Page 41 - การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
P. 41
แหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ไม้ (Seed production area)
แหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ไม้ คือ กลุ่มแม่ไม้ในพื้นที่ป่าธรรมชาติหรือสวนป่า
ที่ผ่านการคัดเลือกมาแล้ว และได้ดำเนินการตัดฟันต้นไม้ลักษณะที่ไม่ดีออก โดย
ใช้ระบบวนวัฒนวิธีในการทำให้กลุ่มแม่ไม้ผลิตดอกออกผลดก (Snyder,1972 ;
Barner และคณะ, 1988 อ้างโดย วิเชียร, 2542)
แหล่งผลิตเมล็ดไม้
ควรจะปลอดจากการปนเปื้อน
ของละอองเกสรจากต้นไม้ที่มี
ลักษณะไม่ดี ดังนั้นแหล่งผลิต
เมล็ดไม้จึงอาจจัดสร้างใน
ป่าธรรมชาติ โดยการตัดไม้ที่มี
ลักษณะไม่ดีออกให้เหลือเฉพาะ
กลุ่มไม้ที่มีลักษณะดี มีคุณภาพ
โดดเด่นจากคุณภาพเฉลี่ย
ปราศจากโรคแมลง ปริมาณ
ต้นไม้ที่เหลือควรมีปริมาณ 10 ต้นต่อเอเคอร์ (4 ต้น/ไร่) เพื่อให้สามารถผสม
พันธุ์ข้ามกันได้ดี และมีขนาดพื้นที่ไม้น้อยกว่า 3-5 เฮกแตร์ (20-30 ไร่) (Barner
และคณะ, 1988) และควรมีการบำรุงรักษา ถางวัชพืช ทำแนวกันไฟ
นอกจากนี้แหล่งผลิตเมล็ดไม้สามารถจัดสร้างขึ้นมาใหม่ โดยการนำ
เมล็ดพันธุ์จากต้นแม่ไม้ที่ผ่านการคัดเลือกมาแล้วว่ามีลักษณะดีมาขยายพันธุ์
และจัดสร้างเป็นแหล่งผลิตเมล็ด ซึ่งแหล่งผลิตเมล็ดที่มีการทดสอบสายพันธุ์ใน
รุ่นลูกสามารถตัดสางขยายระยะต้นไม่ดีออก และพัฒนาเป็นสวนผลิตเมล็ดแบบ
อาศัยเพศ (seedling seed orchard) ต่อไปได้
การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย 35
กรมป่าไม้

