Page 128 - 6. thai 31001

119


3. ประโยคเนนกริยา คือ ประโยคที่ตองการเนนกริยาใหเดน จึงกลาวถึงกริยากอนที่จะ
กลาวถึงประธาน กริยาที่เนนไดในลักษณะนี้มีอยูไมกี่คํา คือ เกิด ปรากฏ มี

รูปประโยค กริยา ประธาน

เกิดน้ําทวมในประเทศบังกลาเทศ เกิดน้ําทวม ในประเทศบังกลาเทศ
น้ําทวม ขยายกริยา

ปรากฎดาวเทียมบนทองฟา ปรากฏ ดาวเทียม

บนทองฟา ขยายกริยา

ํ
4. ประโยคคาสั่งและขอรอง คือ ประโยคที่อยูในรูปคําสั่งหรือขอรองและจะละประธานไว
โดยเนนคําสั่งหรือคําขอรอง เชน
คําสั่ง 1. จงกาเครื่องหมายกากบาท หนาขอความที่ถูกตอง

คําที่ขีดเสนใต คือ กริยา
คําขอรอง 2. โปรดรักษาความสะอาด คําที่ขีดเสนใต คือ กริยา

ถาเดิมประธานที่ละไวลงไป ก็จะกลายเปนประโยคเนนผูกระทํา

เชน 1. ทานจงกาเครื่องหมายกากบาทหนาขอความที่ถูกตอง
2. ทานโปรดรักษาความสะอาด

หนาที่ของประโยค

ประโยคชนิดตาง ๆ สามารถบอกความหมายไดตามเจตนาของผูสงสาร เพราะการสื่อสารกัน
ตามปกตินั้น ผูสงสารอาจมีเจตนาไดหลายประการ ประโยคจึงทําหนาที่ตาง ๆ กัน เชน บอกกลาว

ิ
เสนอแนะ ชี้แจง อธิบาย ซักถาม วงวอน สั่งหาม ปฏิเสธ เปนตน ขอความหรือประโยคที่แสดงเจตนา
ของผูสงสารเหลานี้จะอยูในรูปที่ตาง ๆ กันไป ซึ่งอาจแบงหนาที่ของประโยคไดเปน 4 ประเภทดวยกัน

คือ

1. รูปประโยคบอกกลาวหรือบอกเลา ประโยคลกษณะนี้ โดยปกติจะมี ประธาน กรยา
ั
ิ
และอาจมีกรรมดวย นอกจากนี้อาจมีสวนขยายตาง ๆ เพื่อใหชัดเจน โดยทั่วไปประโยคบอกเลาจะบงชี้
เจตนาวาประธานของประโยคเปนอยางไร
ตัวอยาง

ประโยค เจตนา

ภาษาไทยเปนภาษาประจําชาติของเรา ภาษาไทยเปนอะไร

นองหิวขาว นองอยูในสภาพใด