Page 170 - BT BIOLOGI TINGKATAN 5 - DIGITAL PUBLICATION

Biodiversiti 8

Peranan Mikroorganisma dalam Kitar Nitrogen

Tumbuhan memerlukan unsur nitrogen dalam bentuk ion ammonium (NH ) atau ion
+
4
nitrat (NO ) yang larut di dalam tanah untuk mensintesiskan protein di dalam tisu
–
3
tumbuhan. Bagaimanakah gas nitrogen di atmosfera dapat ditukarkan kepada bentuk
yang dapat digunakan oleh tumbuhan? Mari kita kaji kitar nitrogen dalam Rajah 8.14.
Takung simpanan
nitrogen dalam
atmosfera (N ) Kilat (pengikatan Kilang
2
–
atmosfera)(NO )
2 baja
Tumbuhan
legum

Organisma mati, bahan Baja
+
Bakteria buangan haiwan Bakteria pengikat (NH ,
4
–
pendenitritan nitrogen NO )
3
Pengurai (nodul tumbuhan
(bakteria/kulat) legum)
Ammonia (NH ) Rhizobium sp.
3
Ammonium (NH ) Azotobacter sp.
+
4
Nitrosomonas sp.
Nitrit (NO )
–
2
Nitrobacter sp.
–
Nitrat (NO )
3
Rajah 8.14 Kitar nitrogen
• Bakteria pengikat nitrogen yang hidup di dalam nodul akar tumbuhan legum seperti Rhizobium
sp. serta bakteria pengikat nitrogen yang hidup bebas di dalam tanah seperti Azotobacter sp.
mengikat nitrogen daripada atmosfera dan menukarkannya kepada ion ammonium (NH )
+
4
melalui proses pengikatan nitrogen.
• Kilat semasa ribut petir mengoksidakan nitrogen kepada nitrogen dioksida (NO ) yang
2
kemudiannya larut ke dalam air hujan membentuk asid nitrus dan asid nitrik. Kedua-duanya
akan membentuk garam nitrat di dalam tanah.
• Industri pembuatan baja bernitrogen akan membekalkan baja ammonium dan nitrat ke
dalam tanah.
• Apabila tumbuhan dan haiwan mati, pereputan dijalankan oleh mikroorganisma pengurai
seperti bakteria dan kulat saprofit. Sebatian protein di dalam tisu badan akan diuraikan
menjadi ion ammonium (NH ) melalui proses ammonifikasi.
+
4
• Ion ammonium ditukarkan kepada ion nitrit (NO ) melalui proses nitrifikasi oleh bakteria
–
2
nitrifikasi, iaitu Nitrosomonas sp.
• Ion nitrit ditukarkan kepada ion nitrat (NO ) oleh bakteria nitrifikasi, iaitu Nitrobacter sp.
–
3
• Nitrat diserap oleh akar tumbuhan dan digunakan untuk sintesis protein. Tumbuhan tersebut
kemudiannya dimakan oleh haiwan dan sebatian nitrogen dipindahkan ke dalam tisu haiwan.
• Bakteria pendenitritan menukar nitrat di dalam tanah menjadi gas nitrogen melalui proses
pendenitritan.
8.3.2
159