Page 36 - เอกสาร ว31207 edt 1

32 | เ อ กส า ร ป ร ะ กอ บ กา ร เ รี ย น โ ล ก ด าร าศ าส ต ร์ แ ล ะ อ ว ก าศ : ธ ร ณี วิ ท ย า 1

�
ุ
• ทฤษฎีการแผ่ขยายของพนสมทร (Theory of sea floor spreading)
ื
ทฤษฎีการแผขยายของพื้นสมุทรเสนอโดย แฮรรี แฮมมอนด เฮสส
(Harry Hammond Hess) เปนทฤษฎีที่ตอยอดจากทฤษฎีทวีปเลื่อนของ
้
ื
อัลเฟรด เวเกเนอร โดยทฤษฎีนี้อธิบายถึงสาเหตุของการขยายตัวของพน
มหาสมุทรวา พื้นมหาสมุทรมีการแผขยายออกไปจากแนวสันเขากลาง
มหาสมุทร เนื่องจากแรงดันของแมกมาที่แทรกตัวขึ้นมาบนเปลือกโลก

สันเขากลางมหาสมุทร (mid-ocean ridge) เปนบริเวณที่แมกมาแทรก
ึ
้
ดันขนมาบนเปลือกโลกมหาสมุทร ทำใหเปลือกโลกโกงตัวและแตกออกจากกัน
( ) ซึ่งเปลือกโลกสวนที่บางจะทรุดตัวลงเกิดเปนหุบเขาทรุด (rift valley) ( )
่
แมกมาทีแทกรดันขึ้นมาที่ผิวโลกจะเรียกวา ลาวา (lava) ซึ่งเมื่อลาวามีอุณหภูมิ
ลดลงจะแข็งตัวและกลายเปนสวนหนึ่งของเปลือกโลก โดยการแทรกดันนี้จะ
เกิดขึ้นอยางตอเนื่อง ประกอบกับมีน้ำไหลมาสะสมทำใหเกิดการแข็งตัวของ
ลาวาตลอดเวลา ( ) และการแทรกตัวนี้ทำใหเกิดแรงดัน สงผลใหเปลือกโลก
่
ี
มหาสมุทรที่เกิดขึ้นมากอนเคลื่อนทแยกออกจากแนวสันเขากลางมหาสมุทร
( ) กระบวนการดังกลาวทำใหสามารถอธิบายการแตกออกของแผนพันเจีย
และการที่แผนธรณีเคลื่อนที่ออกจากกันได

การสำรวจพื้นมหาสมุทรดวยเครื่องวัดสนามแมเหล็ก (magnetometer) ทำใหทราบวาพื้นมหาสมุทรมีรูปแบบการเรียงตัวของ
สารแมเหล็กในหินที่สมมาตรกันระหวางสองขางของสันเขากลางมหาสมุทร ซึ่งเกิดจากในขณะที่ลาวายังไมแขงตัวเปนหิน สารแมเหล็ก
็
ในหินจะถูกเหนี่ยวนำใหเรียงตัวตามทิศทางของสนามแมเหล็กโลกในขณะนน เมื่อลาวาแข็งตัวเปนหิน การเรียงตัวของสารแมเหล็กจะ
ั้
ไมมีการเปลี่ยนแปลงตามการกลับขั้วของสนามแมเหล็กโลก สภาพการเรียงตัวของสารแมเหล็กนี้ เรียกวา ภาวะแมเหล็กโลกบรรพกาล
(paleomagnetism) ซึ่งขอมูลนี้สนับสนุนแนวคิดการแผขยายของพื้นมหาสมุทร

ั
ี
ุ
ั
์
ู
ี
ึ
ี
ี
โรงเรยนพรหมานุสรณจงหวัดเพชรบรี ช�นมัธยมศกษาปท ่ 4 หน่วยการเรียนร้ท ่ 2 การแปรสัณฐานของแผ่นธรณี