Page 122 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์
P. 122
หน้า 117 ความรู้เบื ้ องต้นเกี ่ ยวกับซากดึกดำาบรรพ ์
2. รอยชอนไชและรอยเจาะ (Burrow and
boring fossils)
รอยชอนไชสัตว์ดึกดำาบรรพ์ (Burrow fossils) คือ รูที่สัตว์ขุดเข้าไปในขณะที่ตะกอน
พื้นดินหรือท้องน้ำายังอ่อนนุ่มหรือร่วนซุย ยังไม่แข็งตัวกลายเป็นหิน เพื่อกินสารอินทรีย์ที่มีอยู่ในดิน
หรือเพื่อพักอาศัยเป็นรูที่ขุดในแนวดิ่ง แนวนอน หรือแนวเอียงๆ ทั้งในบริเวณใกล้ผิวหน้าของชั้น
หิน หรืออยู่ในชั้นหิน ต่อมาภายหลังจะมีตะกอนขนาดต่างๆ เข้าไปอุดอยู่จนเต็มกลายเป็นแท่งเป็น
หลอดตัน อาจมีผนังบางๆ ด้วยก็ได้ ตะกอนนั้นอาจเป็นส่วนที่สัตว์ขับถ่ายออกมาหลังจากที่ได้กิน
สารอาหารที่แทรกปนอยู่ไปหมดแล้ว ต่อมารูที่มีตะกอนอุดตันอยู่ก็แข็งกลายเป็นหินด้วยเช่นกัน
รอยเจาะสัตว์ดึกดำาบรรพ์ (Boring fossils) คือ รูที่เกิดจากสัตว์เจาะไปบนวัสดุที่แข็ง
อยู่แล้ว เช่น กระดูก เปลือกหอย หินแข็งหรือเนื้อไม้ อาจเป็นการเจาะเพื่อกินสารอาหารที่อยู่ใน
วัสดุนั้นหรือเพื่อเป็นที่อยู่อาศัย ร่องรอยที่เหลืออยู่มักเป็นรูว่างๆ ไม่มีสิ่งใดไปอุด
ำ
ำ
ี
แหล่งซากดึกดาบรรพ์รอยชอนไชสัตว์ดึกดาบรรพ์มักพบได้ตามแหล่งท่มีหินดินดาน
หรือหินโคลน ซึ่งเกิดจากการสะสมตัวของตะกอนโคลนที่อ่อนนุ่มและเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของ
ั
ั
ำ
์
์
ึ
ี
สัตว์ที่ดำารงชีวิตโดยการมุดอยู่ใต้ชั้นตะกอนนี้ สวนรอยเจาะสตวดกดาบรรพมกพบตามแหลงทม ี
่
่
่
ซากดึกดำาบรรพ์สัตว์ขนาดใหญ่เป็นจำานวนมาก เช่น แหล่งซากดึกดำาบรรพ์ไดโนเสาร์ ซึ่งอาจพบ
ร่องรอยการถูกเจาะโดยสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กหลังจากที่ตายลง หรือสุสานหอยต่างๆ ที่บริวณเปลือก
อาจถูกเจาะสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กได้
แผนภาพตัวอย่างการเกิดรอยชอนไชและ
รอยเจาะในสภาพแวดล้อมในทะเลโซนต่างๆ
(ภาพจาก Pemberton & Maceachern,
2005)
