Page 225 - physics6
P. 225
212 บทที่ 20 | ฟิสิกส์นิวเคลียร์และฟิสิกส์อนุภาค ฟิสิกส์ เล่ม 6 ฟิสิกส์ เล่ม 6 213
ตัวอย่างใบบันทึกกิจกรรม
เครื่องตรวจวัดอนุภาคแบบห้องหมอก
อนุภาคที่มีแหล่งกำาเนิดจากปรากฏการณ์ในอวกาศเคลื่อนที่ผ่านโลกของเราตลอดเวลา บาง
อนุภาคพุ่งเข้าชนกับอนุภาคในชั้นบรรยากาศ ทำาให้เกิดอนุภาคอีกหลากหลายชนิดเคลื่อนที่มายัง
พื้นโลก อนุภาคเหล่านี้ไม่เป็นอันตรายแต่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าเครื่องตรวจวัดอนุภาค
แบบห้องหมอก หรือ เรียกสั้น ๆ ว่า ห้องหมอก (cloud chamber) เป็นเครื่องมือที่สามารถช่วยให้
เรามองเห็นรอยทางการเคลื่อนที่ของอนุภาคเหล่านี้ได้
้
ั
้
ุ
ู
ในหองหมอก อณหภมบรเวณดานบนกบ แอลกอฮอล�ที่ซึมอยู�ด�านบน ระเหยเป�นไอ
ิ
ิ
และเคลื่อนที่ลงสู�ด�านล�าง
ด้านล่างจะต่างกันมาก โดยบริเวณด้านบนจะม ี
แอลกอฮอล์ท่ซึมอย่ในวัสดุดูดซับ ซ่งไอของ
ี
ึ
ู
อุณหภูมิระหว�าง
ี
่
ี
่
่
ื
แอลกอฮอล์ทระเหยออกมาจะเคลอนท่อยางช้า ๆ ด�านบนและด�านล�าง
แตกต�างกันมาก
ลงสู่ด้านล่างซึ่งมีอุณหภูมิต่ำากว่า ไอของ
ี
แอลกอฮอล์ในสภาวะน้พร้อมท่จะควบแน่นไป
ี
ี
็
ู
เปนละอองแอลกอฮอล์ท่อย่ในสถานะของเหลว
ดังรูป 1 รูป 1
เม่ออนุภาคท่เกิดจากรังสีคอสมิกเคล่อน รังสี
ื
ื
ี
ท่ผ่านเข้ามาในห้องหมอก อนุภาคเหล่าน้จะไป อนุภาคของแอลกอฮอล�
ี
ี
ชนกับโมเลกุลของอากาศภายในห้องหมอก ทา
ำ
ให้อิเล็กตรอนของโมเลกุลของอากาศหลุดออก
ี
มา เกิดเป็นไอออนท่อนุภาคของแอลกอฮอล ์ ไอออนบวกที่เกิดขึ้น
อิเล็กตรอน
ำ
รอบ ๆ เข้าไปจับ ทาให้เกิดการควบแน่นของไอ
รูป 2
แอลกอฮอล์เป็นละอองตามรอยทางการเคล่อน
ื
ี
ุ
ท่ของอนุภาคท่สังเกตเห็นเป็นรอยทางของกล่ม
ี
ควันภายในห้องหมอก ดังรูป 2
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
