Page 64 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย

54


นอกจากนี้ พระองคยังสนพระราชหฤทัยดานศิลปะการดนตรีเปนอยางยิ่ง
ี
ั
ทรงเชี่ยวชาญและโปรดซอสามสาย พระองคมซอคูพระหตถอยคันหนึ่ง พระราชทานนามวา
ู
“ซอสายฟาฟาด” ทั้งนี้ พระองคยังพระราชนิพนธทํานองเพลงบุหลันลอยเลื่อน (บหลันเลื่อนลอยฟา
ุ
หรือ สรรเสริญพระจันทร บางแหงเรียกวา เพลงทรงพระสุบิน) ซึ่งในรัชสมัยของพระองค ศิลปะดาน
นาฏกรรมเจริญรุงเรืองมาก ความงดงามไพเราะทั้งบทละคร ทารํา ไดปรับปรุงและใชเปนแบบแผน
ทางนาฏศิลปของชาติมาจนปจจุบัน

ํ
ุ

ํ
ดานการปกครอง ทรงทานุบารุงบานเมองในทกดาน โปรดเกลาฯ ใหสราง

ื
ปอมปราการตาง ๆ สรางเมืองนครเขื่อนขันธ เปนเมืองหนาดานชายทะเลเพื่อปองกันขาศึกรุกราน
ั

ั
ดานการคากบตางประเทศ ปรากฏวาการคากบจีนและประเทศทางตะวันตก
เฟองฟูมาก ทรงสงเสริมการคากบตางประเทศ โดยทรงสงเรือสําเภาไปคาขายกบจีน เขมร ญวน
ั
ั
มลายู มีเรือสินคาของหลวงเดินทางไปจีนเปนประจํา รวมทั้งประเทศตะวันตกตาง ๆ เชน โปรตุเกส
อังกฤษ เปนตน นํารายไดเขาสูประเทศจํานวนมาก

ั้



ดานสังคม ทรงพระราชดําริวา การสูบฝนเปนอันตรายแกผูสูบ ทงกอใหเกิดคดี

ิ
อาชญากรรมขึ้นมาก แมฝนจะนํารายไดจํานวนมากเขาพระคลังหลวง แตดวยพระมหากรุณาธคุณ


ิ
ที่มีตอราษฎร ทรงตราพระราชกําหนดหามมใหซื้อขายและสูบฝน ทรงกําหนดบทลงโทษสําหรับ

ผูฝาฝนไวอยางหนัก
ี
ู
สวนการพระศาสนา ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหริเริ่มการประกอบพิธวิสาขบชา
ขึ้นใน พ.ศ. 2360 เปนครั้งแรกในสมัยรัตนโกสินทร พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย

ํ
ทรงบริหารราชการโดยการกระจายอานาจการบริหารไปสูบคคลที่มีความสามารถในดานตาง ๆ
ุ

ี่
ทรงมอบอานาจการบริหารราชการแผนดินแกเจานายและขุนนางททรงไววางพระราชหฤทย

ั
ํ
ั
ทรงสงเสริมใหขาราชการปฏิบติหนาที่ราชการตามความสามารถและความถนัดของบุคคลนั้น ๆ
การปกครองหัวเมืองประเทศราช ทรงใชนโยบายสรางดุลอํานาจของขุนนางในการบริหาร การปกครอง
ั
ดานความสัมพันธระหวางประเทศ ทรงใชนโยบายการทหาร การทต และการคา ควบคูกนไป
ู


ั

ื
ตามแตสถานการณ ตลอดรัชสมยของพระองค สงผลใหบานเมองมความสุข พสกนิกรไทย
ี
ั

ี
ตางตระหนักถึงพระบารมปกเกลาดานพุทธศาสนา อกษรศาสตร ศิลปะ และนาฏยศิลป อนเปน

ั
ตนแบบแหงศาสตรและศิลปนานัปการ