Page 1 - Opmaak 1

Jongeren Aangeboren of aangeleerd?

1 SOMS STRUIKEL IK OVER MIJN WOORDEN - “Als ik mensen niet goed ken,
ben ik vaak onzeker en struikel ik soms over mijn woorden. Lekker een eind weg
kletsen valt vaak niet mee. Of ik klap helemaal dicht, zoals bij een spreekbeurt.
Mijn handen trilden erg en mijn stem sloeg een paar keer over. Toen er werd
gelachen raakte ik de draad kwijt en wilde zo snel mogelijk het lokaal uit. Mijn
leeftijdsgenoten lijken zo zelfverzekerd terwijl ik altijd bang ben om te gaan
blozen of stotteren. Ik heb er een hekel aan, maar ja, wat kun je eraan doen?
Mijn moeder zegt dat ik er vanzelf overheen groei. Ik hoop het.” Fiona (15)

Driftig zijn “Leren rustig te denken”
Een deel van je karakter heb je al vanaf je ge-
boorte. Denk maar aan driftig zijn, verlegen- Drie tot vijf procent van de Nederlandse
heid of ADHD. kinderen heeft ADHD. Je bent snel afge-
We noemen dit aangeboren eigenschappen, leid waardoor je moeilijk je aandacht bij
eigenschappen die erfelijk zijn bepaald en die één ding tegelijk kunt houden.
je hebt vanaf je geboorte. Dit soort eigen- Sven: “Toen ik drie was praatte ik al de
schappen kun je maar heel moeilijk verande- hele tijd. Ik was druk en gooide van alles
ren. om. Iedereen werd heel moe van me. Ook
op school ging het niet best. Totdat de
Je leven lang leren dokter ontdekte dat ik ADHD had. Ik krijg
Naast aangeboren eigenschappen is er een nu medicijnen en ik heb gesprekken met
heleboel dat je tijdens je leven leert. Dit wor- een vrouw die mij vertelt hoe ik rustiger
den je aangeleerde eigenschappen genoemd kan denken. Ik ben, geloof ik, nog steeds
en ze bestaan uit alle normen, waarden en wel heel druk, bijvoorbeeld met voetbal-
gewoonten die je overneemt van je ouders, je len. Maar verder ben ik rustiger geworden.
leraren en andere volwassenen, maar ook van Ik vind het ook een stuk leuker, zoals het
je vrienden. nu gaat. Ik haal betere cijfers en voor mijn
Denk aan dingen als leren praten, naar de wc ouders is het ook een stuk relaxter.”
gaan, leren stil te zijn als iemand anders iets
zegt, je concentreren in de les. Bron 1

“Als ik boos ben, zet ik heavy Ons gedrag is bijna steeds een combinatie Hoe leren we?
metal op en ga dan heel hard van aangeboren en aangeleerde kenmerken. Het overnemen van nieuwe dingen gaat je
meebrullen” Je kunt met je stem klanken maken. Dat is hele leven door en noemen we socialisatie:
aangeboren. Maar de taal die je spreekt, is het aanleren van de kenmerken van de groep of
18 samenleving waar je toe behoort. Het doel van
aangeleerd. i