Page 289 - sc 21001
P. 289
281
ิ
ี
่
ิ
ทางเดนปรากฏของดวงอาทตย์ผ่านกลุ่มดาวจักรราศี เรยกว่า “สรยวิถี (Ecliptic)” ตําแหนงของ
ิ
ุ
ุ
ุ
ิ
ุ
ี
ี
ิ
่
ดวงอาทตย์บนเส้นสรยวิถี ณ วันท 21 มีนาคม เรยกว่าจด “วสันตวิษวัต (Vernal Equinox)” สวน
่
ุ
ุ
ี
ตําแหนง ณ วันท 23 กันยายน เรยกว่าจด “ศารทวิษวัต (Autumnal Equinox)” เมื อดวงอาทตย์อยู่ ณ
ี
ิ
่
ิ
ี
ตําแหนงทั งสองดังกล่าวน ดวงอาทตย์จะข นทางทศตะวันออกและตกทางทศตะวันตกพอด และชวงเวลา
ึ
ิ
ี
่
ิ
่
ึ
กลางวันจะเทากับกลางคน เส้นทางข น - ตกของดวงอาทตย์ในวันวิษวัต เรยกว่า “เส้นศูนย์สตรท้องฟา
ื
ู
ุ
ิ
ี
้
(Celestial Eguator)”
ิ
ุ
ิ
ี
ี
ิ
ุ
่
ตําแหนงของดวงอาทตย์บนเส้นสรยวิถี ณ วันท 21 มิถุนายน เรยกว่าจด “ครษมายัน (Summer
Solstice)” ตําแหนงดังกล่าว ดวงอาทตย์จะข นและตกคอนไปทางเหนอมากทสดในซกโลกเหนอ ชวงเวลา
่
ึ
่
ิ
ุ
ี
ี
ื
ื
่
่
ุ
ิ
็
ิ
กลางวันจะยาวกว่ากลางคนและจะเปนชวงฤดูรอน (Summer) ตําแหนงของดวงอาทตย์บนเส้นสรยวิถี
่
้
ื
ณ วันท 22 ธันวาคมเรยกว่า จด “เหมายัน (Winter Solstice)” ตําแหนงดังกล่าว ดวงอาทตย์จะขึ นและ
ุ
ี
ี
ิ
่
ุ
่
ี
่
ตกคอนไปทางใต้มากทสด ในซกโลกเหนอ ชวงเวลากลางคนจะยาวกว่ากลางวันและจะเปนชวงฤดูหนาว
็
ื
ื
ี
่
(Winter)
ื
ึ
ิ
ฤดูกาลเกดข นเนองจากแกนของโลกเอียงทํามุม 23.5 องศากับเส้นตั งฉากของระนาบวงโคจรของ
โลกรอบดวงอาทตย์ และขณะทโลกโคจรรอบดวงอาทตย์ ณ วันท 21 มิถุนายน ซกโลกเหนอจงเปน
ี
ิ
ี
ื
ึ
็
ี
ิ
้
ฤดูรอนและซกโลกใต้จงเปนฤดูหนาว ในทางกลับกัน ณ วันท 22 ธันวาคม ซกโลกใต้กลับเปนฤดูรอน
้
ึ
็
็
ี
ี
ี
ี
่
็
ื
ในขณะทซกโลกเหนอ เปนฤดูหนาวดังแสดงในภาพท 3 การเกดฤดูกาลเปนผลเนองมาจากแตละสวนบน
่
ื
ิ
็
ี
ี
พื นโลกรบพลังงานความรอนจากดวงอาทตย์ไม่เทากันในรอบป ี
ั
่
ิ
้
ภาพท 3 : แกนของโลกเอียงทํามุม 23.5 องศากับเส้นตั งฉากของระนาบวงโคจรของโลกรอบดวง
ี
ิ
ิ
อาทตย์จงทําให้เกดฤดูกาลบนพื นโลก
ึ
ิ
แสงอาทตย์เมื อสองมากระทบวัตถุจะทําให้เกด “ เงา (Shadow) ” ถ้าเอาแทงไม้ยาว ปกตั งฉากบนพื นราบ
่
่
ิ
ั
ิ
่
เมื อแสงอาทตย์สองตกกระทบ จะปรากฏเงาของแทงไม้ดังกล่าวทอดลงบนพื น และหากสังเกตเงาเปน
็
่
ิ
็
เวลานาน จะเหนเงามีการเปลี ยนแปลงทั งความยาวและทศทางของเงาททอดลงบนพื น
ี
ิ
ึ
ิ
ี
พิจารณาภาพท 4 เมื อดวงอาทตย์ข นในตอนเช้าด้านทศตะวันออก เงาของแทงไม้จะทอดยาว
่
ิ
ึ
ู
ี
้
ิ
่
ี
ไปทางด้านทศตะวันตก ขณะทดวงอาทตย์เคลื อนทสงข นจากขอบฟาเงาของแทงไม้จะหดสั นลงและเงา
ู
ิ
ิ
่
่
ู
ิ
่
ี
เร มเบนเข้าสทศเหนอ จนเมื อดวงอาทตย์ปรากฏอยูบนแนวเมรเดยน (ตําแหนงสงสดของดวงอาทตย์บน
ิ
ื
ุ
ิ
่
ี
ุ
้
่
่
ท้องฟาในแตละวัน) เงาของแทงไม้จะปรากฏสั นทสด และช ในแนวทศเหนอ - ใต้พอด ในชวงบา
ี
่
ื
ี
ิ
