Page 170 - วิทยาการคำนวณ ม.3
P. 170
ใบความรู้ที่ 4.1
เหตุผลวิบัติ (logical fallacy) เปนการอ้างเหตุผลทีไม่ชัดเจน หรือไม่ใช่ข้อเท็จจริงจากความบกพร่อง
่
็
ในการคิดให้เหตุผล ท าให้เหตุผลนั้นไม่ถูกต้อง แต่ก็ไม่ใช่เหตุผลอันเปนเท็จทั้งการให้เหตุผลแบบอุปนัยและ
็
นิรนัย
การให้เหตุผลแบบอุปนัย (Inductive reasoning) เปนวิธีการสรุปผลจากการค้นหาความจริง การ
็
สังเกตหรือการทดลองหลายครั้ง แล้วนามาสรุปเปนความรู้แบบทั่วไป ข้อสรุปจะเชื่อถือได้มากนอยเพียงใดนั้น
็
้
ขึนอยู่กับลักษณะของข้อมูล หลักฐานและข้อเท็จจริงทีนามาอ้าง ได้แก่ จ านวนข้อมูล และความถูกต้องของ
้
่
่
ข้อมูล ซึงการให้เหตุผลแบบอุปนัยอาจไม่จริงเสมอไป
ิ
้
็
การให้เหตุผลแบบนรนัย (Deductive reasoning) เปนการนาความรู้พืนฐานซึงอาจเปนกฎ ข้อตกลง
็
่
็
็
่
่
ความเชื่อ หรือบทนิยาม ซึงเปนสิ่งทีรู้มาก่อน และยอมรับว่าเปนความจริงเพือหาเหตุผลนาไปสู่ข้อสรุป เปน
็
่
่
การอ้างเหตุผลทีมีข้อสรุปตามเนือหาสาระทีอยู่ภายในขอบเขตของข้ออ้างทีก าหนด
่
้
่
เหตุผลวิบัติแบ่งเปน 3 ประเภท คือ
็
็
็
1. เหตุผลวิบัติแบบเปนทางการหรือเหตุผลวิบัติรูปนัย (Formal logical fallacy) เปนการอ้างเหตุผลที ่
่
่
้
ผิดพลาดทางตรรกะ เช่น เมือมีเหตุ ควรได้ผลตามเหตุทีเกิดขึน แต่กลับไม่ใช่
็
2. เหตุผลวิบัติแบบไม่เปนทางการหรือเหตุผลวิบัติอรูปนัย (Informal logical fallacy) เปนการอ้าง
็
่
เหตุผลทีไม่เกียวกับหลักตรรกะแต่เปนการอ้างเพือโนมนาวให้เกิดการเข้าใจผิด
่
้
่
็
้
3. เหตุผลวิบัติทางจิตวิทยา (Psychological fallacy) เปนการใช้ถ้อยค าชักนาให้ผู้รับฟงเข้าใจผิด เช่น
ั
็
์
่
การโฆษณาขายสินค้าออนไลนทีมีการลดราคาให้ผู้ซือมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์แต่ต้องช าระเงินก่อนจึงได้รับ
้
สินค้า เมื่อช าระเงินแล้วกลับติดต่อไม่ได้อีกเลย
