Page 77 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 77
75
ไม่ทันกับสถานการณ์เม่อื ตีปรัสเซียแตกที ลกิ นี (Ligny) แล้ว นโปเลยี นไม่ได้ไล่ติดตามกองทัพบลูแชร์โดยทันที
จึงไม่ทราบเส้นทางถอยของบลูแชร์ ครั้งเมื่อกองทัพกรูซีไล่ติดตามไปก็ไปผิดทาง แทนที่จะตามไปทางเมือง
วาฟร์(Wave) ทีบ่ ลูแชรถ์ อย กลบั ไปเสยี ทางเจิมโลช์ (Gembloux) กำลงั กรชู ที ไ่ี ล่ตดิ ตามก็มากไป ทำให้ไปได้ช้า
ไมท่ ันทจี่ ะไปขดั ขวางไมใ่ ห้บลูแชรย์ ้อนกลับมาสมทบกับเวลลงิ ตันท่วี อร์เตอรล์ ูได้การขา่ วไมด่ ี ท้ังข่าวข้าศึกและ
ข่าวของฝรั่งเศสเองกำลังใจของทหารเป็นปัจจัยที่จะทำให้แพ้หรือชนะได้ ในตอนแรกของการยุทธทหาร
ฝรง่ั เศสมีขวญั ดี กำลังใจฮกึ เหิม จึงเกอื บจะเข้าตีให้อังกฤษถอยออกจากท่ีมั่นทงั้ หมดได้ แต่ในตอนหลังท่ีทหาร
รักษาพระองคเ์ ข้าตีที่มัน่ อังกฤษล้มเหลว และเสียหายอย่างหนกั ทำให้ทหารหน่วยอ่ืนเสียขวัญไปหมด เพราะ
คิดว่าขนาดทหารรักษาพระองค์ซึ่งเหนอื ชั้นกว่าทหารหน่วยรบอื่น ๆ ยังตีไม่สำเร็จ หน่วยอื่นจะตีให้สำเร็จได้
อย่างไร การของเขา เม่อื 15 มถิ ุนายน นบั วา่ เป็นประโยชน์แกฝ่ า่ ยองั กฤษอย่างมาก ทส่ี ามารถลว่ งรถู้ ึงแผนการ
ยุทธของนโปเลยี น ขณะที่นโปเลียนตอ้ งแสวงหานายทหารท่ีสามารถมาแทน ซึ่งยุ่งยากและอาจไมส่ ามารถดีพอ
เทา่ คนเก่าก็ได้
5. หลักการทำสงครามของนโปเลียน
หากจะทำการศกึ ษาถึงการยุทธต่าง ๆ ของนโปเลียนอย่างพินิจพเิ คราะห์แลว้ จะพบว่า นโปเลียน
จะปฏิบัติ คือ 1. ทำการเป็นฝ่ายรุกอยู่เสมอ 2. บุกเข้าหาข้าศึกด้วยความรวดเรว็ เพื่อประหยดั เวลาและเป็น
การจู่โจมทางยทุ ธศาสตร์ 3. รวมกำลังให้เหนือกวา่ ขา้ ศึกในสนามรบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเม่ือจะต้องทำการเข้าตี
แตกหกั และ 4. คำนึงถึงระบบการป้องกันหรอื ตง้ั รับอยา่ งรอบคอบ
นโปเลียนใชห้ ลกั การสงครามสำคญั ๆ ดงั น้ี
1. การรุก นโปเลียนกล่าวว่า “การปล่อยให้เป็นฝ่ายถูกเข้าตี นับว่าเป็นความผิดพลาดอย่างใหญ่
หลวง” และ “ในตอนเร่ิมการยุทธ ควรพิจารณาอย่างรอบคอบว่าจะทำการรุกหรือไม่ แต่เมื่อทำการรุกแล้ว ก็
ต้องบุกเข้าไปจนถึงทส่ี ุด” ในการยทุ ธท่อี ลู ์ม เมือ่ 17 ตุลาคม ค.ศ.1805 พระองค์ได้ส่งสารไปถึงนายพลมรู าต์ว่า
“ขา้ พเจา้ ขอแสดงความยนิ ดีแก่ทา่ นในความสำเร็จท่ีไดร้ ับ แตอ่ ย่าหยุดเสียละ จงไล่ติดตามข้าศึก เอาดาบของ
ทา่ นทมิ่ แทงหลงั ของเขา และตัดการตดิ ต่อสอื่ สารท้ังหมด”
2. ความคลอ่ งแคลว่ ความรวดเร็วในการเคลื่อนย้าย เปน็ ปัจจัยสำคัญในการทำสงครามนโปเลียน
พระองค์เดนิ ทัพด้วยความรวดเร็ว รอบคอบ สุขมุ นโปเลยี นไดก้ ล่าวไวว้ ่า “ชยั ชนะย่อมเป็นของกองทัพทด่ี ำเนนิ
กลยุทธ์” ความล่าช้าของแม่ทัพใต้บังคับบัญชาที่ไลปซิกและลิกนี เป็นเหตุให้นโปเลียนต้องแพ้การยุทธท่ี 2
เมืองนี้ ทหารของนโปเลียนได้กล่าวในระหว่างการยุทธที่อูล์มว่า “จักรพรรดิได้ทรงค้นคว้าพบวิธีทำสงคราม
แบบใหมพ่ ระองคใ์ ช้ขาของเราแทนที่จะเป็นดาบปลายปืน”
3. การจโู่ จม เกอื บทุกครง้ั ท่นี โปเลียนทำการจโู่ จม เปน็ การจู่โจมทางยทุ ธศาสตร์ เช่น ในการยุทธท่ี
มาเรงโก (Marengo) (ค.ศ.1800) อูล์ม (Olm) (ค.ศ.1805) เจนา (Jena) (ค.ศ.1806) และในตอนต้นของการ
ยุทธท่ี วอร์เตอร์ลู (Waterloo) นโปเลียนได้เขียนไว้เม่ือ 7 มกราคม ค.ศ.1814 ว่า “ยุทธศาสตร์เป็นศิลปะใน
การใช้เวลาและพื้นที่ให้เป็นประโยชน์ ข้าพเจ้าระมัดระวังในเรื่องหลัง (พื้นท่ี) น้อยกว่าเรื่องแรก (เวลา) เรา
สามารถจะเอาพน้ื ทกี่ ลบั คนื มาได้ แตจ่ ะไม่อาจเอาเวลาทเ่ี สยี ไปกลบั คืนมา”

