Page 336 - Proceeding_รวมปก_Neat

312

บทน า

จำกรำยงำนสถำนกำรณ์ควำมยำกจนและเหลื่อมล ่ำในปี 2562 ซึ่งเป็นกำรรำยงำนสถำนกำรณ์ล่ำสุด

ของส ำนักงำนสภำพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ พบว่ำ สัดส่วนคนยำกจนลดลงจำกร้อยละ 9.85

ในปี 2561 มำอยู่ที่ร้อยละ 6.24 ในปี 2562 หรือมีคนจนจ ำนวน 4.3 ล้ำนคน ลดลงจำก 6.7 ล้ำนคน ในปีก่อน

หน้ำ ทั้งเมื่อพิจำรณำแนวโน้มของควำมยำกจน ในระหว่ำงปี 2541 - ถึงปัจจุบัน สัดส่วนและจ ำนวนคนจน

มีแนวโน้มลดลงอย่ำงต่อเนื่อง จำกจ ำนวนคนยำกจน 25.8 ล้ำนคนหรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 38.63

ในปี 2541 ลดลงเหลือ 11.6 ล้ำนคน หรือร้อยละ 17.88 ในปี 2552 และลดลงเหลือ 4.3 ล้ำนคน หรือร้อยละ

6.24 ในปี 2562 (สภำพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ, 2563 ) อย่ำงไรก็ตำมกำรรักษำระดับสัดส่วน
คนจนให้อยู่ในระดับต ่ำนั้น ยังต้องติดตำมสถำนกำรณ์ต่อไป เนื่องจำกในปี 2563 ประเทศไทยประสบกับภำวะ

กำรแพร่ระบำดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนำ 2019 (COVID-19) ที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและกำรจ้ำงงำน

เป็นวงกว้ำง ประกอบกับคนยำกจนลดลงทั้งกลุ่มคนยำกจนน้อยและคนยำกจนมำก แต่คนเกือบจนกลับมีอยู่

เป็นจ ำนวนมำก เมื่อพิจำรณำคนเกือบจนหรือกลุ่มประชำกรที่ไม่ใช่คนยำกจนแต่มีรำยจ่ำยเพื่อกำรอุปโภค

บริโภค ใกล้เคียงกับเส้นควำมยำกจน ซึ่งอำจกล่ำวได้ว่ำประชำกรในกลุ่มนี้มีควำมเสี่ยงที่จะเป็นคนยำกจน

ได้ง่ำย หำกมีปัญหำมำกระทบ เช่น กำรเจ็บป่วย กำรว่ำงงำน อุบัติภัย ฯลฯ กำรเฝ้ำระวังและมีมำตรกำรดูแล

ช่วยเหลือต่อเนื่องจะช่วยไม่ให้คนกลุ่มนี้ตกไปเป็นกลุ่มคนจน
กำรแก้ไขปัญหำควำมจนและควำมเหลื่อมล ้ำทำงสังคม เป็นหนึ่งในนโยบำยยุทธศำสตร์ชำติที่รัฐบำล

ให้ควำมส ำคัญ อำทิ โครงกำรบัตรสวัสดิกำรแห่งรัฐ ซึ่งเป็นโครงกำรที่มุ่งช่วยเหลือประชำชนผู้มีรำยได้น้อย

ให้พ้นจำกปัญหำควำมยำกจน โดยรัฐบำลจะให้เงินใส่ไปในบัตรสวัสดิกำร ให้ผู้ที่มีรำยได้น้อยขึ้นทะเบียน

กับกระทรวงกำรคลัง น ำไปใช้ซื้อสินค้ำอุปโภคบริโภค เพื่อช่วยในกำรลดค่ำครองชีพ ทั้งกำรซื้อสินค้ำ

และสำธำรณูปโภค อย่ำงไรก็ตำมโครงกำรดังกล่ำวยังไม่สำมำรถแก้ปัญหำควำมจนและควำมเหลื่อมล ้ำ

ทำงสังคมได้อย่ำงทั่วถึงเพรำะมีคนจนจ ำนวนไม่น้อยที่ยังไม่สำมำรถลงทะเบียน เนื่องจำกอยู่พื้นที่ห่ำงไกล

ไม่ทรำบถึงมำตรกำรของภำครัฐ

แผนงำนวิจัยด้ำนกำรวิจัยและนวัตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหำคนจนอย่ำงเบ็ดเสร็จและแม่นย ำนี้นั้น

มุ่งหวังให้เกิดกลไกควำมร่วมมือของสถำบันอุดมศึกษำ ร่วมมือกับกลไกภำคประชำสังคมในพื้นที่เพื่อกำรส ำรวจ
และวิเครำะห์ข้อมูลคนจนรำยครัวเรือนอย่ำงแม่นย ำเพื่อน ำคนจนที่ยำกไร้และขำดโอกำสในกำรเข้ำถึงระบบ

สวัสดิกำรภำครัฐออกมำเข้ำสู่ระบบ อีกทั้งยังช่วยเหลือคนจนผ่ำนกำรสร้ำงโมเดลกำรจัดกำรกระบวนกำร

เรียนรู้เพื่อพัฒนำอำชีพและเพิ่มทักษะกำรด ำรงชีวิตโดยสถำบันอุดมศึกษำและองค์กรภำคประชำสังคมในพื้นที่

โดยมุ่งเน้นที่จะท ำระบบคัดกรองและช่วยเหลือคนจน 20 จังหวัดน ำร่อง ได้แก่ ชัยนำท แม่ฮ่องสอน สุรินทร์

ศรีสะเกษ ยโสธร อ ำนำจเจริญ กำฬสินธุ์ สกลนคร มุกดำหำร ปัตตำนี ล ำปำง พิษณุโลก นครรำชสีมำ บุรีรัมย์

อุบลรำชธำนี เลย ร้อยเอ็ด พัทลุง ยะลำ นรำธิวำส เพื่อพัฒนำเป็นระบบข้อมูลขนำดใหญ่ที่เชื่อมต่อกับระบบ