Page 102 - ไม้สน2545

92

การทําความสะอาดเมล็ดไม ้

ี
่
ี
ิ
ิ
่
เมล็ดสนทหลุดรวงจากโคนจะมีปกตดอยู่ นอกจากน ีอาจจะมีเศษช นสวนของโคน
็
ปะปนอยู่ การทําความสะอาดเมล็ดมีความจําเปนมาก เพราะการเตรยมกล้าไม้ในการหว่านเมล็ดลง
ี
่
แปลงเพาะถ้ามีปกตดอยู่มักจะโผล่ข นมาบนพื นผิว นอกจากน การแยกปกออกจากเมล็ดยังชวยในการ
ิ
ี
ี
ึ
ี
ึ
ี
ึ
ี
็
ี
ึ
ั
ซมนํ าของเปลือกเมล็ดดข นทําให้มีการงอกเรวข น ในกรณทจะเก็บรกษาเมล็ดการทําความสะอาด
ิ
ั
ี
่
ู
เมล็ดให้มีความบรสทธ ิสงจะชวยยืดอายุการเก็บรกษาเมล็ดออกไปได้อีก การแยกปกออกจากเมล็ด
ุ
ทําได้ 2 วิธคอ วิธธรรมดา และการใช้เครองแยกปก การแยกปกโดยวิธีธรรมดา นั นสามารถทําได้
ี
ี
ื
ื
ี
ี
่
่
โดยนําเมล็ดขนาดพอประมาณมาใสในถุงผ้าผูกปากให้แนนแล้วนวดด้วยสองมือในอาการกดแล้วถู
่
ื
้
ี
ี
ไปข้างหน้าเพื อให้เมล็ดขัดสกันเองจนเปลือกหลุดออกจากเมล็ด สวน การแยกปกโดยใชเครองแยก
ื
ิ
ี
ี
ื
ปก นั นจะมีเครองมือทประดษฐ์ข นมาเพื อแยกปกเมล็ดไม้สนโดยเฉพาะ เครองมือน ีมีลักษณะเปน
ึ
็
ี
กระบอกโลหะกลมและกลวงขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางภายในประมาณ 50 เซนตเมตร ประกอบในแนว
ิ
ู
็
ิ
่
ั
ิ
ตั ง ด้านบนมีกรวยสําหรบใสเมล็ดตดตั งอยู่ด้านข้างของกระบอก ด้านล่างเปนรปกรวยมีฝาเปดให้
เมล็ดไหลออกมา ด้านบนของทรงกระบอกจะมีแกนใบพัดตั งอยู่กงกลางกระบอกพอด แกนใบพัดตอ
ี
่

ึ
์
้
กับมอเตอรไฟฟา ใบพัดมีลักษณะเปนรปเกลียวพันรอบแกน ความกว้างของใบพัดประมาณ 10
ู
็
ี
เซนตเมตร เมื อใบพัดหมุนก็จะกวนให้เมล็ดไหลข นลงตามเกลียวทําให้เมล็ดขัดสกันเองจนปกหลุด
ิ
ึ
ี
็
ี
ี
ื
ื
็
ั
ความเรวของการหมุนของใบพัดสามารถปรบให้เรวหรอช้าได้ เครองแยกปกเมล็ดไม้สนทใช้อยู่ท ี
ั
ุ
ี
ั
ิ
โครงการปรบปรงพันธ์ไม้สน สามารถแยกปกเมล็ดไม้สนได้คร ังละ 10 กโลกรมตอชั วโมง จาก
่
ุ
ี
ิ
่
ประสบการณไม่พบความเสยหายของเมล็ดทเกดจากเครองแยกปกทใช้น ีแตอย่างใด ในบางประเทศ
ี
ื
ี
์
ี
ี
ี
ิ
่
่
เชน แคนาดา Wang (1973) ได้อธบายวิธการแยกปกออกจากเมล็ดในไม้ตระกูล Coniferous โดยแช
ี
ี
ี
ิ
่
เมล็ดสนในนํ าประมาณ 20 – 30 นาท กอนทจะนําไปแยกปกด้วยแปรงขนน มใน rotating cement
ี
mixer ซงหลักการเดยวกันน ีได้ถูกนํามาใช้โดย Isaacs (1972) ในการแยกปกออกจากเมล็ดสนโดยแช
ี
่
ึ

่
่
ู
่
่
เมล็ดในนํ า อัตราสวนนํ า 2 ลิตร ตอเมล็ด 45 กโลกรม ปกจะดดนํ าและหลุดรางจากเมล็ดได้งาย แต
ิ
ี
ั
่
ุ
ื
การแยกปกออกจากเมล็ดโดยใช้นํ าน ี ควรจะทําให้เมล็ดแห้งลงโดยควบคมความช นของเมล็ดให้
ี
์
เหลือตํากว่า 8 เปอรเซ็นต์

ุ
การทําความสะอาดเมล็ดไม้สนในโครงการปรบปรงพันธ์ไม้สนสวนใหญยังคงใช้
ุ
่
่
ั
ี
ิ
ี
ื
ี
่
ี
ี
แรงงานคน วิธทดําเนนการอยู่คอหลังจากทแยกปกออกจากเมล็ดแล้วจะใช้วิธการรอนโดยใช้ถาดไม้
ื
่
ี
ู
ี
ู่
ไผ่ทมีร เศษเมล็ด ปก หรอส งปลอมปนทมีขนาดเล็กจะหลุดรวงลงสด้านล่างเหลือเมล็ดและส งปลอม
ี
ิ
ิ
ื
่
ปนทมีขนาดใหญหรอมีขนาดพอๆ กับเมล็ดอยู่ หลังจากนั นจะนําไปฝดในถาดไม้ไผ่ธรรมดาทไม่มีร ู
ี
ี
ั
ื
ี
ิ
ื
ั
ี
คล้ายๆ วิธฝดข้าวของไทย เมล็ดลีบและเศษเมล็ดหรอส งเจอปนทเบา จะถูกเขย่าให้ไปรวมกันอยู่ด้าน
หนงและฝดท งไปคงเหลือเมล็ดดอยู่ หลังจากนั นต้องใช้ความละเอยดและความชํานาญของคนงาน

ึ
ั
ิ
ี
ี
ิ
ื
ี
ิ
ี
ี
เลอกเศษโคนและส งปลอมปนทเหลือตกค้างอยู่ออกไปอีกคร ัง วิธทดําเนนการอยู่น ีสามารถคัดแยก