Page 83 - นาวิกศาสตร์ ฉบับเดือนธันวาคม ๒๕๖๔
P. 83
ประเพณีวันพระ
ี
วันพระ เป็นภาษาปาก คือ ภาษาท่ชาวบ้านพูด
กันทั่วไป แต่ศัพท์เฉพาะหรือศัพท์เทคนิคทางภาษาบาลี
ึ
ท่านใช้ว่า วันธรรมสวนะ ซ่งแปลตรงตัวว่า “วันฟังธรรม”
ื
ื
ุ
ึ
ี
ุ
หมายถง วันท่พทธบริษัทมีการประชมกัน เพ่อถอศีล
�
ฟังธรรม ในพระพุทธศาสนากาหนดเดือนทางจันทรคต ิ
เดือนละ ๔ วัน (คือ ๑ เดือน มีวันพระ ๔ วัน) ได้แก่
๑. วันขึ้น ๘ ค�่า
๒. วันขึ้น ๑๕ ค�่า (วันเพ็ญ)
๓. วันแรม ๘ ค�่า
๔. วันแรม ๑๕ คา (หากเดือนใดเป็นเดือนขาด
่
�
ก็ถือเอาวันแรม ๑๔ ค�่า เป็นวันพระ)
�
คาว่า เดือนขาด ก็คือ เดือนค ได้แก่ เดือนอ้าย
่
ี
เดือน ๓ เดือน ๕ เดือน ๗ เดือน ๙ และเดือน ๑๑
ี
ึ
ี
เป็นเดือนท่ม ๒๙ วัน โดยแบ่งเป็นวันข้น ๑๕ วัน
ึ
ั
�
�
่
นับต้งแต่วันข้น ๑ คา ถึง ๑๕ คา และ แบ่งเป็นวัน
่
่
แรม ๑๔ วัน นับต้งแต่วันแรม ๑ คา ถึงแรม ๑๔ คา
�
�
ั
่
รวมเป็น ๒๙ วันพอดี ส่วน เดือนเต็ม ก็คือ เดือนคู่ ได้แก่
เดือนย เดือน ๔ เดือน ๖ เดือน ๘ เดือน ๑๐ และเดือน ๑๒
ี
่
เป็นเดือนที่มี ๓๐ วัน โดยแบ่งเป็นวันขึ้น ๑๕ วัน และ
ึ
วันแรม ๑๕ วัน รวมเป็น ๓๐ วัน ซ่งการนับวันทาง
�
ึ
่
ิ
ึ
ั
จันทรคติน้น เร่มนับวันข้น ๑ คา จนถึงข้น ๑๕ คา
่
�
แล้วจึงเป็นวันแรม ๑ ค�่า ถึงวันแรม ๑๔ ค�่า หรือ ๑๕ ค�่า
รวมเป็น ๒๙ หรือ ๓๐ วัน ตามประเภทของเดือนขาด
หรือเดือนเต็ม ดังกล่าวแล้ว
นาวิกศาสตร์ 81
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๖๔
