Page 96 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์

หน้า 91 ความรู้เบื ้ องต้นเกี ่ ยวกับซากดึกดำาบรรพ ์

้
ั
10. สตว์เลียงลูกด้วยนม (Mammals)

ลักษณะทั่วไป : จัดอยู่ในชั้นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม หรือแมมมาเลีย (Class Mammalia)
มีลักษณะเด่น คือ มีต่อมน้ำานม สำาหรับใช้เลี้ยงลูกอ่อน มีขนปกคลุมตามร่างกาย มีฟันที่แข็งแรง
ใช้สำาหรับล่าเหยื่อและบดเคี้ยว ส่วนใหญ่มีฟัน 2 ชุด คือ ฟันน้ำานม (Milk teeth) และฟันแท้
(Permanent teeth) อาศัยอยู่เกือบทุกสภาพแวดล้อมทั้งบนบกและในน้ำา ปัจจุบันแบ่งเป็น
2 กลุ่มใหญ่ คือ
(1) กลุ่มที่ออกลูกเป็นไข่ หรือโปรโตธีเรียน (Prototherians) ปัจจุบันเหลือเพียงอันดับ
เดียว คือ อันดับโมโนทรีมาตา (Order Monotremata) ซึ่งประกอบด้วย 2 วงศ์ คือ วงศ์ตุ่นปากเป็ด
(Platypuses) และวงศ์อีคิดนา (Echidnas) ปัจจุบันพบอยู่เฉพาะในทวีปออสเตรเลียและหมู่เกาะ
ปาปัวนิวกีนีเท่านั้น
(2) กลุ่มออกลูกเป็นตัว หรือธีเรียน (Therians) เป็นกลุ่มที่พบเป็นส่วนใหญ่ในโลก
แบ่งออกเป็น 2 อันดับ คือ อันดับสัตว์มีถุงหน้าท้อง (Order Marsupialia) เป็นกลุ่มที่ตัวอ่อนจะ
เจริญเติบโตภายในถุงหน้าท้อง เช่น จิงโจ้ โอพอสซัม โคอาล่า วอมแบท พบได้เฉพาะในทวีป
ออสเตรเลีย อเมริกากลางและอเมริกาใต้เท่านั้น และอันดับสัตว์มีรก (Order Placentalia)
เป็นกลุ่มที่ตัวอ่อนจะเจริญเติบโตภายในมดลูกและมีรกอยู่ภายใน พบเป็นส่วนใหญในโลก เช่น
ช้าง ม้า วัว กวาง แรด หมี เสือ หมา หนู ลิง รวมถึงมนุษย์ด้วย
ี
ุ
ี
ุ
ู
นอกจากน้ยังมีกล่มท่สูญพันธ์ไปแล้วอีกหลายกล่มท่จัดอย่ในสายวิวัฒนาการเดียวกับ
ุ
ี
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม บางชนิดมีความสัมพันธ์กับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในปัจจุบัน แต่บางชนิดก็ไม่
ได้เกี่ยวข้องสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในปัจจุบัน เช่น กลุ่มแอนทราโคแธร์ (Anthracotheres) เป็นสัตว์
กีบคู่ที่มีลักษณะผสมระหว่างฮิปโปและหมู กลุ่มชาลิโคแธร์ (Chalicotheres) เป็นสัตว์กีบคี่ที่มีขา
หน้ายาวและมีกรงเล็บขนาดใหญ่
ช่วงเวลาที่ปรากฎบนโลก : ยุคไทรแอสซิกตอนปลาย (ประมาณ 225 ล้านปีก่อน)
สถานะปัจจุบัน : ยังดำารงเผ่าพันธุ์อยู่ (จำานวนกว่า 20,000 สปีชีส์ ทั้งที่มีชีิวิตและสูญพันธุ์ไปแล้ว)
หินที่พบบ่อย : หินโคลน หินทราย ชั้นถ่านหิน และตะกอนธรรมชาติ
ลักษณะซากดึกดำาบรรพ์ : มักพบฟัน กะโหลก และโครงกระดูก ซากดึกดำาบรรพ์ชิ้นส่วนฟัน
เป็นส่วนสำาคัญที่สุด เนื่องจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแต่ละชนิดจะมีลักษณะฟันที่แตกต่างกัน ช่วยใน
การจำาแนกชนิดได้ ลักษณะฟันของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจะแตกต่างจากสัตว์กลุ่มอื่น คือ มีปุ่่มฟัน
และสัณฐานของฟันแต่ละซี่ในแถวเดียวกันจะแตกต่างกันอย่างชัดเจน ซึ่งต่างจากสัตว์เลื้อยคลาน
ที่มักมีสัณฐานของฟันเหมือนกันทั้งแถว