Page 133 - sc 21001
P. 133
125
. มวลอากาศ (Air mass)
่
ี
มวลอากาศ หมายถึง ลักษณะของมวลอากาศทมีลักษณะอากาศภายในกลุ่มก้อนขนาดใหญมาก
่
ิ
่
ื
ึ
่
มีความช นคล้ายคลึงกัน ตลอดจนสวนต่าง ๆ ของอากาศเทากัน มวลอากาศจะเกดข นได้ ตอเมื ออากาศ
่
ึ
สวนนั นอยูกับท และมีการสัมผัสกับพื นผิวโลก ซงจะเปนพื นดนหรอพื นนํ าก็ได้ โดยสัมผัสอยูเปนระยะ
ี
่
็
ิ
ื
็
่
ิ
ุ
ิ
ี
่
เวลานาน ๆ จนมีคณสมบัตคล้ายคลึงกับพื นผิวโลกในสวนนั นๆ เราเรยกบรเวณพื นผิวโลกนั นว่า
ิ
ิ
ี
ิ
ึ
"แหล่งกําเนด" เมื อเกดมวลอากาศข นแล้วมวลอากาศนั นจะเคลื อนทออกไปยังบรเวณอื น ๆ มีผลทําให้
้
ื
ลักษณะของลมฟาอากาศบรเวณนั น ๆ เปลี ยนแปลงไป เนองจากมีสภาพแวดล้อมใหม่ มวลอากาศจะ
ิ
ั
่
ิ
ี
ุ
่
สามารถเคลื อนทได้ในระยะทางไกล ๆ และยังคงรกษาคณสมบัตสวนใหญเอาไว้ได้ การจําแนกมวล
ิ
อากาศแยกพิจารณาได้เปน 2 แบบ โดยใช้คณสมบัตของอุณหภูมิเปนเกณฑ์ และการใช้ลักษณะของ
ุ
็
็
แหล่งกําเนดเปนเกณฑ์ในการพิจารณา ดังน ี
ิ
็
็
้
1. การจําแนกมวลอากาศโดยใชอุณหภูมิเปนเกณฑ ์
่
็
ู
ี
1.1. มวลอากาศอุน (Warm Air mass) เปนมวลอากาศทมีอุณหภูมิสงกว่าอุณหภูมิของอากาศ
ผิวพื นทมวลอากาศเคลื อนทผ่าน มักมีแนวทางการเคลื อนทจากละตจูดตําไปยังบรเวณละตจูดสงข นไป
ึ
ิ
ี
ิ
ิ
ู
ี
ี
์
ใช้สัญลักษณแทนด้วยตัวอักษร " W "
ี
็
1.2 มวลอากาศเย็น (Cold Air mass) เปนมวลอากาศทมีอุณหภูมิตํากว่าอุณหภูมิผิวพื นทมวล
ี
ิ
ี
ิ
ิ
ิ
อากาศเคลื อนทผ่าน เปนมวลอากาศทเคลื อนทจากบรเวณละตจูดสงมายังบรเวณละตจูดตํา ใช้สัญลักษณ ์
ี
ู
ี
็
ื
แทนด้วยอักษรตัว " K " มาจากภาษาเยอรมัน คอ " Kalt " แปลว่า เย็น
่
็
2. การจําแนกมวลอากาศโดยใชแหลงกําเนิดเปนเกณฑ ์
้
2.1 มวลอากาศขัวโลก (Polar Air-mass)
2.1.1 มวลอากาศขัวโลกภาคพื นสมุทร (Marine Polar Air mass)
็
ิ
ิ
ิ
มีแหล่งกําเนดจากมหาสมุทร เมื อมวลอากาศชนดน เคลื อนตัวลงมายังละตจูดตําจะเปน
ี
ี
ุ่
ิ
ิ
่
ื
ิ
ลักษณะของมวลอากาศทให้ความเย็นและชมช น แหล่งกําเนดของมวลอากาศชนดน ีอยูบรเวณ
ั
ี
มหาสมุทรแปซฟกตอนเหนอ ใกล้ชองแคบแบร ง และเคลื อนทเข้าปะทะชายฝ งทะเลของประเทศ
ิ
ิ
ื
่
ิ
ั
ี
ิ
ิ
ี
สหรฐอเมรกา ทําให้อากาศหนาวเย็นและมีฝนตก ในทางกลับกันถ้ามวลอากาศน เคลื อนทไปยังบรเวณ
ู
ี
ละตจูดสง จะกลายเปนมวลอากาศอุ่น เรยกว่า "มวลอากาศอุ่นขั วโลกภาคพื นสมุทร" มีลักษณะอากาศ
็
ิ
อบอุ่นและชมช น
ื
ุ่
2.1.2 มวลอากาศขัวโลกภาคพื นทวีป (Continental Polar Air mass)
ิ
ิ
่
็
มีแหล่งกําเนดอยูบนภาคพื นทวีปในเขตละตจูดตํา มีลักษณะเปนมวลอากาศเย็นและแห้ง
ั
่
เมื อมวลอากาศเคลื อนทผ่านบรเวณใดจะทําให้มีอากาศเย็นและแห้ง ยกตัวอย่าง เชน สําหรบประเทศ
ี
ิ
ั
ิ
ี
ิ
ิ
ี
ี
ไทยจะได้รบอิทธพลจากมวลอากาศชนดน ีซงมีแหล่งกําเนดอยู่แถบไซบเรย เมื อเคลื อนทลงมายัง
ึ
ละตจูดตํากว่าลงมายังประเทศไทยในชวงเดอนพฤศจกายน ถึง เดอนมกราคม ทําให้ประเทศไทย
ิ
่
ื
ิ
ื
มีอุณหภูมิตําลง ลักษณะอากาศเย็นและแห้งในฤดูหนาว

