผลตอบแทนทางพันธ์เพิ มข นในรน (Generation) ตอๆไป (วิเชยร, 2542) โดย
่
ี
ุ่
ึ
ุ
ื
ุ
ี
ื
ุ
ี
ุ
ั
ทั วไปแล้วการคัดเลือกแม่ไม้เพื อการปรบปรงพันธ์จะใช้หลักเดยวกันคอ คัดเลอกต้นทมีคณลักษณะ
ุ
ุ
ี
็
ี
่
ิ
ตางๆ ทต้องการดทสดเพื อใช้เปนพ่อและแม่ในงานการผสมพันธ์และงานการผลตเมล็ดไม้คณภาพด ทั ง
ุ
ี
ี
ี
น อยู่บนสมมุตฐานทว่าพ่อแม่ทมีลักษณะทางพันธ์ดย่อมจะถ่ายทอดลักษณะดไปสลูกหลานเสมอ
ู่
ี
ิ
ี
ี
ุ
ี
ุ
ั
่
โครงการปรบปรงพันธ์ไม้สนได้ทําการคัดเลอกแม่ไม้สนสามใบจากแหล่งตางๆ โดย
ื
ุ
่
ุ
คัดเลือกจากปาธรรมชาต แปลงทดสอบถิ นกําเนด สวนผลิตเมล็ดพันธ์ และสวนปาปลูกจํานวนทั งหมด
่
ิ
ิ
ั
ี
ึ
ิ
ิ
่
313 แม่ไม้ ซงถิ นกําเนดเดมของแม่ไม้ทคัดเลอกมีทั งในประเทศและตางประเทศ สําหรบในประเทศได้
ื
ุ
จากดอยอินทนนท์ ดอยสเทพ ภกระดง แม่รด อมกอย นํ าหนาว หนองกระทง และแม่สะเรยง สวนแม่ไม้
ี
๋
ิ
ิ
ู
่
ึ
