Page 6 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือหลวง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3

คำ�นำ�
ค ำนิยม

ส�านักการลูกเสือยุวกาชาดและกิจการนักเรียน ส�านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการร่วมกับ

สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนน ี
่
ุ
พัฒนาโครงการส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา มีวัตถประสงค์เพือเสริมสร้าง
ทักษะชีวิตให้เด็กและเยาวชนในสถานศึกษาด้วยกระบวนการลูกเสือ โดยให้เด็กและเยาวชนลงมือปฏิบัติด้วย
ตนเอง ในการท�ากิจกรรมอย่างครบวงจร ตั้งแต่การศึกษา วิเคราะห์ วางแผน ปฏิบัติตามแผน ประเมิน และปรับปรุง
การจัดกิจกรรม รวมถึงการท�างานเปนระบบหมูตามกระบวนการลูกเสือ ซึงกิจกรรมดังกล่าวเปนการพัฒนาความ
็
่
่
็
เปนมนษย์แบบองค์รวม ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และสติปญญา ท�าให้เด็กและเยาวชนมีระเบียบวินัย มีจิตส�านก
ุ
ึ
ั
็
่
์
ในการท�าความดีเพือท�าประโยชนให้กับครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติ ต่อไป
เริมจากการศึกษาความเปนไปได้ ศึกษาเอกสารและงานวิจัยทีเกียวข้องทั้งในและต่างประเทศ
่
่
็
่
จัดประชุมผู้เชียวชาญทั้งด้านลูกเสือ ด้านทักษะชีวิต รวมทั้งด้านการพัฒนาเด็กและเยาวชน เพือก�าหนด
่
่
ั
่
่
ั
คู่มือส่งเสริมและพฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศกษา เป็นเครื่องมือส าคัญส าหรับ กรอบโครงสร้างหลักสูตรลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต ทีสอดคล้องกับปญหาตามวัยและพัฒนาการด้านตาง ๆ
ึ
ครูผู้สอน ลูกเสือ เนตรนารี ที่จะใช้ส าหรับวางแผนการสอน การวัดและการประเมินผู้เรียน จัดท าขึ้นโดยมี ของลูกเสือแต่ละประเภท
่
เป้าหมายส าคัญ คือ เสนอแนวทางที่เหมาะสมในการจัดการเรียนการสอนในรายวิชาต่าง ๆ ส าหรับ คูมือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต ฉบับทดลอง สมาคมวางแผนครอบครัว
ั
ี
ครูผู้สอนน าไปใช้เป็นหลักการในการจัดการเรียนการสอน โดยสามารถพฒนาและปรับปรุงให้ดีขึ้นตาม แห่งประเทศไทยฯ ได้เริ่มใช้ในป พ.ศ. 2553 มีโรงเรียนจากทุกภูมิภาคของประเทศเข้าร่วมโครงการ จ�านวน 26
ความรู้ ความสามารถของครูผู้สอน ตามบริบทแต่ละภูมิภาค โรงเรียน โดยได้ด�าเนนการควบคูไปกับการวิจัยและประเมินผลการใช้คูมือ และท�าการปรับปรุงคูมือครั้งแรกเมือ
่
่
่
่
ิ

หลักสาคัญของเอกสารชุดน้ นอกเหนือจากเสนอแนวทางด้านเน้อหาสาระสาคัญ วิธีสอน เมษายน พ.ศ. 2554 โดยได้เพิ่มเติม เพลง เกม นิทาน เรืองสั้นและเนอหาให้ครบถ้วนยิ่งขึน
ื
ี
้
่
้
ื
ิ
่
ี
ิ
่
ั
้
ทเหมาะสม การวัดและประเมนผล ตัวอยางแบบทดสอบ วิธีทดสอบ แลวยงสามารถต่อยอดทางความคด การปรับปรุงครั้งทีสอง มิถนายน พ.ศ. 2559 เกิดขึนตามข้อเสนอแนะจากการประชุมปฏิบัติการ
้
่
ุ
ของครูผู้สอนได้ เนื่องจากเป้าหมายที่ต้องการคือ การน าเอากระบวนการลูกเสือมาจัดการเรียนรู้ให้แก่ “การขับเคลือนกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้วยกระบวนการลูกเสือ” ซึงจัดโดยส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาด
่
่
ู
ผ้เรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ในการทากิจกรรมอย่างครบวงจร เพ่อให้เป็นผ้มีคุณธรรม จริยธรรม และกิจการนักเรียน ส�านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยยึดข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติว่าด้วย

ื
ู
ตามกระบวนการของลูกเสือ จึงเชื่อได้ว่า หากผู้เรียนเข้าใจและปฏิบัติได้แล้ว จะเป็นคนดีในสังคมต่อไป การปกครอง หลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือ และเพิมจ�านวนแผนการจัดกิจกรรมให้ครบ 40 ชั่วโมง
่
ั
ขอขอบคุณ ผู้ร่วมด าเนินการในการจัดท าคู่มือส่งเสริมและพฒนากิจกรรมลูกเสือทกษะชีวิต
ั
็
่
็
่
ในสถานศึกษาทุกภาคส่วน ที่เล็งเห็นประโยชน์ในการท าเอกสารชุดนี้จนส าเร็จเรียบร้อย สามารถเผยแพร่ได้ เพือครอบคลุมสาระทีจ�าเปนอย่างครบถ้วน เปนการเตรียมการขยายผลในโรงเรียนสังกัดส�านักงานคณะกรรมการ
็
่
ี
้
ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์ต่อเด็กและเยาวชนในที่สุด การศึกษาขั้นพืนฐาน (สพฐ.) ทั่วประเทศ และได้แบ่งคูมือออกเปน 11 เล่ม ส�าหรับลูกเสือแต่ละชั้นป
่
ิ
เพือความสะดวกของผู้สอน รวมทั้งทางส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียนได้ด�าเนนการวิจัยและ
ประเมินผลการใช้คู่มือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต จ�านวน 53 โรงเรียน คู่ขนานกับสมาคมวางแผน
ครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ ด้วย
ส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน และสมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ
่
่
้
ี
นายประเสริฐ บุญเรือง ขอขอบพระคุณหนวยงานและบุคลากรทุกท่านทีมีส่วนร่วมในโครงการให้ส�าเร็จลุล่วง ณ โอกาสน ตั้งแต ่
่
รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ การริเริมโครงการการจัดท�าหลักสูตรและคูมือ การทดลองวิจัยและประเมินผลการใช้คูมือ รวมทั้ง
่
่
เลขาธิการส านักงานลูกเสือแห่งชาติ การปรับปรุงคูมือทั้ง 2 ครั้ง หวังเปนอย่างยิงว่าคูมือชุดนจะช่วยส่งเสริมให้กิจการลูกเสือของประเทศไทย
่
็
่
่
ี
้
ซึงด�าเนนมาครบวาระ 108 ป ในป พ.ศ. 2562 น ได้เปนเครืองมือส�าคัญและก่อให้เกิดประโยชนสูงสุด
์
่
ี
็
ี
้
ี
่
ิ
ต่อการพัฒนาเด็กและเยาวชนของชาติต่อไป

ั
ื
ั
ี
ส�ำนกกำรลูกเสอ ยุวกำชำดและกิจกำรนกเรยน
ึ
ั
ส�ำนกงำนปลัดกระทรวงศกษำธิกำร