Page 38 - family_characters1
P. 38

ั
        38                                                    ลกษณะประจำวงศ์พรรณไม้
                       วงศ์มะดูก  CELASTRACEAE



        ลักษณะประจำวงศ์
                   ไม้ต้น หรือไม้พุ่ม หูใบเล็ก หลุดร่วงง่าย ใบ เดี่ยว ติดเวียนสลับ หรือตรงข้าม
                 ขอบใบจักซี่ฟัน ดอก สมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ
                 กลีบดอกแยกจากกัน มีจานฐานดอกชัดเจน เกสรเพศผู้มี 4-5 อัน ติดตรงข้าม
                 กลีบเลี้ยง รังไข่ติดเหนือวงกลีบ รังไข่มี 2-5 ช่อง พลาเซนตารอบแกนร่วม ผล
                                      ี
                                   ็
                  ็
                 เปนแบบผลแห้งแตก เมลดมเนือ
                                        ้
        ลักษณะเด่นของวงศ์
                   ใบแห้งมีสีเขียวอมเทาจาง ๆ  ขอบใบจักซี่ฟัน ดอกเล็กสีออกเขียว ผลแห้งแตก
                 เมล็ดมี เนื้อสีแดงหรือสีส้มสด


        วงศ์ใกล้เคียง – ลกษณะทีแตกต่าง
                             ่
                      ั
                   Aquifoliaceae – ไม่มีจานฐานดอก ยอดเกสรเพศเมียกว้าง ไม่มีก้านเกสร
                    ี
                            ็
                                     ็
                      ้
                         ี
                 ผลมเนือ มเมลดแข็ง 3 เมลดหรือมากกว่า
                   Flacourtiaceae – ใบติดเวียนสลับ รงไข่ม 1 ชอง พลาเซนตาตามแนวตะเข็บ
                                               ั
                                                      ่
                                                   ี
                   Rhamnaceae – ใบพบน้อยที่ติดตรงข้าม เกสรเพศผู้ติดตรงข้ามกับกลีบดอก
        การกระจายพันธุ์
                            ่
                                                                           ุ
                                                       ่
                   ในเขตร้อนทัวไป บางชนิดกระจายไปถึงเขตอบอุน ในประเทศไทยมี 12 สกล
                                                                ้
                   • สกุล Bhesa โคนก้านใบคล้ายนวม เส้นใบย่อยเป็นแบบขันบันได ได้แก่ หูยาน
                 Bhesa indica (Bedd.) Ding Hou
                   • สกุล Celastrus ไม้พุ่มรอเลื้อย ใบติดสลับ ผลแห้งแตก มักมีสีออกเหลือง
                                    ่
                                    ี
                 เมอแก่แตกออกเป็น 3-5 เสยง ไดแก่ กระทงลาย Celastrus monospermoides Loes.
                                         ้
                  ่
                  ื
                                       ่
                                              ้
                                      ้
                                                                             ่
                   • สกุล Euonymous ไมพุม หรือไมต้น ใบติดตรงข้าม ผลแก่แตกเป็น 3-5 เสียง
                 มีกระจายทั่วไป พบตามที่ราบหรือป่าดิบเขาชื้น ได้แก่ กระจับนก Euonymous
                 cochinchinensis Pierre
                   • สกุล Lophopetalum ไม้ต้นในป่าพรุ มีรากหายใจ เมล็ดมีปีก ได้แก่ สองสลึง
                 Lophopetalum duperreanum Pierre
                                                                    ั
                                                                             ่
                                                                        ี
                                     ุ
                                     ่
                   • สกุล Mayteneus ไมพมตังตรง ใบติดสลับ ดอกออกตามง่ามใบ รงไข่ม 3-4 ชอง
                                    ้
                                        ้
                 ได้แก่ หนามแดง Mayteneus marcanii Ding Hou
                                             ี
                   • สกุล Siphonodon ไมต้น รงไข่มหลายช่อง ได้แก่ มะดูก Siphonodon
                                          ั
                                      ้
                 celastrineus Griff.
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43