Page 84 - family_characters1

ั
84 ลกษณะประจำวงศ์พรรณไม้
วงศ์ละมุด SAPOTACEAE

ลักษณะประจำวงศ์
ไม้ต้น หรือไม้พุ่ม มีน้ำยางขาว อย่างน้อยก็ต้องพบที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของพืช ใบ
เดี่ยว ติดเวียนสลับ ขอบเรียบ เนื้อหนามัน ดอก สมบูรณ์เพศ สมมาตรตามรัศมี
่
ิ
ี
่
ั
ั
ิ
กลบดอกเชือมตดกน รงไขตดเหนือวงกลีบ มี 4 หรือ 5 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 1 หน่วย
ี
็
ั
ิ
ี
กานเกสรเพศเมียม 1 ผล ผวหนา ม 1-3 เมลด มนเป็นเงามีรอยแผลเป็น
้
ลักษณะเด่นของวงศ์
ไม้ต้น ใบเดี่ยว ติดเวียนสลับ มีหูใบ มีขนปกคลุมสีทองถึงสีน้ำตาล ดอกออก
่
์
่
่
ั
เปนชอแน่นทีงามใบ ดอกสมบูรณเพศ เกสรเพศผูทตดสลบกบกลบดอก จะเป็นหมัน
ั
ี
ี
็
ิ
้
่
มีจานฐานดอก และมักจะติดกับรังไข่ เมล็ดมันเป็นเงามีรอยแผลเป็นใหญ่
่
วงศ์ใกล้เคียง – ลกษณะทีแตกต่าง
ั
ี
Ebenaceae – ไมมยางขาว เปลือกและใบแห้ง มักมีสีดำ
่
ี
่
ี
ุ
Myrsinaceae – ใบไมมจดดำและไม่มหใบ
ู
การกระจายพันธุ์
ในเขตร้อน ในประเทศไทยมี 17 สกุล
• สกุล Madhuca ไม้ต้น มีกลีบเลี้ยงเรียงเป็น 2 แถว ๆ ละ 2 พบในป่าที่ต่ำ
และป่าดิบเขา ที่สูงปานกลาง
้
ี
่
• สกุล Palaquium ไมต้น มกลบเลียงเรียงเป็น 2 แถว ๆ ละ 3 พบในป่าดิบทีต่ำ
ี
้
และป่าดิบเขาที่สูงปานกลาง
้
• สกุล Planchonella ไมต้น มกลีบเลียง 5 กลีบ หายากทีเป็นไม้พุม พบในป่าทีต่ำ
่
่
่
ี
้
• สกุล Pouteria เมล็ดส่วนทีเป็นมันมีขนาดเล็ก
่
• สกุล Sarcosperma ไมตน ใบติดตรงข้าม ชอดอกแตกกิงก้าน
่
่
้
้
ประโยชน์
พืชในวงศ์นี้มีหลายชนิดที่มีเนื้อไม้ที่ดี ได้แก่ สกุล Palaquium, Planchonella,
Madhuca พวกที่ใช้ยางที่เรียกว่า gutta percha ได้แก่ สกุล Palaquium ผลกินได้
ได้แก่ ละมุดฝรั่ง Manilkara zapota (L.) P. Royen ละมุดไทย Manilkara kauki (L.)
้
่
Dubard สตาร์แอปเปิล Chrysophyllum cainito L. นอกจากนีทีเป็นไม้ประดับ เช่น
้
ุ
ิ
พกล Mimosops elengi L.