Page 123 - ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต

ิ
ชีววทยาพื้นฐาน ม.4 - 117 -

เพอรอกซิโซม (Peroxisome)
โครงสร้าง

ออร์แกเนลล์ที่มีเยื่อหุ้มชั้นเดียว มีลักษณะเป็นถุงกลม โครงสร้างคล้ายกับไลโซโซม
หน้าที่
1. เกี่ยวกับการสร้างและสลาย H2O2
2. เกี่ยวข้องกับการสลายกรดไขมันในกระบวนการ ß – oxidation

3. เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนไขมันที่สะสมในเมล็ดให้เป็นน้ าตาล
4. เกี่ยวข้องกับการสร้างฟอสโฟลิพิดในเยื่อหุ้มไมอีลิน (myelin sheath)
5. ก าจัดแอลกอฮอล์ส่วนเกินในร่างกาย พบในตับ
6. เกี่ยวข้องกับการเกิด photorespiration ในพืช C3

แวคิวโอล (Vacuole)
โครงสร้าง
ออร์แกเนลล์ที่มีเยื่อหุ้มชั้นเดียว แบ่งออกได้เป็น 4 แบบ ขึ้นกับโครงสร้างและหน้าที่
1. Food vacuole ในพวกโปรโตซัวและเซลล์เม็ดเลือดขาวบางชนิด

2. Contractile vacuole ในโปรโตซัวน้ าจืด
3. Fat vacuole ในเนื้อเยื่อสะสมไขมันในสัตว์ (adipose tissue)
4. Central vacuole หรือ Sap vacuole ในเซลล์พืช (เยื่อหุ้มนี้เรียก tonoplast)

หน้าที่ จ าแนกตามประเภทและชนิดของแวคิวโอล
1. Food vacuole บริเวณที่เก็บอาหารและรวมกับไลโซโซมเมื่อเกิดการย่อย
2. Contractile vacuole ท าหน้าที่ก าจัดน้ าส่วนเกินในโปรโตซัวน้ าจืด
3. Fat vacuole ท าหน้าที่สะสมหยดไขมัน (lipid droplet)
4. Central vacuole ท าหน้าที่ในการสะสมสารชนิดต่างๆ เช่น น้ า แร่ธาตุ สารสีบางชนิด

นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับการรักษาความดันเต่ง (turgor pressure) ภายในเซลล์ท าให้
เกิดการขยายขนาดของเซลล์ได้

ภาพที่ 4.19 Central vacuole ในเซลล์พืช และ Contractile vacuole ของพารามีเซียม
ที่มา: Pearson Education, Inc. (Campbell 6 edition)