Page 78 - SEJARAH TINGKATAN 4

Gerakan Anti-Jepun di Sarawak dan Sabah ,@

0perasi Semut Kawasan Operasi Semut
Semut I: sekitar lembah
Operasi Semut ialah siri operasi peninjauan r ang dilakukan oleh Bario hingga ke Belait
Unit Khas Z Australia sebagai sebahagian daripadir kempen tentera dan Trusan.
Bersekutu menentang Jepun di Sararvak. Operasi tersebut dilaksanakart Semut II: sekitar lembangan
oleh Jabatan Peninjauan Perkhidmatan Australia atau Australian Sungai Baram, Tutong, Marudi
Services Reconnaissance Department (SRD) untuk men-uumpuikan dan Brunei.
risikan dan melatih orang tempatan melancarkan perang gerila Semut III: seluruh lembangan IE
D
Sungai Rajang.
melawan Jepun. Etr
Pada bulan Mei 1945, anggota SRD mendarat di kar.vasan tengah Semut IV: Bintulu dan
dan timur laut Sarawak untuk mengatur penentangan terhadap tentera Mukah. C.,
Jepun dan membuat persediaan bagi pendaratan pasukan Bersekutu. Srunber: Bob Reece. 1998. Masu
J eptrn: Surowuk Under T-he
Anggota ini terdiri daripada tentera Australia, British dan New Zealand- Japanese 1941 1945. Kuching:
Sarawak Literary Society.
Rekrut tempatan yang dikenali sebagai gerila Semut antaranya
cliambil daripada orang Kayan, Kenyah. Kelabit dan Murut. Orang Iban Jesselton kini dikenaii
clari Rajang kemudiannya menyertai perjuangan dalam SRD. Kepakaran sebagai Kota Kinabalu
gerila Semut penting dalam usaha merancang taktikal perang gerila
menentang tentera Jepun kerana sebagai pendLrduk tempatan. mereka
n-rengetahui selok-belok bumi Sararvak.
Pemberontakan Jesselton
Pemberontakan Jesselton juga dikenali sebagai pemberontakan Drtuble
Tetih. iaitu penentangan terhadap pendudukan tentera Jepun di Sabah
l ang diketuai oleh Albert Kwok.
Pada bulan Oktober 1943, kumpulan Albert Krvok yan-e dikenali
sebagai gerila Kinabalu telah melancarkan serangan terhadap pejabat
pentadbiran, balai polis dan kemudahan Tentera Diraja Jepun serta
Albert Krvok
n-iembunuh tentera Jepun di Jesselton, Kota Belud, Menggatal dan
Tuaran. Tentera Jepun kemudiannya melancarkan serangan balas
dengan pantas dan kejam. Perkarnpungan di pesisiran pantai diserang
dan dibom. Beratus-ratus orang disoal siasat dan diseksa sehing-ua
rnati dalam usaha mencari pemimpin dan anggota pemberontak.
Pada bulan Disember 1943, Albert Krvok menyerah diri dengan
harapan dapat menamatkan serangan balas tentera Jepun terhadap orang
a\\'am. Beliau bersama-sama dengan 17-5 orang lain kemudiannya
dihukum bunuh di Petagas, manakala 131 orang lagi dipenjarakan di Labuan.
Selain itu, terdapat pasukan gerila anti-Jepun yang dipimpin oleh
Datu Mustapha Datu Harun. Datu N'lustapha Datu Harun

Perjuangan rakyat menentang pendudukan Jepun merupakan tindak balas terhadap kekejaman
clan kesengsaraan yang dihadapi di barvah pentadbiran tentera Jepun. Penentangan terhadap
pendudukan Jepun melibatkan semua kaum di negara kita melalui pelbagai or-eanisasi termasuk
orang perseorangan. Kepentingan menentang pencerobohan kuasa asing membau'a kerjasama
I
dalam gerakan anti-Jepun vang melewati batas bangsa dan ideologi politik.
,A

KPM