Page 87 - ไม้สน2545

77

้
์
สวนผลิตเมล็ดพันธุที จัดสรางขึ นจากกิ งพันธุ (Clonal seed orchard)
์
ชนิดพันธุไม สถานที
้
์
ี
่
ิ
ุ
ุ
ไม้สนสองใบ (P. merkusii) สถานอนรกษ์พันธ์ไม้ปาอินทขล อ. แม่แตง จ. เชยงใหม่
ั
ี
ี
ี
ไม้สนสามใบ (P. kesiya) สถานทดลองปลูกพรรณไม้ห้วยบง อ. ฮอด จ. เชยงใหม่
ิ
่
ี
ี
ั
ไม้สนคารเบย (P. caribaea) สถานอนรกษ์พันธ์ไม้ปาอินทขล อ. แม่แตง จ. เชยงใหม่
ี
ุ
ิ
ุ
์
ี
ี
ไม้สนโอคารปา (P. oocarpa) สถานทดลองปลูกพรรณไม้ห้วยบง อ. ฮอด จ. เชยงใหม่

้
การเก็บเมล็ดไมสน
่
ิ
ี
การเก็บเมล็ดไม้สนทดําเนนการอยู่ในปจจบันน สวนใหญเปนการเก็บเมล็ดเพื อวัตถุ
ั
ุ
็
่
ี
่
่
้
่
่
ู
ประสงค์ในการปลูกสรางสวนปาของกรมปาไม้ทั งในรปปลูกปาต้นนํ าลําธารและสวนปา การปลูก
้
ึ
้
สรางสวนปาไม้สนของเอกชนยังไม่กว้างขวางนัก ซงควรจะมีการสงเสรมให้เอกชนปลูกสรางสวน

่
ิ
่
ื
ปาไม้สนกันมากข นเพื อรองรบอุตสาหกรรมเยื อกระดาษในอนาคต เนองจากในปจจบันเราต้องนํา
ั
ึ
ุ
่
ั
่
เข้าเยื อยาวเพื อใช้ผลิตกระดาษจากตางประเทศเปนจํานวนมาก การเก็บเมล็ดไม้ทดนั นควรมีการวาง
ี
ี
็
ี
ิ
่
ุ
แผนขั นตอนการดําเนนงานเพื อให้ได้ผลผลิตเมล็ดมากทสด โดยเน้นถึงคณภาพและประหยัดคาใช้
ุ
่
ึ
ี
จายให้น้อยทสดโดยคํานงถึง
ุ
ี
่
ู
1. การเก็บเมล็ดต้องดความต้องการของเมล็ดไม้แตละชนดในแตละท้องท ปรมาณ
ิ
ิ
่
ุ
ี
ั
ุ
การเก็บเมล็ดและการจายเมล็ดไม้สนชนดตางๆ ในโครงการปรบปรงพันธ์ไม้สนดังแสดงในตารางท
ิ
่
่
48
ื
้
่
2. วัตถุประสงค์ของการใช้เมล็ดไม้ ถ้าใช้เพื อการปลูกสรางสวนปาหรอการ
ื
ี
ุ
อนรกษ์พันธ์ก็จะต้องคัดเลอกจากแม่ไม้ทมีลักษณะดหลาย ๆ ต้นโดยเก็บรวม ๆ กันแตถ้าใช้เมล็ดเพื อ
ี
ุ
ั
่
การปรบปรงพันธ์จะต้องคัดเลือกแม่ไม้เปนรายต้นและเก็บแยกต้น เพื อศึกษาการถ่ายทอดลักษณะ
ั
ุ
็
ุ
ู่
ทางพันธกรรมไปสลูกหลาน
ุ
3. พิจารณาแหล่งเก็บเมล็ด หลังจากนั นก็เข้าไปทําการประเมินกําลังผลิตของ
ิ
่
ิ
่
เมล็ดในฤดเก็บเมล็ดไม้แตละชนด การประเมินกําลังผลิตควรกระทํากอนเมล็ดเร มแกประมาณ 3 -
ู
่
ู
่
ื
4 สัปดาห์ เชน สนสามใบจะมีฤดเก็บเมล็ดประมาณเดอนธันวาคม - กุมภาพันธ์ ก็จะต้องเข้าไป
ิ
่
สํารวจความอ่อนแกของโคนสนและประเมินกําลังผลิตของเมล็ดไม้ประมาณเดอนพฤศจกายน โดย
ื
ู
ี
การเก็บโคนสนลงมาผ่าดเมล็ดข้างใน ถ้ายังมีลักษณะสขาวอ่อนเหลวคล้ายนํ านมแสดงว่าเมล็ดยัง
อ่อนอยู่ แตถ้าเร มแห้งบ ดมีความช นเพียงเล็กน้อยเมล็ดมีลักษณะแข็งใสคล้ายเมล็ดข้าวสาร เปลือก
ิ
่
ู
ื
ี
ห้มเมล็ด (seed coat) เร มเปนสนํ าตาลแสดงว่าเมล็ดแก่จัดพรอมทจะเก็บได้ การเข้าไปสํารวจแหล่ง
ี
้
็
ิ
ี
ุ
แม่ไม้และประเมินกําลังผลิตของเมล็ดชวยให้สามารถกําหนดระยะเวลาเก็บเมล็ดได้อย่างถูกต้อง
่