Page 5 - รายงานเรื่อง คุณธรรม จริยธรรม ตามหลักพระพุทธศาสนา
P. 5
๕
๑.๑ ความหมายของคุณธรรม
คำว่า คุณธรรม มีผู้ให้ความหมายไว้ในทัศนะที่แตกต่างกัน ดังนี้
็
ิ
ราชบัณฑิตยสถาน ได้บัญญัตความหมายของคุณธรรมไว้ในพจนานุกรม พ.ศ. ๒๕๕๔ ว่าเปน “สภาพ
ี
คุณงามความด”
ิ
้
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ยุตโต ) ไดกลาวว่าคณธรรมเป็น “ภาพของจตใจ” กลาว คอ คณสมบัตท ี่
่
ุ
ิ
ุ
่
ื
เสริมสร้างจิตใจให้ดีงาม ให้เป็นจิตใจที่สูง ประณีตและประเสริฐ เช่น
เมตตา คือ ความรักปรารถนาดี เป็นมิตร อยากให้ผู้อื่นมีความสุข
กรุณา คือ ความสงสารอยากช่วยเหลือผู้อื่นมีความสุข
ี่
ู้
มุทตา คอ ความพลอยยินดพร้อมที่จะส่งเสริมสนับสนุนผทประสบความสำเร็จให้มีความสุขหรือ
ื
ี
ิ
ี่
ก้าวหน้าในการทำสิ่งทดีงาม
ั
อุเบกขา คอ การวางตววางใจเปนกลาง เพื่อรักษาธรรมเมื่อผอื่นควรจะตองรับผดชอบตอการ
ื
่
ู้
ิ
้
็
กระทำของเขาตามเหตุและผล
ั
จาคะ คือ ความมีน้ำใจเสียสละ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ไม่เห็นแก่ตว
ั
ู
ฺ
ื
ฺ
ี่
พระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมมจิตโต) ได้กล่าวไว้ว่า คุณธรรม คอ คุณสมบัติทดีของจิตใจ ถ้าปลกฝง
ุ
ี
้
้
เรื่องคณธรรมไดจะเป็นพื้นฐานจรรยาบรรณ… จรรยาบรรณนี้เป็นเรื่องพฤตกรรมในการทจะพัฒนาตองตความ
ี่
ิ
็
่
ิ
้
ุ
็
ุ
ื
ออกไปว่า พฤตกรรมเหล่านี้มีพื้นฐานจากคณธรรมขอใด เชน เบญจศีลเปนจริยธรรม เบญจธรรมเปนคณธรรมคอ
ความเมตตากรุณา ถ้ามีความเมตตากรุณาจะมีฐานของศีลข้อที่ ๑ เป็นต้น
พระมหานัฐพล คอนตะโก ไดกล่าวว่า คุณธรรม หมายถง คุณลกษณะที่เป็นความดีความงามทมีอยู่ใน
ี่
ั
ึ
้
จิตใจของแต่ละบุคคล โดยได้ยึดถือปฏิบัติจนเป็นนิสัย และเป็นที่ขอมรับว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้องดีงามของบุคคลทั่วไป
พรณรงค์ สิงห์สำราญ ไดกล่าวว่า คุณธรรม คอ สภาพความดีงามทั้งหลายซึ่งฝงลึกอยู่ในจิตสำนึกของ
้
ั
ื
ิ
ั
ี่
ุ
้
ิ
้
ุ
บุดคล และเป็นคณสมบัตทมิอาจหาไดใบสตว์โลกชนิดอื่น อาจกลาวไดว่าคณธรรมเป็นสมบัตของมนุษย์ชาต ิ
่
โดยเฉพาะ และจริยธรรมนับว่าเป็นปัจจยสำคญในการอยู่ร่วมกันในสงคมอย่างมีความสขถ้าคนในสงคมใดมี
ั
ั
ั
ุ
ั
จริยธรรมสงสงคมนั้นจะมีแต่ความเจริญผที่มีจริยธรรมสูงจะประพฤตปฏบัตแตในสงทดีและบรรลุถึงสภาพชีวิตอัน
ู
ั
ิ
ิ
ู้
ิ
่
ิ่
ี่
ทรงคุณค่าอันพึงประสงค์
ิ
่
ุ
้
ั
ั
ุ
ุ
นงลักษณ์ วรชชัย และคณะ ไดกลาวว่า คณธรรม คอ คณลกษณะสภาวะหรือสภาพของคณงาม
ื
ี
ความดีที่เป็นไปในทางถูกต้องดีงาม ทำให้เกิดความชื่นชมยินด มีจิตใจที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสุขความยินด ี
