Page 23 - สูจิบัตรไชยทัต
P. 23
ระบ าบายศรีสมโภช
ภูมิปัญญาประดิษฐ์ของนักศึกษา ปี 63 รุ่นที่ 11นาฏยประดิษฐ์
ี
ในอดีตบายศรจะเป็นส่วนประกอบในพระราชพิธีต่าง ๆ เช่น
ั
ในพระราชพิธีสมโภช พระราชพิธีรบขวัญ พระราชพิธีสักการะบวงสรวง
ี
ู
พระพุทธรูป เทพยดาประจ าเมือง เรียกว่าบายศรหลวง มี 3 รปแบบ ได้แก่
บายศรีต้น บายศรีแก้ว ทอง เงิน และบายศรีตองรองทองขาว เป็นต้น
ื่
จากบทละครราเรอง ไชยทัต ในตอนท้ายเรองที่พระไชยทัต
ื่
้
ั
พรอมด้วยนางอุทุมพรได้เสด็จกลับเมือง ได้จัดพิธีรบขวัญขึ้น ในพิธีนั้น
ปุโรหิตและพราหมณ์จะเบิกบายศรี เวียนเทียนรอบบายศรจนครบ ๓ รอบ
ี
เมื่อปุโรหิตจะรวบเทียนทั้ง 3 เล่มแล้ว จึงใช้ใบพลูดับเทียน เพื่อให้เกิดควัน
ี
็
ั
ลอยเข้าหาตัวบายศร หลังจากเสรจสิ้นพิธี ท้าวโกมลจึงตรสสั่งให้
เบิกระบ าสมโภช
ี
ระบ าบายศรสมโภช เป็นผลงานสรางสรรค์ในรปแบบระบ า
ู
้
ื
ื่
โดยผแสดงหญิงล้วนจ านวน 6 คน แต่งกายยนเครองนาง สวมรดเกล้า
ั
ู้
เปลว ราตีบทตามบทรอง ประกอบการบรรเลงด้วยวงปี่พาทยเครองห้า
ื่
์
้
เพลงเชื้อสองชั้น เพลงสังข์น้อย เพลงมหากาล และเพลงเรวระบ า
็
ดอกบัวไทย ตามล าดับ
รปแบบการแสดงชุดนี้แบ่งเป็น 2 ช่วง คือ การราประกอบ
ู
้
เพลงและการราประกอบบทรอง 1. การราประกอบเพลงจะเป็นการรา
ช่วงแรกในเพลงเชื้อสองชั้น และการร าช่วงท้ายในเพลงเร็วระบ าดอกบัวไทย
2. การร าประกอบบทร้องจะเป็นการร าในช่วงกลางในลักษณะการร าตีบท
ื่
การแต่งกายและการแต่งหน้าได้ก าหนดใช้เครองแต่งกายตาม
แบบหุ่นหลวงตัวนาง โดยใช้สีทองเป็นสีหลัก สวมศิราภรณรดเกล้าเปลว
์
ั
แต่งหน้าเลียนแบบละครไทยโบราณลักษณะขาวนวล
