3.ปัจจัยทีส่งเสริมความเจริญรุ่งเรือง 1. ปัจจัยทางการเมือง พระปรีชาสามารถของพระมหากษัตริย์ส่งผลให้ สามารถต่อสู่กับข้าศึกได้ รัชกาลที่5 เกิดข้อพิพาทกับ ฝรั่งเศส เจรจาและคลายปัญหา