Page 145 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย

135

การประกาศใชรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยามคณะราษฎรภายใตการนํา
ํ
ของพันเอกพระยาพหลพลพยหเสนา ไดทาการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบ
ุ

ุ
สมบรณาญาสิทธราชยมาเปนระบอบการปกครองทมพระมหากษัตริยเปนประมขภายใต
ิ
ี
ู
ี่
รัฐธรรมนูญ โดยมิตองสูญเสียเลือดเนื้อแตประการใดนั้น เปนเพราะพระมหากรุณาธคุณของ
ิ

พระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว ที่พระองคทรงยอมรับการเปลี่ยนแปลงดังกลาว โดยมิไดทรง
ํ
ี
ี่
ตอตาน และคิดตอบโตคณะราษฎรดวยการใชกาลังทหารทมอยูแตประการใด และทรง

พระราชทานรัฐธรรมนูญใหกบปวงชนชาวไทยตามทคณะราษฎรไดเตรียมรางเอาไว เพื่อนําขึ้น
ี่

ั

ี
ทูลเกลาฯ ถวายใหทรงลงพระปรมาภิไธย นอกจากนี้พระองคกทรงมพระราชประสงคมาแตเดิม
็

แลววาจะพระราชทานรัฐธรรมนูญใหเปนกฎหมายสูงสุดในการปกครองประเทศแกประชาชนอย ู


็

แลว จึงเปนการสอดคลองกับแผนการของคณะราษฎร ประกอบกับพระองคทรงเหนแกความสงบ
เรียบรอยของบานเมืองและความสุขของประชาชนเปนสําคัญยิ่งกวาการดํารงไวซึ่งพระราชอานาจ
ํ
ของพระองค
ี่
รัฐธรรมนูญทคณะราษฎรไดนําขึ้นทลเกลาฯ ถวาย เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย
ู
ี่
ี
ในวันท 10 ธนวาคม พ.ศ. 2475 หลังจากนั้นไดทรงมพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ แตงตั้ง
ั
พระยามโนปกรณนิติธาดา เปนนายกรัฐมนตรี และตอมาทางราชการไดกําหนดใหถือเอาวันท 10

ี่
ธันวาคม ของทุกป เปน “วันรัฐธรรมนูญ”
รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 มีสาระสําคัญพอสรุปได
ดังนี้
1) อานาจนิติบญญัติ กาหนดใหมสภาผูแทนราษฎร ประกอบดวย สมาชิก
ี
ั
ํ

ํ
ซึ่งราษฎรเปนผูเลือกตั้ง แตมีบทเฉพาะกาลกําหนดไววา ถาราษฎรผูมีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งสมาชิก
ั
ั

ผูแทนราษฎรตามบทบญญัติแหงรัฐธรรมนูญนี้ ยงมการศึกษาไมจบชั้นประถมศึกษามากกวา
ี
ั
ั
ั้
ครึ่งหนึ่งของจํานวนทงหมด และอยางชาตองไมเกน 10 ป นับแตวนใชพระราชบญญัติธรรมนูญ


ิ
การปกครองแผนดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475
สภาผูแทนราษฎร ประกอบดวย สมาชิก 2 ประเภท มีจํานวนเทากัน คือ สมาชิก
ประเภทที่ 1 ไดแก ผูที่ราษฎรเลือกตั้งขึ้นมาตามกฎหมายวาดวยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผูแทนราษฎร
สวนสมาชิกประเภทที่ 2 ไดแก ผูที่พระมหากษัตริยทรงแตงตั้งขึ้นตามกฎหมายวาดวยการเลือกตั้ง

สมาชิกสภาผูแทนราษฎร ในระหวางที่ใชบทบัญญัติเฉพาะกาลในรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยาม
2) อานาจบริหาร พระมหากษัตริยทรงแตงตั้งคณะรัฐมนตรีขึ้นคณะหนึ่ง
ํ


ี
ประกอบดวย นายกรัฐมนตรี 1 นาย และรัฐมนตรีอกอยางนอย 14 นาย อยางมาก 24 นาย และ

ในการแตงตั้งนายกรัฐมนตรี ประธานสภาผูแทนราษฎรเปนผูลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ