Page 14 - ชุดที่ ๒ การอ่านจับใจความสำคัญจากบทเพลง
P. 14
8
๓. เพลงพื้นบ้ำน
เพลงพื้นบ้ำน หมายถึง เพลงที่กลุ่มชนในท้องถิ่นต่างๆ ประดิษฐ์เนื้อหาท่วงท านองและลีลา
การร้อง การเล่น เป็นแบบแผนตามความนิยม และสภาพ แวดล้อมของท้องถิ่นนั้นๆ เพื่อใช้ร้องเล่นใน
ุ
โอกาสต่างๆ ได้แก่ งานเทศกาล หรือประเพณี เช่น ตรุษสงกรานต์ อปสมบท ทอดกฐินและลอย
กระทง การท างาน หรือประกอบอาชีพ
ื่
ื่
ื้
เพลงพนบ้าน จึงเป็นเพลงที่ชาวบ้านร้องเล่น เพอความสนุกสนานบันเทิงใจ และเพอผ่อน
คลายความเหน็ดเหนื่อยจากการท างาน รวมทั้งเพอรวมกลุ่มกันประกอบการงานและพธีกรรม
ื่
ิ
ที่มาของเพลงพนบ้าน เกิดจากนิสัยชอบบทกลอน หรือที่เรียกว่า “ควำมเป็นเจ้ำบทเจ้ำกลอน” ของคน
ื้
ไทยในท้องถิ่นต่างๆ ที่เรียงร้อยถ้อยค ามีสัมผัสคล้องจอง และประดิษฐ์ท านองที่ร้องง่าย แล้วน ามาร้องเล่น
ื่
ในยามว่างหรือระหว่างท างานร่วมกัน เช่น ลงแขกเกี่ยวข้าว นวดข้าว เพอผ่อนคลายความเหน็ดเหนื่อย
ื่
ื้
จากการท างาน เพอความสนุกสนาน และเพอความสามัคคีในกลุ่มชน การใช้ถ้อยค าในเพลง พนบ้านนั้น
ื่
มีลักษณะตรงไปตรงมา นิยมใช้ภาษาพดมากกว่าภาษาเขียน บางครั้งก็แฝงนัยให้คิดในเชิง สองแง่สามง่าม
ู
บางเพลงก็ร้องซ้ าไปมาชวนให้ขบขัน ดังตัวอย่าง เพลงซอพม่า ซึ่งเป็นเพลงพื้นบ้านภาคเหนือดังต่อไปนี้
ด้ำนเนื้อเพลง เป็นลักษณะบทกลอนหรือร่ายยาว มีเนื้อเพลงเกี่ยวกับชีวิตความเป็นอยู่
การท างานหรือความรื่นเริงเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ต านาน นิทาน หรืออาจมีเรื่องที่เป็น
ั
ค าสอน คติเตือนใจ ให้อารมณ์สนุกสนาน ครื้นเครง ต่อผู้ฟง เช่น เพลงซอคบเกิ่ง เพลงซอลายสอง
เป็นเพลงซอที่มีทานองกระโดดข้ามขั้นตอนมีเนื้อหาสนุกสนาน ตลกขบขัน เรียบง่าย
ด้ำนท ำนองเพลง ท านองเรียบง่าย ฟังสบาย สนุกสนาน
๔. เพลงไทยสำกล
เพลงไทยสำกล เป็นเพลงที่ขับร้องในภาษาไทย โดยเริ่มจากน าท านองไทยเดิมใส่เนื้อร้องบรรเลง
และขับร้อง โดยใช้มาตรฐานของโน้ตเพลงแบบสากล จนเป็นเพลงไทยแนวใหม่ และได้รับความนิยม
จนถึงปัจจุบัน
้
ด้ำนเนื้อเพลง มีเนื้อหาที่หลากหลายสะท้อนชีวิต สะท้อนสังคม ใช้ภาษาถอยค า ที่สละสลวย
ทันสมัย มีหลากหลายอารมณ์ ทั้งรัก เศร้า โกรธ เสียใจ ผิดหวังดีใจ สนุกสนาน เช่น เพลงเป็นไปไม่ได้
มีความหมายเกี่ยวกับความรัก ที่ผิดหวัง ความรักที่ไม่อาจเกิดขึ้นได้ ถ่ายทอดถึงอารมณ์เศร้า
ปนน้อยใจ เสียใจ
ด้ำนท ำนองเพลง มีลักษณะท านองเพลงแบบสากล เพราะมีการใช้โน้ตและเทคนิคทางดนตรี
สากลเข้ามาช่วย เป็นท านองที่ท าให้ผู้ฟังผ่อนคลาย สบายใจ สนุกสนาน หรือเศร้าได้ เป็นเพลงที่ได้รับ
ความนิยมจากคนฟังทุกเพศทุกวัย
