Page 5 - เอกสารประกอบการอบรม วิทยาศาสตร์
P. 5
คำนำ
ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม รวมไปถึงการเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล (digital
transformation) การมีความรู้เพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอต่อการแก้ปัญหาหลากหลายที่เกิดขึ้น อีกทั้งในบางครั้งปัญหา
เหล่านี้ยังไม่สามารถคาดการณ์ได้ ทักษะและสมรรถนะต่าง ๆ ในการแก้ปัญหาจึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่คนเราจำเป็นต้องมีอย่างยิ่ง
เพื่อให้สามารถปรับตัวได้เท่าทันกับสังคมและการเปลี่ยนแปลงใหม่ ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ตัวอย่างของทักษะการเรียนรู้และ
นวัตกรรมที่จำเป็นสำหรับศตวรรษที่ 21 ได้แก่ การคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม (learning and innovation skills)
การคิดแบบมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา (critical thinking and problem solving) การสื่อสาร (communication)
และการร่วมมือ (collaboration)
วิธีการหนึ่งในการเตรียมพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงนี้คือ การปรับเปลี่ยนการเรียนการสอน ที่สามารถทำให้ผู้เรียนมี
“สมรรถนะ (competency)” ที่จำเป็นต่างๆ สามารถเรียนรู้วิธีการแก้ปัญหาได้มากกว่าการทำข้อสอบในห้องเรียน เพราะการ
แก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตจริง ไม่ได้เป็นผลที่เกิดจากการจำได้จากการเรียนในชั้นเรียนเท่านั้น แต่ยังเป็นผลที่เกิดจากการมี
สมรรถนะและความสามารถที่จะแก้ปัญหาที่ไม่เคยพบเจอมาก่อนด้วย และเพื่อให้ครูผู้สอนสามารถสอนและจัดกิจกรรมต่างๆ
ให้บรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว เอกสารประกอบการอบรมวิชาวิทยาศาสตร์เล่มนี้ได้ถูกจัดทำขึ้นโดยมีจุดมุ่งหมายที่จะเป็น
แนวทางสำหรับครูผู้สอนในการวางแผน ออกแบบรวมไปถึงการใช้หน่วยการเรียนรู้และแผนการเรียนรู้สำหรับการสอนวิชา
วิทยาศาสตร์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โดยที่ครูผู้สอนสามารถนำตัวอยางการจัดกิจกรรมจากเอกสารเล่มนี้ไปใช้จัดกิจกรรม
การเรียนรู้ให้เหมาะสมกับบริบท ความพร้อมและความเหมาะสมของโรงเรียนในแต่ละพื้นที่ นอกจากนี้เอกสารเล่มนี้ยังมีการ
ให้ความรู้เพิ่มเติมที่จำเป็นสำหรับครูผู้สอน การเฉลยคำถามและแบบฝึกหัดต่างๆ เพื่อเสริมสร้างให้ผู้เรียนมีสมรรถนะและ
พัฒนาทักษะและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) ขอขอบคุณผู้ทรงคุณวุฒิ คณะอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏ
ครูผู้สอน ศึกษานิเทศก์ และนักวิชาการจากศูนย์ PISA สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ที่ได้ให้ความ
ร่วมมือเป็นอย่างดียิ่งในการจัดทำและตรวจทานเอกสารประกอบการอบรมเล่มนี้ หากมีข้อเสนอแนะใดที่จะทำให้เอกสารเล่มนี้
มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น โปรดแจ้ง สสวท. ให้ทราบ จะขอบคุณยิ่ง
สสวท. หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารประกอบการอบรมวิชาวิทยาศาสตร์เล่มนี้จะเป็นประโยชน์แก่ครูผู้สอนรวมไปถึงผู้เกี่ยวข้อง
ทุกฝ่ายที่จะช่วยจัดการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ผู้เรียนมีทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 มีความรู้
ความสามารถหรือสมรรถนะที่จะใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ และเชื่อมโยงความรู้ด้านวิทยาศาสตร์กับกระบวนการ ต่าง
ๆ เพื่อแก้ปัญหาที่ประสบในชีวิตจริงทั้งในปัจจุบันและอนาคตได้
ศาสตราจารย์ชูกิจ ลิมปิจำนงค์
ผู้อำนวยการสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)
กุมภาพันธ์ 2563
