Page 49 - วารสารวันกองทัพเรือ
P. 49
โครงการศูนย์การเรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่ “โคก
�
ั
หนอง นา กองทัพเรือ” ดาเนินการต้งแต่เดือนตุลาคม ๒๕๖๓
มีการปฏิบัติที่ส�าคัญ ได้แก่ การให้ความรู้การท�าเกษตร
่
ทฤษฎีใหม่ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยแบงออก
เป็นฐานการเรียนรู้ต่าง ๆ เช่น ฐานการปลูกต้นไม้ ฐานการ
ปลูกมะนาวในบ่อวงซีเมนต์ ฐานการเลี้ยงปลา ฐานการ
ั
ี
ี
เล้ยงกบ ฐานการปลูกผักสวนครัวร้วกินได้ ฐานการเล้ยงหม ู
ฐานการท�าปุ๋ยหมัก ฐานการเลี้ยงไก่ และ ฐานการปลูก
อ้อยเป็นต้น ปัจจุบันศูนย์การเรียนรู้ต่าง ๆ ของกองทัพเรือ
มความพร้อมในระดับ “ก้าวหน้า” สามารถประชาสัมพันธ ์
ี
ให้ก�าลังพล ครอบครัว และประชาชนทั่วไป สามารถเข้า
ื
ี
่
เยยมชมโครงการ เพ่อศึกษาและนาไปใช้เป็นแนวทาง
�
ิ
ี
การดารงชวตแบบพงพาตนเองตามวตถประสงค์ของ
ึ
่
ุ
ั
�
โครงการต่อไป
โคก หนอง นา โมเดล คือ การจัดการพื้นที่
ี
ซ่งเหมาะกับพ้นท่การเกษตรท่เป็นการผสมผสานเกษตร
ึ
ี
ื
ี
ทฤษฎีใหม่เข้ากับภูมิปัญญาพ้นบ้านท่สอดคล้องกับ
ื
ธรรมชาติในพื้นที่นั้น ๆ โคก หนอง นา โมเดล เป็นการให้
ธรรมชาติจัดการตัวมันเอง โดยมีมนุษย์เป็นส่วนส่งเสริม
ึ
�
�
ให้สาเร็จเร็วข้นอย่างเป็นระบบ เป็นแนวทางการทาเกษตร
ั
�
ื
ี
ี
�
�
อินทรีย์และการสร้างชีวิตท่ย่งยืน โดยมีองค์ประกอบ ดังน ้ ี ๑. โคก : พ้นท่สูง ดินท่ขุดทาหนองน�้าน้นให้นามาทาโคก
ั
ี
บนโคกปลูก “ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง” ตามแนวทาง
พระราชด�าริ/ปลูกพืช ผัก สวนครัว เลี้ยงหมู เลี้ยงไก่ เลี้ยงปลา
ท�าให้พออยู่ พอกิน พอใช้ พอร่มเย็น เป็นเศรษฐกิจพอเพียง
ขั้นพื้นฐาน ก่อนเข้าสู่ขั้นก้าวหน้าคือท�าบุญ ท�าทาน เก็บรักษา
ี
ื
ค้าขาย และเช่อมโยงเป็นเครือข่าย/ปลูกท่อยู่อาศัยให้สอดคล้อง
กับสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศ
�
๒. หนอง : หนองน้าหรือแหล่งน้า ขุดหนองเพ่อ
�
ื
ี
กักเก็บน�้าไว้ใช้ยามหน้าแล้งหรือจาเป็นและเป็นท่รับน�้า
�
ยามน้าท่วม (หลุมขนมครก)/ขุด “คลองไส้ไก่” หรือคลอง
�
�
ระบายน้ารอบพ้นท่ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน โดยขุดให้คดเค้ยว
ื
ี
ี
ี
ื
�
ื
ี
่
ื
ไปตามพ้นท่เพ่อให้น้ากระจายเต็มพ้นท เพ่มความชุ่มช้น
ิ
ื
�
ื
�
�
ลดพลังงานในการรดน้าต้นไม้/ทาฝายทดน้า เพ่อเก็บน้าเข้าไว ้
�
ี
ในพ้นท่ให้มากท่สุด โดยเฉพาะเม่อพ้นท่โดยรอบไม่มีการ
ื
ื
ื
ี
ี
�
�
�
กักเก็บน้า น้าจะหลากลงมายังหนองน้าและคลองไส้ไก่ ให้ท�า
ฝายทดน�้าเก็บไว้ใช้ยามหน้าแล้ง/พัฒนาแหล่งน�้าในพ้นท ี ่
ื
�
้
ั
ู
ื
ท้งการขุดลอก หนอง ค คลอง เพ่อกักเก็บน้าไว้ใช้ยามหน้าแลง
และเพิ่มการระบายน้ายามน้าหลาก
�
�
ิ
ื
๓. นา : พ้นท่นาน้นให้ปลูกข้าวอินทรีย์พ้นบ้าน โดยเร่ม
ั
ี
ื
�
ั
จากการฟื้นฟูดินด้วยการทาเกษตรอินทรีย์ย่งยืน คืนชีวิตเล็ก ๆ
�
้
ิ
หรอจลินทรย์กลบคนแผ่นดินใช้การควบคุมปรมาณนาในนา
ี
ั
ื
ื
ุ
เพ่อคุมหญ้า ทาให้ปลอดสารเคม ปลอดภัยท้งคนปลูกและ
ื
�
ี
ั
ี
ื
คนกิน/ยกคันนาให้มีความสูงและกว้างเพ่อใช้เป็นท่รับน้า
�
ยามน้าท่วม ปลูกพืชอาหารตามคันนา
�
47
