Page 2 - Spotlight A+ Tg 4 & 5 Sains KSSM

Ciri-ciri Ekstra Buku Ini

BAB
9 Teknologi Angkasa Lepas
SKOP Bestari PETA KONSEP
Muka
skop bestari • Menerangkan jenis-jenis orbit satelit 436 – 437
Standard Pembelajaran yang Penting
surat
• Menjelaskan dengan menggunakan gambar rajah kedudukan
apogi (apogee) dan perigi (perigee) satu satelit dalam orbit elips.
• Membuat perkaitan hubungan antara ketinggian orbit dengan 437
halaju satelit. 437 – 438 Kandungan keseluruhan
9.1 Satelit • Menerangkan bagaimana satelit dilancarkan dan ditempatkan
Mengandungi Standard dalam orbit. 438 – 440
©PAN ASIA PUBLICATIONS
• Menerangkan fungsi stesen angkasa 440 bab diringkaskan dalam
Pembelajaran (SP) yang • Berkomunikasi mengenai kaedah menjejaki stesen angkasa 440 – 441
• Menghuraikan kesan perkembangan pesat dalam teknologi
441 – 442
angkasa lepas bentuk peta konsep.
perlu dicapai dalam setiap 9.2 Sistem Penentu • Menjelaskan tentang Sistem Penentu Sejagat (Global 442 – 443
Sejagat (Global
Positioning Positioning System, GPS)
bab. System, GPS) • Mengaplikasikan sistem koordinat GPS untuk tujuan navigasi 442 – 446
Kata Kunci 46 Konsep
• Orbit Rendah Bumi / Low Earth Orbit (LEO) • Kenderaan pelancar diguna semula / Reusable Tenaga
Tg 5 • Orbit Sederhana Bumi / Medium Earth Orbit Launch Vehicle (RLV) Teknologi Hijau dalam Dasar Teknologi 4 tonggak Ekonomi
Sains Bab 4 Kadar Tindak Balas (MEO) • Stesen Angkasa Antarabangsa / International Space Melestarikan Alam Hijau Kebangsaan kelestarian
• Orbit Tinggi Bumi / High Earth Orbit (HEO) Station (ISS) Alam sekitar
3. Mengoperasikan
• Orbit geosegerak / Geosynchronous Orbit (GSO) pada • Bahan buangan di angkasa lepas / Space junks Sosial
tekanan
proses
• Orbit geopegun / Geostationary Equatorial Orbit • Format darjah, minit dan saat / Degree, Minutes Sektor-sektor Teknologi Hijau
yang sangat tinggi menimbulkan masalah
and Second (DMS) format
(GEO) seperti kos dan keselamatan. Pembinaan
Video Proses Sentuh • Apogi / Apogee dan penyelenggaraan kelengkapan untuk
• Format darjah decimal / Decimal Degree (DD)
format
http://bit.ly/prosesSentuh • Perigi / Perigee menguruskan proses pada tekanan tinggi Sektor pengurusan Sektor pertanian Sektor pengangkutan
• Kenderaan pelancar digunakan sekali / Expendable Sektor tenaga sisa dan air sisa dan perhutanan
menelan kos yang tinggi. Maka, satu tekanan
Launch Vehicle (ELV) kompromi dipilih untuk mengimbangkan kos
Aplikasi Prinsip Kadar Tindak Balas pembinaan dan penyelenggaraan alatan yang
1. Tindak balas pembuatan ammonia dan asid sulfurik mahal untuk beroperasi pada tekanan tinggi Isu sosiosaintifik: Isu sosiosaintifik: sektor pertanian sektor perhutanan Isu sosiosaintifik:
• Penggunaan sumber
• Pembuangan sisa
• Pencemaran udara
membebaskan haba. Untuk menganjakkan tindak dengan keselamatan pekerja dan harta. tenaga tidak boleh tidak terancang dari asap kenderaan
434
balas ke kanan, suhu rendah patut digunakan. Lebih 4. Antara faktor mangkin memainkan peranan baharu • Pembebasan gas Isu sosiosaintifik: Isu sosiosaintifik:
rendah suhu, lebih tinggi peratusan hasil. Tetapi, penting dalam industri: • Pembakaran bahan rumah hijau • Penggunaan racun • Penerokaan hutan
BAB suhu rendah melambatkan tindak balas kerana (a) Mangkin meningkatkan kadar tindak balas. api fosil serangga secara tidak aplikasi Teknologi Hijau
4 kadar tindak balas akan menurun. Oleh itu, suhu (b) Mangkin menyingkatkan masa untuk aplikasi Teknologi Hijau aplikasi Teknologi Hijau • Penggunaan baja kimia terkawal • Mod pengangkutan hijau
400 – 450 °C dipilih sebagai suhu kompromi antara
proses selesai.
penghasilan yang tinggi dan kadar tindak balas.
Portal Spotlight 2. Kedua-dua proses melibatkan tindak balas bergas. (c) Mangkin membolehkan proses dijalankan • Menggunakan • Pencegahan dan aplikasi Teknologi Hijau • Menanam semula • Kenderaan cekap tenaga
aplikasi Teknologi Hijau
pada suhu rendah dan tekanan rendah
• Kenderaan gas asli
Tekanan tinggi menggalakkan penghasilan yang
pengurangan
sumber tenaga
untuk mengurangkan kos.
• Bahan api bio
• Pengasingan dan kitar
boleh baharu
tinggi dan meningkatkan kadar tindak balas. Tetapi
• Racun organik
pokok
• Mempraktikkan
• Baja kompos
semula
Cuba Soalan 1(a)(ii) dalam Zon Formatif 4.3
Z dalam industri, tekanan rendah digunakan. kecekapan tenaga • Rawatan dan pemprosesan • Kawalan biologi • Mewartakan hutan
(biologi)
on Formatif
simpan
4.3
• Konsep 5R
1. Dalam industri kimia, proses Haber digunakan untuk membuat ammonia secara besar-besaran.
Imbas kod QR untuk (a) (i) Nyatakan unsur dalam sebatian ammonia. Tg 5 Sains Bab 3 Kelestarian Alam Sekitar Sektor perindustrian bangunan Sektor teknologi maklumat
Sektor
dan komunikasi (TMK)
dan pembuatan
(ii) Nyatakan bahan mentah untuk pembuatan ammonia dalam proses Haber.
(iii) Tulis persamaan perkataan bagi tindak balas dalam 1(a)(ii).
(iv) Nyatakan keadaan tindak balas yang digunakan dalam proses Haber. • Mengurangkan penggunaan tenaga dan bahan api
melayari laman web atau • Menggunakan tenaga dengan berkesan

(b) Nyatakan satu kegunaan ammonia dalam industri pertanian.
• Menggantikan penggunaan tenaga yang tidak dapat
2. Asid sulfurik yang terdapat dalam makmal kimia dibuat melalui proses Sentuh.
diperbaharui atau menghasilkan gas rumah hijau
(a) Apakah bahan mentah bagi pembuatan asid sulfurik? dengan tenaga lain
video berkaitan dengan (b) Bahan mentah dalam 2(a) ditukarkan kepada sulfur dioksida.

(i) Bagaimanakah pertukaran ini dilakukan?
(ii) Tulis persamaan perkataan bagi pertukaran ini.
(c) Nyatakan satu kegunaan asid sulfurik dalam industri pertanian.
subtopik yang dipelajari. BAB 3 • Mengurangkan penggunaan bahan
• Menggunakan bahan dengan
Soalan KBAT Mirip SPM
berkesan
KOMEN
PEMERIKSA
• Menggantikan penggunaan bahan
yang tidak dapat diperbaharui atau • Memanjangkan hayat produk
1. Proses Sentuh digunakan untuk membuat asid Bahan X Bahan Y menghasilkan gas rumah hijau • Membenarkan penambahbaikan
sulfurik. Dalam peringkat awal, sulfur ditukarkan A O O dengan bahan lain prestasi satu produk
kepada sulfur dioksida dan kemudian kepada
sulfur trioksida. B O O 2 • Melesapkan gas rumah hijau melalui
perubahan kegunaan tanah
Bahan X Bahan Y C O 2 O • Pemindahan karbon menjadi biojisim • Mengurangkan sisa dan sisa
produk
Sulfur Sulfur Sulfur D O 2 O 2 • Menyimpankan karbon dalam produk • Menyumbang kepada
dioksida trioksida semula dan mengilang
mengitar semula, mengguna
• Penyimpanan karbon dioksida dalam
Komen Pemeriksa: singki karbon
Rajah 1 Oksigen diperlukan untuk kedua-dua peringkat semula
Apakah bahan X dan bahan Y? K3 dan wujud dalam bentuk molekul, O 2 . Rajah 3.3 Langkah tapak tangan karbon
Jawapan: D
Galeri Info pelupusan di mana produk tersebut akan
dibiarkan reput.
318 4.3.1 (b) Kitar hayat mengitar semula melibatkan
Singki karbon merupakan tempat semula jadi seperti semua peringkat kitar hayat daripada
hutan dan lautan yang berfungsi mengurangkan sumber sehingga pelupusan, tetapi produk
Tg 4
kuantiti karbon dioksida dalam udara. tersebut akan dikitar semula dalam kitaran
Bab 6 Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan Sains biologi dan teknikal.
Kitar Hayat Produk
Pola Pertumbuhan Tumbuhan
1. Terdapat dua jenis kitar hayat produk iaitu, kitar Galeri Info Galeri Info
Eksperimen 6.2 hayat mereput (cradle to grave) dan kitar hayat Upcycling atau upcycle ialah proses mengubah bahan
mengitar semula (cradle to cradle). lama atau buangan menjadi produk baharu
Tujuan: Mengkaji pola pertumbuhan anak benih kacang hijau. (a) Kitar hayat mereput melibatkan kitar dengan mempertingkat kegunaan dan nilainya.
Pernyataan masalah: Apakah pola pertumbuhan anak benih kacang hijau? hayat produk daripada sumber sehingga
Hipotesis: Pola pertumbuhan anak benih kacang hijau adalah lengkung berbentuk sigmoid.
Pemboleh ubah: Penghasilan Penghasilan
(a) Dimanipulasikan: Masa produk produk Maklumat tambahan
(b) Bergerak balas: Ketinggian anak benih kacang hijau Pengangkutan Pengedaran
produk
Aktiviti / EksPERIMEN Bahan: Biji benih kacang hijau, kapas, air Pengangkutan bagi produk yang Pengedaran Pengekstrakan bagi produk yang Penjualan berkaitan dengan bab
(c) Dimalarkan: Jenis anak benih kacang hijau
Kitar hayat
Kitar hayat
produk
Radas: Piring Petri, penyepit, pembaris
dibiarkan mereput
dikitar semula
Prosedur:
life cycle of a
1. Tiga biji benih kacang hijau direndam di dalam piring Petri sehingga kembang. Pengekstrakan (cradle to grave Penjualan sumber (cradle to cradle life produk
cycle of a product)
2. Piring Petri diletakkan di dalam makmal selama satu malam. sumber product) produk Penggunaan yang dipelajari.
3. Anak benih kacang hijau yang telah tumbuh dipindahkan ke dalam piring Petri lain yang berisi kapas Kitaran produk
semula
Aktiviti atau Eksperimen 4. Tinggi setiap anak benih kacang hijau diukur menggunakan pembaris. Pelupusan BAB Penggunaan produk Pelupusan
lembap.
produk
produk
produk
5. Langkah 4 diulang sehingga lapan hari dan tinggi anak benih direkodkan.
6
6. Purata tinggi anak benih dihitung dan direkodkan. Rajah 3.4 Kitar hayat produk yang mereput Rajah 3.5 Kitar hayat produk yang dikitar semula
yang lengkap dengan 7. Graf tinggi anak benih kacang hijau (mm) lawan masa (hari) diplotkan. 280 3.1.3 3.1.4
Keputusan:
Purata tinggi
Jadual 6.2 anak benih (mm)
keputusan, analisis Masa Tinggi tiga anak benih dalam Purata tinggi 350 300
piring Petri (mm)
anak benih
Anak
Anak
Anak
(hari)
benih 1 benih 2 benih 3 (mm) Bab 2 Bantuan Kecemasan Sains Tg 4
dan kesimpulan untuk 0 1 15.0 0 16.0 0 14.0 0 15.0 0 250 (c) Letakkan jari hantu pada lekuk dan jari TIP Bestari
telunjuk di sebelahnya. Kemudian, letakkan
2 50.0 60.0 55.0 55.0 200 tapak tangan kanan bersebelahan dengan Tekanan dada bertujuan mengepam jantung secara
jari telunjuk.
meningkatkan kemahiran 3 4 135.0 190.0 128.0 127.0 130.0 150 buatan untuk mengalirkan darah bagi memastikan BAB
organ-organ penting dalam badan mendapat
bekalan oksigen yang mencukupi.
210.0
200.0
200.0
5 260.0 250.0 255.0 255.0 100 Tangan kanan 4. Bantuan pernafasan 2
saintifik murid. 6 7 310.0 345.0 295.0 295.0 300.0 50 Jari telunjuk (a) Jika masih tiada pernafasan, picit hidung
mangsa menggunakan ibu jari dan jari
355.0
350.0
350.0
telunjuk.
8 345.0 350.0 355.0 350.0 1 2 3 4 5 6 7 8 Masa (hari) (b) Tarik nafas dan letakkan mulut anda di
Jari hantu
Rajah 6.27 Graf purata tinggi anak benih kacang Rajah 2.5 Menentukan kedudukan tapak tangan atas mulut mangsa dengan rapat. Hembus
hijau lawan masa Bab 11 Daya dan Gerakan Tg 4 di atas dada mangsa udara ke dalam mulut selama 1 saat setiap
Perbincangan: Sains hembusan sehingga dada mangsa kelihatan
1. Ketinggian anak benih kacang hijau semakin bertambah pada setiap hari. (d) Alihkan jari dan letakkan tapak tangan kiri ternaik. Tip Bestari
2. Pola pertumbuhan anak benih kacang hijau dapat dikaji melalui graf lengkung pertumbuhan yang Contoh 3 dada mangsa.
Contoh 2
di atas tangan kanan yang berada di atas
diplotkan Seorang murid telah berlari sejauh 15 meter ke Sebuah roket yang sedang bergerak pada halaju (e) Melutut di sisi mangsa dan luruskan siku.
Kesimpulan: arah utara sebelum membelok 90° ke arah timur 1 000 m s –1 telah menambah halajunya sehingga (f) Genggamkan tangan kiri di atas tangan
dan berlari sejauh 8 meter. Masa yang diambil
Hipotesis diterima. Pola pertumbuhan anak benih kacang hijau adalah lengkung berbentuk sigmoid. 3 000 m s –1 dalam masa 5 saat. Hitung pecutan kanan yang berada di atas dada mangsa
oleh murid itu ialah 20 s. Hitung: roket itu. dan selang-selikan jari.
(a) Laju purata murid itu. Penyelesaian (g) Tekan ke bawah lebih kurang 5 cm tetapi
6.3.4 (b) Halaju purata murid itu. 105 tidak melebihi 6 cm. Tip berguna untuk
Penyelesaian Halaju awal, u = 1 000 m s –1 , Halaju akhir, (h) Lepaskan tekanan dengan tangan masih Rajah 2.7 Memberi bantuan pernafasan kepada mangsa
v = 3000 m s –1 , Masa, t = 5 s berada di atas dada mangsa. Biarkan dada (c) Alihkan mulut dan biarkan dada mangsa
Q 8 m R Pecutan, a = Halaju akhir, v – Halaju awal, u mangsa naik kembali ke atas sepenuhnya. turun semula.
membantu murid
Masa yang diambil, t Ulang tekanan dada pada kadar 100 hingga (d) Lakukan 30 tekanan dada diikuti dengan 2
= 3 000 m s –1 – 1 000 m s –1 120 tekanan seminit. hembusan udara secara berulang sehingga
mangsa sedar atau bantuan paramedik tiba.
5 s
15 m = 2 000 m s –1 Tangan kiri Tangan (e) Sekiranya mangsa belum sedar tetapi boleh
bernafas sendiri, letakkan mangsa pada
U 5 s kanan menyelesaikan masalah
= 400 m s –2 kedudukan pemulihan (recovery position).
Jari diselang- (f) Membaringkan mangsa pada kedudukan
Cuba Soalan 3 dalam Zon Formatif 11.1 selikan pemulihan akan memastikan saluran
4. Apabila objek pegun atau mengalami halaju pernafasan mangsa sentiasa terbuka dan
seragam (malar), objek mengalami pecutan sifar.
tiada cecair seperti muntah yang boleh
P Rajah 11.3 5. Apabila halaju objek bertambah dengan masa, Rajah 2.6 Menekan dada mangsa dalam subtopik berkaitan.
menyebabkan mangsa tercekik.
Contoh (a) Jumlah jarak dilalui = 15 m + 8 m 6. Nyahpecutan berlaku apabila pergerakan objek 1 Angkat tangan 2 Letakkan tangan kiri 3 Naikkan lutut kaki kiri dan 4 Pastikan kepala
objek mengalami pecutan positif.
= 23 m
letakkan tapak kakinya pada
mangsa di bawah
mangsa berada di
kanan mangsa dan
menjadi perlahan dan halaju semakin berkurang.
Laju purata = Jumlah jarak dilalui

atas tangan kiri
permukaan lantai. Dengan
letakkan ke atas
pipi kanan mangsa.
Jumlah masa diambil
negatif (–).
pusing bahu dan lutut yang
sisi. Dongakkan
= 23 m 20 s 7. Magnitud nyahpecutan objek mempunyai tanda menjauhi kepala perlahan dan serentak, dengan mulut di
mangsa.
dinaikkan ke kanan.
kepala mangsa untuk
= 1.15 m s –1 Contoh 4 menaikkan dagu.
Contoh dan penyelesaian (b) Sesaran = Jarak dilalui pada arah PR Rajah 11.4 menunjukkan Amirul sedang mengayuh
basikal pulang dari sekolah pada halaju 30 m s –1 .
= 15 2 + 8 2

= 17 m Jumlah sesaran Dia berhenti mengayuh apabila sampai di hadapan
pintu pagar rumahnya. Basikalnya berhenti selepas
lengkap untuk meningkatkan Halaju purata = Jumlah masa diambil 6 saat. Rajah 2.8 Langkah-langkah menghasilkan kedudukan pemulihan
= 17 m
20 s Cuba Soalan 3 dan 4 dalam Zon Formatif 2.1
= 0.85 m s –1 ke arah PR

kefahaman murid terhadap Pecutan 2.1.2 19
1. Pecutan ditakrifkan sebagai kadar perubahan Rajah 11.4 BAB 11
bab yang dipelajari. Pecutan, a = Perubahan halaju Hitung nyahpecutan basikal Amirul.
halaju terhadap masa.
Penyelesaian
Masa yang diambil
= Halaju akhir, v – Halaju awal, u Halaju awal, u = 30 m s –1 , Halaju akhir, v = 0 m s –1 ,
Masa, t = 6 saat
Masa yang diambil, t
a = Halaju akhir, v – Halaju awal, u
2. Pecutan berlaku apabila halaju suatu objek Masa yang diambil, t
berubah dengan masa. = 0 m s –1 – 30 m s –1
3. Unit S.I. bagi pecutan ialah meter per saat per 6 s
saat (m s –2 ). Pecutan ialah kuantiti vektor. = –5 m s –2
ii 11.1.2 11.1.3 195
Ciri-ciri Ekstra Sc Tg4&5.indd 2 13/04/2021 2:33 PM