Page 31 - นาวิกศาสตร์ เดือน กรกฎาคม ๒๕๕๖

หมู຋฼รือรบฝรัไง฼ศสเดຌล຋วงลๅำ฼ขຌามา฿นน຋านนๅำเทย༛การสูຌรบ ๡การยุทธຏทีไปาก฽ม຋นๅำ฼จຌาพระยา๢༛หรือ༛๡วิกฤตการณຏ༛

ระหว຋างเทยกับฝรัไง฼ศสจึง฼ริไมตຌนขึๅนอย຋างเม຋อาจ༛ ร.ศ.ํํ๎๢༛฿นขณะนัๅนชาติตะวันตกกใเดຌ฼ขຌามามีอิทธิพล
หลีก฼ลีไยงเดຌ.....༛มูล฼หตุสำคัญของการสูຌรบกัน฿นครัๅงนัๅน༛ ฿นภาคพืๅน฼อ฼ชียอาค฼นยຏมากขึๅน༛฾ดยมีจุดมุ຋งหมาย༛
สืบ฼นืไองมาจาก฿นตຌนพุทธศตวรรษทีไ༛๎๑༛ฝรัไง฼ศสซึไงเดຌ ฼พืไอการ฽สวงหาอาณานิคม༛ซึไงขณะนัๅน༛ญวน༛฼ขมร༛
ญวนเวຌ฿นอำนาจ฽ลຌว༛฼ริไม฽ผ຋อิทธิพล฼ขຌามาครอบคลุม ฽ละลาว༛ตก฼ปຓนอาณานิคมของฝรัไง฼ศส༛ส຋วนพม຋า༛฽ละ
฼ขมรมากขึๅน༛฼พืไอ฽ก຋ง฽ย຋งกัน฽สดงอำนาจกับอังกฤษ༛ มา฼ล฼ซีย༛ตก฼ปຓนอาณานิคมของอังกฤษ༛จากนัๅนฝรัไง฼ศส
฽ละ฼พืไอการครอบครอง฽ม຋นๅำ฾ขงทัๅงหมด༛ฝรัไง฼ศสจึงส຋ง กใ฼ริไม฽ผ຋อิทธิพล฼ขຌามา฿นอิน฾ดจีน༛ กระทัไง฼ดือน
กำลังทหารรุก฼ขຌามาทางดิน฽ดนฝຑດงซຌายของ฽ม຋นๅำ฾ขง༛ กุมภาพันธຏ༛ พ.ศ.๎๐๏๑༛ ฼มอซิ฼ออรຏ༛ ฼ดอลองคลຏ༛

༛ ต຋อมา฿นป຃༛พ.ศ.๎๐ํ์༛หลังจากฝรัไง฼ศสยึด฼ขมร (M.Deloncle)༛สมาชิกสภาผูຌ฽ทนราษฎรฝรัไง฼ศสเดຌ
ส຋วนนอกเดຌ฽ลຌว༛กใเดຌมุ຋งความสน฿จเปทีไการยึดครอง༛ ฼สนอต຋อรัฐสภา฼ร຋ง฿หຌรัฐบาลฝรัไง฼ศส฿ชຌกำลังกับประ฼ทศ
ดิน฽ดนลาว༛ซึไง฿นขณะนัๅนลาวยังคง฼ปຓนประ฼ทศราช เทย฿นปຑญหา฼รืไอง฼ขต฽ดน༛ซึไงฝรัไง฼ศสอຌางว຋า฼คย฼ปຓน
ของเทยอยู຋༛จึงทำ฿หຌรัฐบาลเทยมีความวิตก฼กีไยวกับ ของญวน฽ละ฼ขมร༛ฝรัไง฼ศสจึงยกกำลังทหาร฼ขຌามา
ปຑญหา฼รืไองพรม฽ดนทีไจะ฼กิดขึๅน༛฼นืไองจาก฼ขต฽ดน༛ ประชิดฝຑດงซຌายของ฽ม຋นๅำ฾ขง༛฽ละส຋ง฼รือลู฽ตง༛(Lutin)༛
หัว฼มืองลาวนัๅนยังเม຋มีการกำหนดทีไ฽น຋นอน༛อีกทัๅงยังมี ฼ขຌามายังกรุง฼ทพฯ༛฼มืไอตຌนป຃༛พ.ศ.๎๐๏๒༛฾ดยอຌางว຋า
สถานะ฼ปຓน༛๡฼มืองสองฝຑດงฟງา๢༛คือการทีไ฼จຌา฼มืองยอมรับ ฼พืไอคุຌมครองผลประ฾ยชนຏของฝรัไง฼ศสทีไมีอยู຋฿นเทย༛
อำนาจการปกครองทัๅงจากญวน฽ละเทย༛฽ต຋ถึงกระนัๅน รัฐบาลเทยจึงจำตຌองอดกลัๅนต຋อความกຌาวรຌาวของ
ต຋างฝຆายกใเม຋เดຌมีการจัดการปกครอง฿หຌรัดกุม฽ต຋อย຋าง฿ด༛ ฝรัไง฼ศส฼สมอมา༛ทว຋า฼หตุการณຏเม຋เดຌยุติลง฼พียง฽ค຋นัๅน༛

ซึไง฼ปຓนช຋องทาง฿หຌฝรัไง฼ศสอຌางสิทธิ฼หนือดิน฽ดน༛ ฿น฼ดือนกรกฎาคมป຃฼ดียวกัน༛ รัฐบาลฝรัไง฼ศสเดຌ༛
สิบสองจุเทย฽ละหัวพันทัๅงหຌาทัๅงหก༛฿นฐานะผูຌสืบสิทธิ ขออนุญาตต຋อรัฐบาลเทย༛ทีไจะนำ฼รือรบอีก༛๎༛ลำ༛คือ༛
ต຋อจากญวน༛ส຋วน฼หตุการณຏทีไ฼ปຂด฾อกาส฿หຌฝรัไง฼ศส฿ชຌ ๡฼รือ฽องคองสตังตຏ๢༛(Inconstant)༛฽ละ༛๡฼รือ฾ค฽มต๢༛
฼ปຓนขຌออຌาง฿นการ฼ขຌา฽ทรก฽ซง฽ละรุกรานหัว฼มืองลาว (Comete)༛฼ขຌามายังประ฼ทศเทย༛รวมกับ༛฼รือลู฽ตง༛
คือการรุกรานของพวกจีนฮ຋อ༛ซึไง฼ปຓนพวกกบฏเตຌ฼ผใงทีไ (Lutin)༛ทีไมาประจำอยู຋ทีไกรุง฼ทพฯ༛฽ลຌว༛ซึไงตรงจุดนีๅ
หนีมาจากจีน༛ระหว຋างป຃༛พ.ศ.๎๐ํ๔༛๜༛พ.ศ.๎๐๏์༛ รัฐบาลเทยเดຌพิจารณา฼หในว຋าการทีไต຋างประ฼ทศ༛
฾ดยการปราบปรามฮ຋อทีไยกมารุกรานนีๅ฼ปຂด฾อกาส฿หຌ นำ฼รือรบของตน฼ขຌามาประจำอยู຋฿นกรุง฼ทพฯ༛฼กินกว຋า༛ํ༛ลำ༛

เทยเดຌ฽สดงสิทธิ฼หนือดิน฽ดนลาว༛ดຌวยการยกกองทัพ นัๅน฼ปຓนสิไงทีไเม຋น຋าปลอดภัยสำหรับประ฼ทศเทยจึงตอบ
เปจัดการหัว฼มืองต຋าง༛โ༛ของลาว฿หຌ฼ปຓนระ฼บียบ༛฿นครัๅง ปฏิ฼สธกลับเป༛ ฽ต຋อย຋างเรกใตามรัฐบาลเทยกใเม຋เดຌ༛
นัๅนพระบาทสม฼ดใจพระจุลจอม฼กลຌา฼จຌาอยู຋หัว༛฾ปรด
฼กลຌาฯ༛฿หຌยกทัพ฿หญ຋พรຌอมอาวุธทันสมัยเปยังลาว฼พืไอ
ปราบปรามพวก฽ขใงขຌอ฿หຌสงบราบคาบ༛฽ละ฿น฼วลา
฼ดียวกันนัๅนฝรัไง฼ศสซึไงกำลังปราบปรามพวกฮ຋อ༛ ༛
฿น฽ควຌนตัง฼กี็ยกใเดຌถือ฾อกาสส຋งทหาร฼ขຌามา฿นหัว฼มือง
ลาว฼ช຋น฼ดียวกัน༛฾ดยอຌางว຋า฼พืไอตามตีพวกฮ຋อทีไ฽ตก
กระจัดกระจาย฼ขຌามา฿นบริ฼วณนีๅ༛฽ละปຑญหา฼รืไอง

฼ขต฽ดนทีไคาบ฼กีไยวกันระหว຋างเทยกับฝรัไง฼ศสจึง฼กิดขึๅน༛
฽ละทวีความรุน฽รงจนกลาย฼ปຓนปຑญหาทีไ฼รียกว຋า༛ ༛ เรือแองคองสตังต ์

นาวิกศาสตร ปที่ ๙๖ เลมที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๕๖ 29