Page 10 - ใบความรู้ ม.3 เทอม1

ใบความรู้

ชื่อหน่วยการเรียนรู้ ระบำมาตรฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓

แผนการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง ระบำนันทอุทยาน เวลา ๓๖ ชั่วโมง



ประวัติความเป็นมาระบำนันทอุทยาน

เป็นระบำที่ประดิษฐ์ขึ้นใหม่ในสมัยรัชกาลที่ ๙ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ อาจารย์มนตรี ตราโมท ได้
ุ
ประพันธ์บทร้องของระบำชุดนี้ เพื่อประกอบการแสดงละครดึกดำบรรพ์ เรื่อง อณรุท และกรุงพาณชมทวีป
ซึ่งเป็นบทพระนิพนธ์ของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ที่ได้เคยจัดแสดง ณ โรงละครดึกดำ
บรรพ์ (วังบ้านหม้อของเจ้าพระยาเทเวศร์วงศ์วิวัฒน์) ในตอนปลายสมัยรัชกาลที่ ๕ ซึ่งแต่เดิมจัดเป็นระบำ

เทวดา นางฟ้า ใช้เพลงหน้าพาทย์ประกอบการรำ ไม่มีบทร้อง

ครั้นต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๙ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๐ กรมศิลปากรได้จัดแสดงละครตอนนี้ให้
ประชาชนชม ณ โรงละครศิลปากร ในบริเวณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จึงได้มีการปรับปรุงการแสดงโดย

้
เพิ่มชุดระบำนันทอุทยานนี้ แทนระบำเทวดานางฟาชุดเดิม
ระบำชุดนี้ ถือเป็นระบำมาตรฐานชุดหนึ่ง ในรูปแบบของระบำสมัยรัตนโกสินทร์ ผู้แสดงแต่งกาย

ยืนเครื่องพระ นาง ปัจจุบันระบำชุดนี้ไม่สู้แพร่หลายนัก ทั้งนี้เพราะว่า บทร้องมีความหมายเฉพาะตัว ไม่

เหมาะที่จะนำไปแสดงในโอกาสอื่น วิทยาลัยนาฏศิลปะเห็นความสำคัญว่าเป็นระบำมาตรฐาน ที่มีรูปแบบ
เฉพาะตัว และได้ปรับปรุงขึ้นใหม่ สมควรที่จะสืบทอดอนุรักษ์ไว้ จึงได้บรรจุไว้ในหลักสูตรเพื่อให้นักเรียน

ได้เรียนรู้

ลักษณะเฉพาะของระบำชุดนี้ คือ บทร้องแรกของเพลงชมตลาด ท่ารำจะต้องตีบทตาม
ความหมายของบทร้อง สำหรับบทร้องเพลงต้นวรเชษฐ์ ใช้ท่ารำของเพลงวรเชษฐ์ของเก่าแทนการตีบทตาม

ความหมาย ท่ารำเพลงต้นวรเชษฐ์ของเดิมนั้น เข้าใจว่า หม่อมเข็ม กุญชร (หม่อมของเจ้าพระยาเทเวศร์)

เป็นผู้ประดิษฐ์ท่ารำ ส่วนท่ารำระบำนันทอุทยาน ประดิษฐ์ท่ารำโดย หม่อมครูต่วน (ศุภลักษณ์) ภัทร
นาวิก คุณครูลมุล ยมะคุปต์ และคุณครูมัลลี คงประภัสร์