ค าเอก ค าโท ใช้ในการแต่งค าประพันธ์ประเภท “โคลง”
และ “ร่าย”และถือว่าเป็นข้อบังคับของฉันทลักษณ์ที่ส าคัญมาก ถึงกับ
ยอมให้เอาค าที่ไม่เคยใช้รูปเอก รูปโท แปลงมาใช้เอก และ โท ได้
เช่น เล่น น ามาเขียนใช้เป็น เหล้น ได้ เรียกว่า “โทโทษ”
ห้าม ข้อน น ามาเขียนเป็น ฮ่าม ค่อน เรียกว่า “เอกโทษ”