Page 338 - sc 21001
P. 338

330



                                                                                      ่
                                                               ้
                          ู
                                                                                             ี
                            ุ
                                                      ื
                     ด้านสงสดในการทํางานของอุปกรณ์เครองใช้ไฟฟานั นอย่างปลอดภัย อย่างเชน เต้าเสยบ 15 แอมแปร  ์
                      ิ
                     ฟวส์ 30 แอมแปร  ์

                                                        ่
                            เฮิรตซ (hertz) : หนวยความถี มีคาเปนรอบตอวินาท การทอิเล็กตรอนวิ งไปในทศทางหนงแล้ว
                                                                 ่
                                                           ็
                                                                                                       ึ
                                                                             ี
                                                                                               ิ
                                             ่
                                                                        ี
                                  ์
                               ์
                               ่
                                                                                ่
                     วกกลับมาสแหล่งจายไฟฟาจากนั นก็มีอิเล็กตรอนวิ งออกมาจากแหล่งจายไฟไปในทศทางหนงวกกลับ
                               ู
                                     ่
                                                                                                   ึ
                                           ้
                                                                                            ิ

                             ิ
                     มา โดยทศทางการวิ งของอิเล็กตรอนทั ง 2 ข้างวิ งสวนทางกัน (หรอพูดอีกนัยหนงก็คอ วิ งสลับไปสลับ
                                                                            ื
                                                                                            ื
                                                                                        ึ

                                                                                         ์
                                   ี
                                                                                                        ์
                     มานั นเอง) เราเรยกว่า 1 รอบ ความถี ของระบบไฟฟาบ้านเราใช้ความถี  50 เฮรตซ์ ใช้สัญลักษณ HZ
                                                                  ้
                                                                                        ิ
                     แสดงแทน
                                              ่
                            โอหม (ohm)  :  หนวยความต้านทานทางไฟฟาใช้สัญลักษณแทนด้วยตัวโอเมก้า ( Ω  )
                                                                      ้
                                ์
                                                                                   ์
                                            ่
                                                                                       ็
                                                                      ้
                     ความต้านทานจะพยายามตอต้านการไหลของกระแสไฟฟา ความต้านทานเปนได้ทั งผู้ทํางานให้หรอ
                                                                                                          ื
                                                                        ็
                                                                                                          ่
                                                                 ี
                     ขัดขวางการทํางานให้ผู้ใช้ไฟ มันทํางานให้ในขณะทใช้มันเปนฉนวนหรอใช้ควบคมวงจร ตัวอย่างเชน
                                                                                          ุ
                                                                                  ื
                     เทปพันสายไฟ เต้าเสยบททําจากพลาสตก จะปองกันอันตรายให้กับผู้ใช้ไฟได้ และใช้ความต้านทาน
                                           ี
                                                            ้
                                                       ิ
                                      ี
                            ั
                                              ั
                     แบบปรบคาได้ (rheostat)  ปรบความสว่างของหลอดไฟฟา  แตมันจะขัดขวางการทํางานเมื อผู้ใช้ไฟ
                              ่
                                                                       ้
                                                                           ่
                                                        ิ
                                                                      ่
                                                                                               ุ
                                                   ื
                                                              ุ
                                                                                       ็
                     ใช้สายไฟเส้นเล็ก และยาวมากๆ หรอมีสนมตามจดสัมผัสตางๆ ของตัวนํา จะเปนสาเหตของการเพิ มคา
                                                                                                          ่
                                                                           ู
                     ความต้านทาน ทําให้เกดความรอนมากเกนไป พรอมทั งเกดการสญเสยกําลังไฟฟาไปในสายตัวนําด้วย
                                                                                        ้
                                                                               ี
                                                                     ิ
                                                               ้
                                        ิ
                                               ้
                                                       ิ
                                                              ี
                            กฎของโอหม  (Ohm’s  law)  :  กฎทว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างแรงดันกระแส  และ
                                      ์
                                                               ่
                                                                                             ่
                                                                                       ็
                                                                           ้
                                               ้
                     ความต้านทานในวงจรไฟฟา กฎน       ีกล่าวว่า คากระแสไฟฟา (I)  จะเปนสัดสวนโดยตรงกับ
                                                             ่
                                 ้
                                                 ่
                                           ็
                      ่
                     คาแรงดันไฟฟา (E) และเปนสัดสวนผกผันกับคาความต้านทาน (R)   สูตร   I = E / R
                                           ่
                                                                                          ิ
                                                                                   ี
                                                                      ้
                                                          ้
                                                                                                       ี
                            โวลต (volt) : หนวยวัดแรงดันไฟฟา แรงดันไฟฟาหรอแรงดันททําให้เกดมีการเคลื อนทของ
                                                                          ื
                                 ์
                     อิเล็กตรอนภายในตัวนําไฟฟา เราใช้ตัวย่อแทนแรงดันไฟฟาด้วย V, E หรอ EMF ปกตจะใช้ E และ
                                                                                                ิ
                                                                                     ื
                                              ้
                                                                        ้
                     EMF แทนแรงดันทเกดจากการเคลื อนทของประจไฟฟาหรอ electromotive force (ซงเปนอีกนยามหนง
                                                                      ื
                                                                                                          ึ

                                                                                                    ิ
                                     ี
                                                                                           ึ
                                                                                              ็
                                                      ี
                                       ิ

                                                               ุ
                                                                  ้
                                                                              ี
                                          ี
                                                                     ึ

                                                                          ุ
                                                                                                    ้
                                                             ์
                     ของคําว่า โวลต์) เชนเดยวกับคําว่า  แอมแปรแรงดันซงระบไว้ทตัวอุปกรณเครองใช้ไฟฟาจะเปน
                                                                                                         ็
                                                                                           ื
                                                                                        ์
                                      ่
                                                                                ่
                                                                                                          ่
                                                                                                      ื
                                                    ้
                                                                                         ์
                     ตัวกําหนดขอบเขตการใช้แรงดันไฟฟาขณะทํางานได้โดยปลอดภัย เชน มอเตอร 220 โวลต์ เครองเปา
                                                                              ุ
                                                      ้
                     ผม 110 โวลต์ เราจะต้องใช้อุปกรณไฟฟากับแรงดันไฟฟาตามทระบไว้เทานั น
                                                                                  ่
                                                  ์
                                                                    ้
                                                                          ี
                                                                            ึ
                            แอมมิเตอร (ammeter) : เปนเครองวัดทางไฟฟาชนดหนง ใช้วัดค่ากระแสไฟฟาทไหลในวงจร
                                                                       ิ
                                                                                              ้

                                     ์
                                                                   ้
                                                   ็
                                                       ื
                                                                                                ี
                                                                                                        ่
                                                                                             ่
                                                             ี
                                                              ่
                                                                  ุ
                                                      ื
                     ทเราต้องการวัด  โดยปกตเราจะใช้เครองมือน ตออนกรมกับวงจรทเราต้องการวัดคากระแส  แตก็มี
                      ี
                                            ิ
                                                                               ี
                                         ี
                                                                                                ่
                                                 ่
                     เครองมือวัดชนดพิเศษทไม่ต้องตอวงจรอันดับเข้ากับวงจรไฟฟานั น จะได้กล่าวถึงในบทตอๆ ไป
                        ื
                                  ิ
                                                                         ้
                                                           ื
                                                                                        ่
                                                                            ิ
                                                       ็
                            โอหมมิเตอร (ohm meter) : เปนเครองวัดทางไฟฟาชนดหนง ใช้วัดคาความต้านทานไฟฟา
                                                                        ้
                                                                                                          ้
                                                                                ึ

                                       ์
                                ์
                                         ่
                                                                         ้
                                                       ่
                     เวลาใช้จะต้องไม่มีการจายไฟจากแหล่งจายไฟใดในวงจรไฟฟานั น
                                                                            ิ
                                      ์
                                 ์
                            โวลตมิเตอร (volt meter) : เปนเครองมือวัดทางไฟฟาชนดหนง ใช้วัดค่าแรงดันไฟฟา
                                                                                ึ
                                                         ื
                                                                        ้
                                                                                                   ้

                                                     ็
                                                                                   ี
                                                                                ึ
                                                                            ิ
                                                                        ้

                                                     ็
                                                          ื
                            มัลติมิเตอร (multimeter) : เปนเครองมือวัดทางไฟฟาชนดหนงทสามารถวัดค่าแรงดัน กระแส
                                      ์
                                            ื
                     และความต้านทานได้ในเครองวัดตัวเดยวกัน
                                                     ี
   333   334   335   336   337   338   339   340   341   342   343