Page 108 - ماهنامه شماره 23 برای فردا
P. 108
107
{ موس ݫݬ ݫىݔقــــیݡ }
MUSIC
درآمداول:1سازشناس ْیعلمچگونگیپیدایش،ابداعوتکاملسازهاست.
محمدرضالطفیدر مقاله«لطف ًافکر کنید»باتکیهبرخاطر هایاز محمدتقیمسعودیهم ینویسد:وقتیدر ایرانواژۀ
«سازشناسـی»رابهزبانم یآوریم،بلافاصلهدر ذهنمحصلانموسـیقی،معنیارکستراسـیونمتبادر م یشـود.علت
ایـنامـرایـناسـت کـهدر اولین کتا بهایهنرسـتانعالیموسـیقیبهسـازبندیارکسـترسـمفونیک«،سازشناسـی»
اطلاقشـدهبود.بعدهااینترجمهاصلاحشـدوبه«سـازبندی» کهدرسـ تتربودتغییر کرد.یکروز باشـادرواندکتر
مسعودیهصحبتم یکردم.ایشان گفت«:علمسازشناسییعنیبررسیتکاملسازهای گونا گوندرجهانوحرکتو
جاب هجاییآ نهاازمنطق هایبهمنطقۀدیگرورشدهریکدرطولزمانیطولانیدر کشورهای گونا گونوتغییرشکل
دادنآ نهابنابرذائقۀملیهر کشـوری».
درآمددوم:سازساز ْیعلمچگونگیانتخابمصالح،شکلدادن،تراشدادنوایجاد
لطصفدایدریادمامطۀلموقالۀبا«لزطفچًافوکربکنویدس»یممینووی..س.اد:دسرعلت.مسازشناسیبراینعقید هاند کههیچسازیدرهیچ کشوریدر
جهانبهدستیکسازساز ساختهنشدهاست،بلکهمانندزبانودیگرپدید ههایاجتماعی کهدر دنیاسنتشده،
مثلغذاولباسمردمان،طیهزارانسـال،همراهبانیازهایانسـا نهاتکاملیافتهوسـازندۀاولیۀآن،یکفردنبوده
است.هرسازیطبقذائقۀملیایجادشده،تکاملیافتهونقشبارزخودراتا کنونایفا کردهاست.برایمثالنگاه کنید
بهصنعتس هتاریاسنتورسازیدرایران .کسینم یتواندمدعیباشدایندوسازرا کسیاختراع کردهیاساختهاست.
درآمدسوم:نگاهیبه کارنامۀعلیرضابلوکی(متولد1349دراصفهان)
1365آشنایی با ساز سنتور و اقدام به ساختن آن؛
1368آشنایی با سیروس ساغری و ا کبر برهانی؛
1370ملاقات با مرتضی کفا شزاده و تبادلنظر با ایشان در خصوص چگونگی ساختن و پرداختن سنتور.
درآمدچهارم:نگاهیبه کارنامۀسعیدمحمدی(متولد1349دراصفهان)
1370شروع س هتار سازی؛
1377آشنایی با استاد ابراهیم قنبر یمهر و ساختن ساز س هتار و شورانگیز طبق نظر و الگوی ایشان؛
1378ساخت بربط در محضر استاد قنبری؛
1382ابراز تمجید و تعریف حسین بهروز ینیا از بربط ساخت ایشان؛
1386شروع ساخت عود با کسب اجازه از استاد ابراهی مقنبری مهر.
درآمدپنجم:گف توگو
البتـه مـن ویدئویـی دیـدم کـه در آن سـازند های، بنا م یشـود. بـا گذشـتحـدود150سـالاز سازتراشـیمعاصر،
وسیاوزلبن هایصخارطلجاازحفدرف ِرمامهصلشِیدایهبنودس.امز یساشخدتدهیبدو کدوه علیرضـا بلوکـی :از نظـر مـن سازسـازی ترکیبـی از هنـر و هنوز در سرزمینمانبهالگووتعریفمشخصیاز
نوعیسـاز سـوررئالساختهاست. ایـنپدیـدهنرسـید هایمواسـتادانحاضـردر ایـن
وماسـریشعـیوخدسصمبحیه اعمزندوواییون:لـآویلنننسدـااریشزــندمای.گخرمتوهشیـمولخ ینص ًشنـایوویدسـلـو ِنتس.ااملساـاهتلاراگسدوتیی صنعـت هسـت. عرصـهبهاصطلاحاتیاز قبیل«حـال»و«حس»
کـه سـازندگان سـاز در سراسـر جهـان از آن یـا گوارنـری سـعیدمحمـدی:شـایدلازمباشـد کمـیبیشـترتوضیح و«اتفاق»بسندهم یکنند.بااینمقدمه،سؤالی
الگوبـرداری م یکننـد. بدهـم .هنـر پدیـد های اسـت کـه شـما در آن م یتوانیـد کهبهذهنبندهم یرسدایناست کهسازتراشی
پـس آن سـاز تنهـا یـک کار نمایشـگاهی و احساسـاتذهنـیخودتـانرابـروزدهید.موسـیق یدان یـا سازسـازی صنعـت اسـت یـا هنـر و یـا ترکیبـی از
م یشـود. سعیپدرفمورحممنـدیس:د(اقیجـق ًارا.ایی نهچنـنریین)ستازلهقـاییی م یتوانـد بـا انتخـاب گام یـا دسـتگاه یـا ریتـم ،قطعـ های
آن صدای شـادبـهوجـودآورد؛امـاسـازندۀسـاز بـامحدودی تهـای هـردو ای نها؟
مطلـوب را ندارنـد .شـما زمانـی م یتوانیـد بـه صـدای فنیوچهارچو بهایفیزیکیتوانانجامچنین کاریرا سـعید محمـدی :اروپاییان ایـن پدیده را هنر سازسـازی
اسـترادی واریـوس دسـت پیـدا کنیـد کـه همـۀ قوانیـن ندارد .ساز ابعاد مشخصی دارد و نوازنده هم ساز ایدئالی م یداننـد؛امـابـهنظـرمـنسازسـازیصنعتاسـت.هنر
ب هکاررفتـه در سـاخت آن را رعایـت کنیـد. از مـا انتظـار دارد .چـوب خـوب ،رنـگ خـوب ،صـدای تواناییابرازاحساساتاست.فیل مساز،عکاسیانقاش
علیرضابلوکی:اینجایکسـؤالبرایمنپیشآمد.ا گر خســاوزنبدۀو دسـواازمنتمعایرتیـوانفیـممپشــارخافصراتـیرادزارآنـ ندهـکـابهگمـذااربیـهعم.نـمواثل ًنا م یتوانـدغـموشـادیرادر اثـرخـودبـهنمایـشبگـذارد؛
شمافضایسوررئالراچگونهم یتوانیدباسازسازیبه امـاسـازندۀسـاز بایـدتنهـابـهایدئا لهـافکر کند.بـهاین
نمایشبگذارید؟امانقاشاینامکانرادر اختیار دارد، دلیـل مـن سازسـازی را بیشـتر صنعـت م یدانـم تـا هنـر.
بدبرربیخم؛امشاهسایاـزسیاازز سیـاکاخمتل ًامبارِانسساـازساشـاصیودالزفهننـیروهـصمنبعهـتریه
فیل مسـاز همچنین.
1 .1ساختاراینمقالهبراساسویژگیموسیقیدستگاهیتنظیمشدهاست.
