Page 19 - Ranger PT3 2022 Sains

Sains PT3 Bab 1 Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik
Ralat Sistematik dan Ralat Rawak
1. Rajah 1.10 menunjukkan perbandingan antara ralat sistematik dengan ralat rawak.

Defnisi ralat
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Sisihan nilai bacaan yang diambil
daripada nilai yang sebenar

1
Ralat sistematik Ralat rawak

Kesilapan penentukuran Perubahan keadaan persekitaran
skala alat pengukur atau kesilapan menggunakan alat
pengukur

Contoh: Ralat sifar – Contoh: Ralat paralaks yang
perolehan bacaan bukan sifar disebabkan oleh kesilapan
apabila nilai bacaan yang pemerhati semasa mengambil
sebenarnya ialah sifar bacaan

Nilai bacaan yang sebenar
diperoleh setelah mengambil Boleh dikurangkan dengan
kira ralat sifar. mengambil nilai purata daripada
Bacaan sebenar = Bacaan bacaan-bacaan ulangan
pada skala – ralat sifar eksperimen

Rajah 1.10 Perbandingan antara ralat sistematik dengan ralat rawak
Mengurangkan ralat sifar

1. Ralat sifar pada skala voltmeter boleh dibetulkan dengan memutarkan skru pada
hujung jarum penunjuk.

Voltmeter Pemutar
skru
V

Rajah 1.11 Cara mengelakkan ralat sifar bagi voltmeter
Mengurangkan ralat paralaks

1. Ralat paralaks boleh dielakkan dengan menempatkan mata pemerhati pada kedudukan
yang betul.

12 13

01 Ranger sains PT3 Bab 1 Ting.1.indd 13 01/04/2022 9:04 AM