Page 145 - sc 21001

137

 ขอบตาพายุ หรือ กําแพงตา (Eye Wall) เป็นพื นที รอบ ๆ ตาพายุ เป็นบริเวณที ประกอบด้วยลม

ุ
ี
ี
ุ
ทพัดรนแรงทสด
 บริเวณแถบฝน (Rainbands) เป็นบริเวณที ประกอบด้วยเมฆพายุ และวงจรการเกิดไอนํ า โดยมี
้
็
่
การกลั นตัวเปนหยดนํ า เพื อปอนให้แกพายุ

ลักษณะการเกิด "พายุงวงชาง" หรอ "นาคเลนนํ า" มี 2 แบบ ไดแก
้
่
่
้
ื

1. เปนพายุทอรนาโด ทเกดข นเหนอผืนนํ า (ซงอาจจะเปนทะเล ทะเลสาบ หรอแอ่งนํ าใดๆ)
็
ึ
ื
ึ

ื
ี
ิ
์
็
ี
้
ิ
ึ
้
ี
โดยพายุทอรนาโดจะเกดข นระหว่างทฝนฟาคะนองอย่างหนัก เรยกว่า พายุฝนฟาคะนองแบบซูเปอร ์
์
เซลล์ (Supercell thunderstorm) และมีระบบอากาศหมุนวนทเรยกว่า เมโซไซโคลน (Mesocyclone)
ี
ี
จงเรยกพายุนาคเล่นนํ าแบบน ว่า นาคเล่นนํ าทเกดจากทอรนาโด (Tornado waterspout)
ิ
ี
ี
ี
ึ
์
ี
ิ
2. เกดจากการทมวลอากาศเย็น เคลื อนผ่านเหนอผิวนํ าทอุ่นกว่า โดยบรเวณใกล้ๆ ผิวนํ า
ื
ิ
ี
่
ื
ี

ิ
ึ
ื
ู
ื
มีความช นสง และไม่คอยมีลมพัด (หรอถ้ามีก็พัดเบา ๆ) ผลก็คออากาศทอยู่ตดกับผืนนํ าซงอุ่นในบาง
ุ
ิ
็
ึ
็
บรเวณจะยกตัวขึ นอย่างรวดเรวและรนแรง ทําให้อากาศโดยรอบไหลเข้ามาแทนท จากนั นจงพุ่งเปน
ี
่
เกลียวข นไป แบบน เรยกว่า "นาคเลนนํ า" (True waterspout) ซงมักเกิดในชวงอากาศดพอสมควร (fair-
ี
่
ี
ี
ึ
ึ

ิ
ึ
่
ื
ี
ี
weather waterspout) อาจเกดได้บอย และประเภทเดยวกับกรณทเกดข นในประเทศไทย เนองจาก
ี
ิ
่
ในชวงทเกดมักจะมีพายุฝนฟาคะนองรวมอยูด้วย
่
ิ
่
ี
้
่
ี
ิ
ความแตกตางของ 2 แบบน ีก็คอ นาคเล่นนํ าทเกดจากทอรนาโดจะเร มจากอากาศหมุนวน
ิ
ื
์
(ในบรเวณเมฆฝนฟาคะนอง) แล้วหย่อนลํางวงลงมาแตะพื น คออากาศหมุนจากบนลงล่าง สวนนาค
้
ื
่
ิ
ึ
ิ
ึ
ิ
ื
เล่นนํ าของแท้จะเร มจากอากาศหมุนวนบรเวณผิวพื นนํ า แล้วพุ่งข นไป คออากาศหมุนจากล่างข นบน
ี
็
ในชวงทอากาศพุ่งข นเปนเกลียววนน หากนํ าในอากาศยังอยูในรปของไอนํ า เราจะยังมองไม่เหนอะไร
็
่
ี
ึ
ู
่
็
็
่
ุ
แตหากอากาศขยายตัวและเย็นตัวลงถึงจดหนง ไอนํ าก็จะกลั นตัวเปนหยดนํ าจํานวนมาก ทําให้เราเหน
ึ

่
ื
ื

ึ
ื
ทอหรอ "งวงช้าง" เชอมผืนนํ าและเมฆ ซงเปนทมาของชอ "พายุงวงชาง"
ี
็
้
่
่
โดยสวนใหญมีความยาวประมาณ 10 - 100 เมตร ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางมีตั งแต 1 เมตร
่
ไปจนถึงหลาย 10 เมตร โดยในพายุอาจมีทอหมุนวนเพียงทอเดยวหรอหลายทอก็ได้ แตละทอจะหมุน
ี
่
่
ื
่
่
่
ิ
็
่
่
็
ด้วยอัตราเรวในชวง 20 - 80 เมตรตอวินาท กระแสลมในตัวพายุเรวถึง 100 - 190 กโลเมตรตอชั วโมง
่
ี
่

และอาจสงถึง 225 กโลเมตรตอชั วโมง ซงสามารถควํ าเรอเล็ก ๆ ได้สบาย ดังนั น ชาวเรอควรสังเกต
ู
ึ
ื
ิ
ื
ี
ี
ิ
็
ิ
ี
ี
ี
ี
ิ
ทศทางการเคลื อนทให้ด แล้วหนไปในทศตรงกันข้าม นอกจากน พายุชนดน ยังสามารถเคลื อนทได้เรว
่
่
่
ี
่
่
ตั งแต 3 - 130 กโลเมตรตอชั วโมง แตสวนใหญจะเคลื อนทคอนข้างช้าประมาณ 18 - 28 กโลเมตรตอ
่
ิ
่
ิ
่
ี
ชั วโมง ทั งน พายุน มีอายุไม่ยืนยาวนัก คืออยูในชวง 2 - 20 นาท จากนั นก็จะสลายตัวไปในอากาศอย่าง
่
ี
ี
็
รวดเรว
อย่างไรก็ตาม ดร.อานนท์ สนทวงศ์ ณ อยุธยา ผอ.ศูนย์เครอขายงานวิเคราะห์วิจัย และฝกอบรม
ิ
ื
่
ึ
่
์
ี
การเปลี ยนแปลงของโลก แหงภูมิภาคเอเชยตะวันออกเฉยงใต้ กล่าวถึงปรากฏการณพายุงวงชางว่า
ี
้