Page 21 - ไม้สน2545

11

การปรบปรุงพันธุไมสนในประเทศไทย
์
ั
้

ั
ุ
่
ี
ิ
่
ั
การปรบปรงพันธ์ไม้สนได้เร มดําเนนการมาตั งแตป พ.ศ. 2512 โดยได้รบความรวมมือ
ุ
ิ
ั
่
ั
์
ทางวิชาการระหว่างรฐบาลไทยโดยกรมปาไม้ กับรฐบาลเดนมารกโดย DANIDA (Danish International
Development Agency) การปรบปรงพันธ์ได้ดําเนนการเปนขั นตอน ดังน คอ
็
ี
ื
ุ
ิ
ั
ุ
ขันตอนที 1 ทําการศึกษาค้นคว้าทดลอง คัดเลอกหาชนดถิ นกําเนดและสายพันธ์ของ
ื
ุ
ิ
ิ

้
ี
พันธ์ไม้ทเหมาะสม ทั งโดยการสังเกตทั วไปและจากการสรางแปลงทดลอง แล้วจงนําเอาผลทได้มา
ึ
ี
ุ
ั
่
ี
ุ
ิ
กําหนดชนดและถิ นกําเนดทสําคัญมาศึกษาปรบปรงพันธ์ในขั นตอนท 2 ตอไป
ุ
ิ
ี
ั

ุ
ุ
้
้
ขันตอนที 2 ทําการสรางสวนอนรกษ์พันธ์และสรางฐานประชากร (Gene conservation
ิ
and base population) ของชนดและถิ นกําเนดพันธ์ไม้ทคัดเลือกมาจากขั นตอนท 1 เพื อทําการปรบปรง
ุ
ิ
ี
ี
ั
ุ
ี
ั
ั
ุ
้
่
ุ
ุ
ุ
พันธ์ ในขั นตอไป การสรางสวนอนรกษ์พันธ์น นอกจากปลูกไว้เพื อวัตถุประสงค์ในการปรบปรงพันธ์ ุ
ุ
ี
ุ
็
ุ
ั
แล้ว ในอนาคตสวนน ียังสามารถปรบปรงให้เปนแหล่งผลิตเมล็ดพันธ์ (Seed production area) ทมีคณ
ิ
ี
่
ื
ี
ภาพด้วย นอกจากนั นในขั นตอนน ยังทําการคัดเลอกแม่ไม้ทั งจากปาธรรมชาตและจากแปลงทดลองทมี
้
ุ
ุ
อยู่ เก็บเมล็ดพันธ์และกิ งพันธ์นํามาขยายพันธ์เพื อสรางสวนรวมพันธ์ (Clone bank) และทําการทดสอบ
ุ
ุ
สายพันธ์ (Progeny trial) ตอไป
ุ
่
ี
้
ุ
ิ
ขันตอนที 3 ใช้เมล็ดพันธ์จากแม่ไม้ทคัดเลอกไว้ในขั นตอนท 2 มาสรางเปนแหล่งผลต
ี
ื
็

้
็
เมล็ดพันธ์ (Seed production area) และสรางเปนสวนผลิตเมล็ดพันธ์แบบอาศัยเพศ (Seedling seed
ุ
ุ
ุ
็
ี
orchard) และนําเอากิ งพันธ์จากแม่ไม้ในขั นตอนท 2 มาสร้างเปนสวนผลิตเมล็ดพันธ์แบบไม่อาศัยเพศ
ุ
ุ
(Clonal seed orchard) และทําการวิจัยปรบปรงพันธ์ในขั นสงตอไป
ู
ั
ุ
่

ุ
ี
ขันตอนที 4 การผสมเกสรข้ามต้นระหว่างพ่อ – แม่พันธ์ทคัดเลือกแล้ว เพื อให้มีลูก (F)
่
ี
ุ่
ี
ึ
รนตอๆไปทดยิ งข น
การดําเนนงานในทกขั นตอนจําเปนต้องมีการค้นคว้าวิจัยด้านตางๆ ทั งในด้านวนวัฒน
่
ิ
ุ
็
ุ
ื
ุ
์
่
วิทยา พันธศาสตร และอื นๆ สนันสนนควบคไปด้วย เชน การวิจัยในเรองการเพาะชํากล้าไม้ การออก
ู่
ุ
ิ
ิ
็
ดอกออกผล การขยายพันธ์ และการจัดการเกี ยวกับเมล็ดไม้ เปนต้น (ประสทธ และอําไพ, 2538)