Page 189 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 189
181
. การกลนั ลาํ ดับส่วน (Fractional distillation)
วิธีการนีคือการกลนั นาํ มนั แบบพืนฐาน ซึงสามารถแยกนาํ มนั ดิบออกเป็ นส่วนต่างๆ(Fractions)
กระบวนการนีใชห้ ลกั การจากลกั ษณะของส่วนต่าง ๆ ของนาํ มนั ดิบทีมีค่าอุณหภูมิจุดเดือด (Boiling point)
ทีแตกต่างกันออกไป และเป็ นผลให้ส่วนต่าง ๆ ของนํามนั ดิบนันมีจุดควบแน่น (Condensation point)
ทีแตกต่างกนั ออกไปดว้ ย นาํ มนั ดิบจากถงั จะไดร้ ับการสูบผา่ นเขา้ ไปในเตาเผา (Furnace) ทีมอี ุณหภูมิสูงมาก
พอทีจะทาํ ใหท้ ุก ๆ ส่วนของนาํ มนั ดิบแปรสภาพไปเป็นไอได้ แลว้ ไอนาํ มนั ดงั กลา่ วกจ็ ะถกู ส่งผา่ นเขา้ ไปใน
หอกลนั ลาํ ดบั ส่วน (Fractionatingtower) ทีมรี ูปร่างเป็นทรงกระบอก มขี นาดความสูงประมาณ เมตร และ
มีขนาดเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลางประมาณ 2.5 - 8 เมตร ภายในหอกลนั ดงั กล่าวมีการแบ่งเป็ นห้องต่าง ๆ หลายห้อง
ตามแนวราบ โดยมีแผน่ กนั ห้องทีมีลกั ษณะคลา้ ยถาดกลม โดยแผ่นกนั ห้องทุกแผ่นจะมีการเจาะรูเอาไว้
เพอื ใหไ้ อนาํ มนั ทีร้อนสามารถผา่ นทะลุขึนสู่ส่วนบนของหอกลนั ได้ และมที ่อต่อเพือนาํ นาํ มนั ทีกลนั ตวั แลว้
ออกไปจากหอกลนั เมือไอนาํ มนั ดิบทีร้อนถกู ส่งใหเ้ ขา้ ไปสู่หอกลนั ทางท่อ ไอจะเคลือนตวั ขึนไป สู่ส่วน
บนสุดของหอกลนั และขณะทีเคลือนตวั ขึนไปนนั ไอนาํ มนั จะเยน็ ตวั ลงและควบแน่นไปเรือย ๆ แต่ละส่วน
ของไอนาํ มนั จะกลนั ตวั เป็นของเหลวทีระดบั ต่าง ๆ ในหอกลนั ทงั นีขึนอย่กู บั อุณหภูมิ ของการควบแน่นที
แตกต่างกนั ออกไป นาํ มนั ส่วนทีเบากว่า (Lighterfractions) เช่น นาํ มนั เบนซิน (Petorl) และพาราฟิ น
(Parafin) ซึงมคี ่าอณุ หภมู ิของการควบแน่นตาํ จะกลายเป็นของเหลวทีหอ้ งชนั บนสุดของหอกลนั และคา้ งตวั
อยบู่ นแผน่ กนั หอ้ งชนั บนสุด นาํ มนั ส่วนกลาง (Medium fractions) เช่น ดีเซล (Diesel) นาํ มนั แก๊ส (Gas oils)
และนาํ มนั เตา(Fuel oils) บางส่วนจะควบแน่นและกลนั ตวั ทีระดบั ต่าง ๆ ตอนกลางของ หอกลนั ส่วนนาํ มนั
หนกั (Heavy factions) เช่น นาํ มนั เตา และสารตกคา้ งพวกแอสฟัลต์ จะกลนั ตวั ทีส่วนล่างสุดของหอกลนั
ซึงมีอุณหภูมิสูงและจะถกู ระบายออกไปจากส่วนฐานของหอกลนั
กระบวนการกลันลําดับส่วนทนี ํามาใช้ในอตุ สาหกรรมปิ โตรเลียม
