Page 45 - Evren Dergi 2

yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”
Diş Macunları Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan D�ş macununun �ç�nde hang�
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün- maddeler var?
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�- D�ş macunu �çer�ğ�nde yer alan
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte maddeler, neye faydalı olacağına
yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü- göre değ�ş�kl�k göster�r. Örneğ�n,
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler bazı d�ş macunları d�ş beyazlatma-
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert- ya yönel�k maddeler� �çer�rken, bazı
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş d�ş macunları �se d�ş et� hastalığına
tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n karşı mücadele eden maddeler� neden olduğu as�tlere karşı d�ş m�ne-
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph �çer�r. Genel olarak �se d�ş macunla- s�n�n d�rençl� olmasını sağlar.
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece- rı �ç�nde şunlar vardır: Çocuklarda fazla florür kullanımına
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�, • Magnezyum karbonat, sudan d�kkat ed�n
a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n� arındırılmış s�l�syum, kals�yum kar- Florür, d�ş sağlığı �ç�n yararlı olsa da
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara bonat, sudan arındırılmış alüm�n- çocukların aşırı kullanmaması gerek�r.
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu yum oks�t ve fosfat tuzları g�b� naz�k Çocuğunuzu d�ş fırçalarken gözlemle-

anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı- aşındırıcılar. mel�, d�ş macunu fazla kullanmaması
ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca • Gl�serol, sorb�tol ve macunun ve yutmasını engellemel�s�n�z. Ağızla-
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla hemen kurumasına engel olan d�ğer rını çalkalaması da öneml� b�r alışkan-
baş başa bırakıyor. nemlend�r�c� maddeler. lık hal�ne get�r�lmel�d�r. 3 yaş altına flo-

• Den�z yosunu veya m�neral rürlü d�ş macunu öner�lmez, 6 yaşa
Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa- kolo�d g�b� yoğunlaştırıcılar ya da geld�ğ� halde d�ş macununu yuttuğunu
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme- d�ş macununun bel�rl� b�r yapı ka- gözleml�yor �sen�z de florür �çermeyen
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted zanması �ç�n doğal sakızlar. d�ş macunu terc�h edeb�l�rs�n�z.

States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch • D�ş m�nes�n� güçlend�rmeye yar- D�ş macununuz �ht�yacınıza özel
Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte- dımcı florür. olmalı
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky • D�ş çürümes�ne yol açmayan sa- B�reysel olarak ağız ve d�ş sağlığınıza
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen- kar�n g�b� tatlandırıcı maddeler. uygun d�ş macunu mutlaka var. Eğer,

t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle • Sodyum lauryl sülfat g�b� d�ş ma- hassas d�şlere sah�psen�z; �ç�nde pos-
f�lme hayat verenlerden. cununun köpürmes�n� sağlayan de- tasyum n�trar, strons�yum klorür ve
İzlemek �ç�n: terjanlar. arg�n�n bulunan macunları kullanab�-
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN- D�ş macununda bulunan florürün l�rs�n�z. D�ş et� �lt�habına ya da tartara

gUD4 faydaları: karşı mücadele �ç�n �se d�sod�um py-
D�ş macunlarının en temel maddes� rophosphate ve ç�nko s�trat �çeren d�ş
florürdür. Çocuk, genç ve yaşlı olan macunları terc�h ed�leb�l�r. D�ş beyaz-
her b�rey�n, hayatı boyunca kullan- latma �ht�yacı olan k�ş�ler�n �se �ç�nde

ması gereken b�r madde olan florür, karbonat, karbam�d ve peroks�d olan
d�ş yüzey�ndek� deformasyonları macunları kullanmaları gerekt�ğ�n�
m�neral�ze eder. Ayrıca, d�ş yüzey�n� söyleyeb�l�r�z. En uygun d�ş macunu-
de kuvvetlend�rerek, bakter�ler�n nu hek�m�n�zden öğreneb�l�rs�n�z.