Page 104 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์
P. 104
หน้า 99 ความรู้เบื ้ องต้นเกี ่ ยวกับซากดึกดำาบรรพ ์
็
3. ไม้กลายเปนหิน (Petrified woods)
ไม้กลายเป็นหิน (Petrified wood) คือ เนื้อไม้ที่กลายสภาพเป็นหิน เนื่องจาก
สารละลายซิลิกา (Silica) เข้าไปแทนที่เนื้อไม้อย่างช้า ๆ คือ แทนที่โมเลกุลต่อโมเลกุล จนกระทั่ง
แทนที่ทั้งหมดโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างและโครงสร้าง ส่วนใหญ่ซิลิกาในเนื้อไม้นี้อยู่ในรูป
ของโอพอล (Opal) หรือคาลซิโดนี (Chalcedony) โดยมีเงื่อนไขการกำาเนิดของไม้กลายเป็นหินใน
เบื้องต้น ดังนี้
1. ไม้ต้นกำาเนิด ต้องไม่ผุพัง หรือถูกย่อยสลายก่อนถูกแทนที่ด้วยซิลิกา
2. ต้องมีแหล่งต้นกำาเนิดสารซิลิกาจากหินภูเขาไฟ หินแกรนิต หรือหินอื่นๆ ที่มีซิลิกา
3. ต้องมีน้ำาเป็นตัวปิดกั้นออกซิเจนไม่ให้ไม้ผุสลาย ทำาหน้าที่ละลายซิลิกา และพาซิลิกา
เข้าไปในเนื้อไม้
4. น้้ำาต้องมีสภาพเป็นด่างเพื่อให้ซิลิกาละลาย และเป็นกรดอ่อนเพื่อให้ซิลิกาตกผลึก
5. ต้องอาศัยกาลเวลาที่ยาวนาน
ซากดึกดำาบรรพ์ไม้กลายเป็นหินในประเทศไทยพบกระจายทั่วทุกภูมิภาค โดยพบซาก
ดึกดำาบรรพ์ลำาต้นไม้ที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย ที่เหมืองถ่านหินนาด้วง จังหวัดเลย มีอายุ
ในช่วงยุคคาร์บอนิเฟอรัส (ประมาณ 310 ล้านปีก่อน) นอกจากนี้ยังพบซากไม้กลายเป็นหินในชั้น
หินและตะกอนหลากหลายอายุ ตั้งแต่ยุคเพอร์เมียนจนถึงตะกอนยุคควอเทอร์นารีี เช่น บริเวณ
จังหวัดตาก กำาแพงเพชร เพชรบูรณ์ พิจิตร ขอนแก่น นครราชสีมา
แหล่งไม้กลายเป็นหินจังหวัดตาก เป็นแหล่งซากดึกดำาบรรพ์ไม้กลายเป็นหินที่พบท่อนไม้
ขนาดใหญ่และสมบูรณ์จำานวนมาก ในชั้นตะกอนยุคควอเทอร์นารี อายุ 120,000 ปีก่อน โดยเฉพาะ
บริเวณหลุมขุดค้นที่ 1 มีความยาวถึง 69.7 เมตร ซึ่งถูกบันทึกในสถิติโลกกินเนสส์ (Ginness World
Record) ว่าเป็นไม้กลายเป็นหินที่ยาวที่สุดในโลก
