Page 163 - 5.Sınıf Dorya Türkçe Sınıf İçi Uygulama Klavuzu_edited_edited
P. 163

20.Bölüm     METİN TÜRLERİ
                        Şiir ve Söz Sanatları


                                         Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar

               Kılavuz Bilgi
              Kılavuz Bilgi


            ŞİİR
              Duygu, düşünce ve hayallerin seslerin, sözlerin uyumuna dikkat edilerek mısralarla oluşturulan
           anlatım biçimine “şiir” denir.


            Mısra (Dize)
              Şiirin her bir satırına denir.


            Beyit

              İki dizeden oluşan şiir bölümleridir.


            Kıta (Dörtlük)
              Dört dizeden oluşan şiir bölümleridir.

            ŞİİRİN AHENK UNSURLARI

            Hece Ölçüsü
              Şiirde dizeleri oluşturan sözcüklerin hece sayılarının eşitliğine dayanan ölçüdür.


            Serbest Ölçü
              Dizeleri oluşturan sözcüklerin hece sayısının birbiriyle eşit olmadığı, şairin herhangi bir kurala bağlı
           kalmadan yazdığı şiirlerde serbest ölçü kullanılmıştır.



            Ses benzerlikleri
              Dizelerin sonundaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin
           benzerliğine “kafiye (uyak)”; yazılışları, görevleri ve anlamları aynı olan ek, sözcük ya da sözcük grup-
           larına “redif” denir.
              Örnek:

              Ben senin en çok sesini sevdim,                              Mısra (Dize)
              Buğulu çoğu zaman, taze bir ekmek gibi.
              Önce aşka çağıran, sonra dinlendiren,                        Kıta (Dörtlük)
              Bana her zaman dost, her zaman sevgili.



              “gibi” ve “sevgili” sözcüklerinin sonundaki “i” harfleri kafiye (uyak) dir.


                                                                                                            163
   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168