Page 46 - การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
P. 46
ในปี พ.ศ. 2523 ได้มีการ
จัดสร้างสวนผลิตเมล็ดไม้สนสามใบ
โดยการเสียบยอด ที่สถานีวนวัฒน
วิจัยห้วยบง จังหวัดเชียงใหม่ เนื้อที่
36 ไร่ จำนวน 80 clones ปัจจุบัน
สวนผลิตเมล็ดแห่งนี้สามารถผลิต
เมล็ดได้ประมาณ 4-8 กิโลกรัม
การทดสอบสายพันธุ์ (Progeny Test)
การทดสอบสายพันธุ์ หมายถึง การทดสอบลูกไม้ที่เกิดจากการผสม
พันธุ์ ทั้งแบบ full-sib และ half-sib เป็นการประเมินคุณค่าทางพันธุกรรมของ
ลูกไม้ในพื้นที่ที่มีการทดสอบที่เหมาะสม ซึ่งค่าเฉลี่ยของลูกไม้ที่แสดงออกใน
ลักษณะต่างๆ จะเป็นตัวบ่งบอกลักษณะทางพันธุกรรมของพ่อและแม่ได้ และยัง
ใช้เป็นประชากรพื้นฐานเพื่อคัดเลือกพันธุ์ในรุ่นต่อไปอีกด้วย (วิเชียร, 2542) การ
ทดสอบสายพันธุ์สามารถประเมินการคัดเลือกพันธุ์ของรุ่นลูก (progenies)
ในแต่ละสายพันธุ์ (family) ที่ทำการทดสอบ ทำให้ทราบค่าสภาวะถ่ายทอดพันธุกรรม
(heritability) แต่ละลักษณะที่ทดสอบ เพื่อใช้ประเมินหาค่าพันธุลักษณ์ที่ดีขึ้น
(genetic gain) ของแม่ไม้ที่คัดเลือกไว้ ซึ่งสามารถใช้เป็นแนวทางคัดเลือกซ้ำ
(back selection) แม่ไม้ที่ดีไปขยายพันธุ์เพื่อจัดสร้างสวนผลิตเมล็ดพันธุ์และ
ปรับปรุงพันธุ์ให้ดีขึ้นในรุ่นต่อๆ ไป สำหรับแปลงทดสอบสายพันธุ์ที่มีอยู่ก็สามารถ
ทำการตัดสางขยายระยะ (genetic thinning) ให้เหลือแต่แม่ไม้ที่มีคุณภาพดี
เพื่อใช้เป็นแหล่งเก็บเมล็ด (seed production area) ที่ดีต่อไปได้
40 การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
กรมป่าไม้
