Page 5 - วังนันทอุทยานหรือสวนอนันต์
P. 5
�
�
หีบหมากทองคาลงยากับกระโถนทองคาเป็นชุดเดียว
ื
ั
อีกท้งท่านยังได้รับพระราชทานเคร่องยศเป็นพิเศษ คือ
ึ
พานทองและหีบหมากลงยาหลังประดับเพชรใบหน่ง
ั
ี
ึ
และหีบใหญ่อีกใบหน่งมีเพชรประดับ ท้งท่ขอบฝาและ
ั
้
ู
้
ี
ั
ตราพระเกยวยอดอย่บนพานสองชนกบฉตรสองข้าง
ั
ื
ั
ี
บนหลงหบเป็นเครองแสดงว่าท่านได้รบการยกย่อง
ั
่
สูงกว่าบรรดาสนมอื่น โดยเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ได้ประทับ
ี
ท่พระตาหนักกับเจ้าคุณจอมมารดาแพ โดยมีกรมสมเด็จ
�
พระสุดารัตนราชประยูร (พระองค์เจ้าละม่อม)* ประทับ
ื
อยู่ด้วย แต่เน่องจากมีพระราชภารกิจทางฝั่งพระนคร
จึงจ�าเป็นต้องเสด็จไปมาเป็นประจ�าระหว่างสองฟาก
ั
ื
ดังน้น เม่อพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์
กรมขุนสุพรรณภาควด ประสูติในปี พ.ศ. ๒๔๑๑ จึง
ี
ทรงย้ายมาประทับท่พระตาหนักสวนหลวงภายใน
�
ี
พระบรมมหาราชวัง
หลังจากน้นในปี พ.ศ. ๒๔๑๑ ปีเดียวกัน เม่อ
ั
ื
็
็
ุ
ั
พระบาทสมเดจพระจลจอมเกล้าเจ้าอย่หวเสดจ
ู
เถลิงถวัลยราชสมบัติแล้ว จึงทรงพระราชทานที่ต�าหนัก
เจ้าคุณพระประยูรวงศ์กับพระธิดาทั้ง ๓ พระองค์
ในพระราชวังนันทอุทยานให้เป็นโรงเรียนสอนภาษา (จากซ้าย) พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์
อังกฤษ โดยมีหมอแมคฟาร์แลนด์ (S.G. Mc. Farland) เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ อุ้มพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้า
ี
เป็นครูใหญ่ ต่อมาโรงเรียนน้ได้ย้ายไปอยู่ท่ปากคลองตลาด บัณฑรวรรณ วโรภาส และ พระเจ้าลูกเธอ
ี
ั
และต้งเป็นโรงเรียนนันทาลัย (ปัจจุบันคือโรงเรียนราชินี) พระองค์เจ้าสุวพักตร์ วิไลยพรรณ
วังนันทอุทยานจงได้ว่างลง ทรงโปรดเกล้าฯ ให้เป็น จึงได้ตกลงพระทยเลือกเอาวังนันทอทยานเป็นสถานท ี ่
ึ
ั
ุ
ที่อยู่อาศัยของข้าราชการ ท�าการ ซึ่งอยู่ติดกับที่ของทหารเรืออยู่แล้ว ประกอบกับ
ั
่
ลุถึง พ.ศ. ๒๔๓๑ จอมพลเรือ สมเด็จเจ้าฟ้า วังนนทอุทยานถูกปล่อยให้ว่างเป็นทพักอาศัยของ
ี
ภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช ข้าราชการและมีราษฎรเข้ามาพักอาศัยอยู่บ้าง ดังน้น
ั
ซ่งเป็นพระเจ้าน้องยาเธอร่วมอุทรกับพระบาทสมเด็จ จอมพลเรือ สมเด็จเจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยา
ึ
ั
ุ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดารงตาแหน่งผู้บัญชาการ ภาณุพนธวงศ์วรเดช ได้ถวายรายงาน และขอพระราชทาน
�
�
ี
�
ทหารทั่วไปทรงปรึกษากับ นายพลเรือโท พระองค์เจ้า วังนันทอุทยานเป็นท่ทาการของทหารเรือ พระบาทสมเด็จ
สายสนิทวงศ์ เจ้าพนักงานใหญ่ ผู้ช่วยผู้บัญชาการ พระจลจอมเกล้าเจ้าอย่หวจงได้ทรงพระราชทาน
ู
ึ
ุ
ั
ทหารเรือ (ปัจจุบันคือ ต�าแหน่งผู้บัญชาการทหารเรือ) วังนันทอุทยานแก่ทหารเรือ ส่วนบ้านเรือนของราษฎรที่
* เนื่องจาก กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร (พระองค์เจ้าละม่อม) ทรงอภิบาลเลี้ยงดูพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่พระเยาว์มา
ประหน่งสมเด็จพระราชชนนีทรงออกพระนามว่า เสด็จยายและโปรดให้พระราชโอรสพระราชธิดาออกพระนามว่า ทูลหม่อมย่า ทรงสถาปนาพระองค์
ึ
เจ้าละม่อมเป็นพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมพระสุดารัตนราชประยูร เม่อ พ.ศ. ๒๔๑๑ และทรงเล่อนเป็นพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมสมเด็จ
ื
ื
พระสุดารัตนราชประยูร เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๖ ชาววังออกพระนามพระองค์ว่า ทูลกระหม่อมแก้ว
18 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๒ เล่มที่ ๙ ประจำ�เดือน กันย�ยน ๒๕๖๒

